(KTSG Online) – Nền kinh tế của khu vực sử dụng đồng euro, gồm 20 nước thành viên của Liên minh châu Âu (EU), rơi vào suy thoái khi các hộ gia đình cắt giảm chi tiêu trong bối cảnh lạm phát tăng cao.
Hôm 8-6, Cơ quan thống kê Liên minh châu Âu (Eurostat) công bố dữ liệu điều chỉnh, cho thấy GDP quí 1 của eurozone giảm 0,1% so với quí trước đó. GDP điều chỉnh của quí 4 năm ngoái của khu vực này cũng giảm 0,1%. Với hai quí liên tiếp tăng trưởng âm, eurozone được xem là chính thức rơi vào suy thoái kỹ thuật.
Theo Eurostat, kinh tế của eurozone suy giảm trong quí 1 chủ yếu là do chi tiêu của chính phủ và hộ gia đình suy giảm. Tiêu dùng hộ gia đình trong khu vực giảm 0,3% trong giai đoạn này, sau khi giảm 1% trong quí trước, cho thấy nhu cầu bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự kết hợp giữa lạm phát và lãi suất tăng. Chi tiêu chính phủ của eurozone cũng giảm 1,6% trong 3 tháng đầu năm.
Trước đó, Eurostat ước tính eurozone tăng trưởng nhẹ trong quí 1. Tuy nhiên, những điều chỉnh đáng kể trong dữ liệu kinh tế của Đức, nền kinh tế lớn nhất eurozone, và Ireland đã ảnh hưởng đến dữ liệu GDP tổng thể của eurozone
Dữ liệu kinh tế trên gây thất vọng lớn sau khi các chính trị gia và quan chức Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) liên tục nói rằng suy thoái có thể được ngăn chặn ngay cả khi lạm phát tăng vọt lên mức cao nhất kể từ khi eurozone được thành lập.
Các nhà kinh tế kỳ vọng eurozone tăng trưởng trở lại trong quí 2 khi hóa đơn năng lượng giảm, giúp giảm bớt áp lực lên ngân sách hộ gia đình. Tuy nhiên, bất kỳ sự phục hồi nào cũng có thể rất yếu ớt. Hôm 7-6, Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) dự báo nền kinh tế eurozone tăng trưởng 0,9% trong năm nay, chỉ gần bằng một nửa so tốc độ tăng trưởng dự kiến của Mỹ.
Trong khi giá năng lượng ở châu Âu đã trở về các mức bình thường sau khi tăng vọt lên cao kỷ lục vào năm 2022, giá thực phẩm tiếp tục tăng với tốc độ nhanh, làm suy yếu chi tiêu của các hộ gia đình đối với các hàng hóa và dịch vụ khác.
Chi phí vay của các hộ gia đình và doanh nghiệp trong khu vực tăng lên đáng kể khi ECB liên tục tăng lãi suất, bắt đầu từ tháng 7 năm ngoái.
Lực cản của lãi suất cao đối với tăng trưởng có thể sẽ tăng lên trong những tháng tới giữa lúc ECB báo hiệu sẽ tăng lãi suất cơ bản lần thứ tám liên tiếp trong cuộc họp chính sách vào tuần tới.
“Lạm phát cơ bản đạt đỉnh là chưa đủ để tuyên bố chiến thắng. Chúng ta cần thấy bằng chứng thuyết phục rằng lạm phát quay trở lại mục tiêu dài hạn 2% một cách bền vững và kịp thời. Chúng ta vẫn chưa đạt đến điểm đó”, Isabel Schnabel, thành viên của ban điều hành ECB, nói
OECD dự báo lạm phát của khu vực eurozone giảm xuống còn 5,8% trong năm nay từ mức 8,4% vào năm 2022, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 3,2% của ECB vào năm 2024.
Một lý do khiến eurozone rơi vào suy thoái là Ireland, nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực này, chứng kiến mức sụt giảm sản lượng nhà máy lên đến 44,7% trong tháng 3. Điều này dẫn đến mức sụt giảm GDP hàng năm 17,3% của nước này trong quí 1. Văn phòng thống kê của Ireland đã không đưa ra lý do cho sự sụt giảm sản xuất.
Mối lo lắng nghiêm trọng hơn đối với các nhà hoạch định chính sách là Đức, cũng rơi vào suy thoái do suy giảm 0,3% trong quí đầu tiên sau khi suy giảm trong quí cuối năm ngoái. Ngoài ra, GDP của Greece, Ireland, Lithuania, Malta và Hà Lan cũng suy giảm trong 3 tháng đầu năm. Trong khi đó, Pháp, Ý và Tây Ban Nha, các nền kinh tế lớn khác của eurozone, đều tăng trưởng.
“Thời tiết mùa đông ấm áp, hoạt động công nghiệp phục hồi nhờ Trung Quốc tái mở cửa nền kinh tế, và tắc nghẽn giảm bớt trong chuỗi cung ứng, là không đủ để đưa nền kinh tế eurozone thoát khỏi vùng nguy cơ suy thoái”, Carsten Brzeski, người đứng đầu bộ phận vĩ mô toàn cầu của ngân hàng ING, nói.
Ở Mỹ, không giống như ở châu Âu, thị trường việc làm phải suy yếu trước khi suy thoái xảy ra. Tại khu vực eurozone , việc làm vẫn tăng trưởng 0,6% trong quí đầu tiên.
Dữ liệu GDP mới nhất làm dấy lên các hoài nghi đối với các dự báo lạc quan về triển vọng tăng trưởng của eurozone trong cả năm 2023. Hồi giữa tháng 5, Ủy ban châu Âu dự đoán eurozone sẽ tăng trưởng 1,1% trong năm nay.
Charlotte de Montpellier, nhà kinh tế của ING, nhận định con số tăng trưởng của eurozone cho cả cho năm 2023 chỉ khoảng 0,5%.
“Nền kinh tế châu Âu đang trong giai đoạn trì trệ và khó vượt cú sốc năng lượng trong mùa đông sắp tới”, bà nói.
Andrew Kenningham, nhà kinh tế trưởng châu Âu của Capital Economics, cảnh báo nền kinh tế eurozone “có thể sẽ suy giảm tiếp trong quí 2 do tác động của việc thắt chặt chính sách tiền tệ tiếp tục lan rộng”.
Theo WSJ, AFP
