Lại báo động ô nhiễm nước ngầm

Lại báo động ô nhiễm nước ngầm

Nước thải xả thẳng ra kênh rạch gây ô nhiễm và có ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước ngầm. Ảnh: Hữu Thắng.

(TBKTSG Online) - Mực nước ngầm trên địa bàn TPHCM ngày càng cạn kiệt, đồng thời chất lượng nước suy giảm. Điều này đang làm dấy lên mối lo ngại về tình trạng căng thẳng nguồn nước ngầm nếu ngay từ bây giờ chính quyền thành phố vẫn không có giải pháp bảo vệ.

Nhận định trên được các đại biểu HĐND thành phố đưa ra tại buổi làm việc với lãnh đạo Sở Tài nguyên-Môi trường thành phố chiều 8-9 về tình hình khai thác và quản lý nước ngầm trên địa bàn thành phố hiện nay.

Theo ông Nguyễn Văn Phước, Phó giám đốc Sở Tài nguyên-Môi trường thành phố thì hiện tại mỗi ngày Tổng công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) cung cấp khoảng 1,2 triệu m³ nước sạch cho người dân toàn thành phố. Trong khi đó, nhu cầu nước sinh hoạt của cả thành phố là khoảng 1,8 triệu m³ ngày, vì vậy, lượng nước còn thiếu được bù đắp bằng việc khai thác nguồn nước ngầm.  

Trên thực tế, hầu hết người dân ngoại thành ở các quận huyện như Củ Chi, Hóc Môn, Thủ Đức và nhiều quận vẫn đang sử dụng nguồn nước giếng bơm từ nguồn nước ngầm vì hệ thống cung cấp nuớc của Sawaco vẫn chưa tới được với người dân.

Ông Phước cho biết, qua thống kê sơ bộ, thành phố có gần 220.000 hộ gia đình khai thác nước ngầm cộng thêm khoảng 9.000 cơ sở sản xuất, dịch vụ khai thác nước ngầm trên địa bàn thành phố, tổng lượng nước ngầm khai thác mỗi ngày lên đến gần 600.000 m³.

Nhiều đại biểu tham dự cuộc họp cho rằng, nguồn nước ngầm của thành phố hiện nay đang chịu hai tác động. Thứ nhất, việc khai thác quá khả năng kiểm soát của cơ quan chức năng sẽ dẫn đến sự cạn kiệt nguồn nước. Kế đến, tình trạng nguồn nước ngầm đang dần bị ô nhiễm, đặc biệt là khu vực ngoại thành nơi phát triển nhiều khu công  nghiệp và người dân lại chủ yếu sinh họat bằng nguồn nước giếng bơm.

Ông Huỳnh Công Hùng, Phó ban Ban kinh tế ngân sách thuộc HĐND thành phố cho rằng, hiện nguồn nước ngầm của các huyện ngoại thành như Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Bình Tân đang bị ô nhiễm nặng nhất.

Nguyên nhân xuất phát từ việc các khu công nghiệp xả nước thải thẳng làm ô nhiễm các kênh rạch ngoại thành, ảnh hưởng đến chất lượng nước ngầm. Chưa kể, tình trạng khai thác nước ngầm tràn lan tại hầu hết các quận huyện ở thành phố cũng khiến các cơ quan chức năng không tài nào quản lý xuể.

“Theo báo cáo của Ban quản lý các khu chế xuất, khu công nghiệp TPHCM, hầu như tất cả các doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của thành phố đều sử dụng nguồn nước ngầm trong khi họ vẫn được cung cấp nguồn nước máy của Sawaco”, ông Hùng nói.

Theo báo cáo của Sawaco, hiện thành phố có 152 xã, phường trên tổng số 227 xã, phường các quận huyện là có nguồn nước sạch do Sawaco cung cấp.

Đề cập đến vấn đề quản lý nguồn nước ngầm, đại biểu HĐND Trương Trọng Nghĩa đặt vấn đề với lãnh đạo Sở Tài nguyên-Môi trường rằng liệu trong Quy hoạch tổng thể tài nguyên nước TPHCM đến năm 2015 và định hướng đến năm 2025 mà sở đang xây dựng, có tính đến vấn đề đảm bảo “an ninh nước” cho người dân thành phố hay không khi có bất trắc về nguồn nước.

“Trong trường hợp hạn hán hoặc giả sử các nguồn nước sông cung cấp cho các nhà máy nước bị ô nhiễm nặng thì thành phố có tính đến nguồn nước ngầm dự trữ hay chưa?”, ông Nghĩa đặt câu hỏi.

Còn đại biểu Đặng Văn Khoa thì cho rằng, các cơ quan chức năng nhiều năm qua vẫn chưa trả lời được câu hỏi liệu tình hình khai thác nước ngầm bừa bãi có phải là nguyên nhân dẫn đến chuyện sụp, lún đất thời gian qua tại một số nơi.

“Chất lượng nguồn nước ngầm hiện nay ra sao thì vẫn chưa thấy lãnh đạo sở đề cập. Trong khi đó, chất lượng nguồn nước ngầm các huyện ngoại thành đang dần bị ô nhiễm nặng do nhiều nguyên nhân khác nhau”, ông Khoa nhấn mạnh.

Ngoài ra, theo ông Khoa, việc các doanh nghiệp tại các khu công nghiệp thời gian qua từ chối đấu nối vào hệ thống xử lý nước thải tập trung, gây ô nhiễm môi trường, có thể vì lý do họ sử dụng nguồn nước ngầm. Phải chăng doanh nghiệp ngại sử dụng nước Sawaco do sẽ bị quản lý nguồn nước thải đầu ra?!.

Theo kết quả nghiên cứu do Trưởng phòng Quản lý tài nguyên khoáng sản Nguyễn Văn Ngà đưa ra tại buổi họp, hầu hết các nguồn nước ngầm tại các quận huyện trên địa bàn thành phố đều bị ô nhiễm với nhiều mức độ khác nhau.

Tuy nhiên, đáng lo ngại nhất là chất amoniac (NH₄), một chất ngấm nhiều trong nguồn nước ngầm từ nguồn nước sinh hoạt sẽ rất nguy hại cho sức khỏe con người.

Theo ông Ngà, trong trường hợp mỗi ngày thành phố khai thác sử dụng thêm 200.000 m³ nước ngầm thì 28 năm sau, dự báo mặt đất của thành phố sẽ lún xuống thêm 0,5 cm.

Kết luận tại buổi họp, ông Huỳnh Công Hùng cho rằng các ngành chức năng cần phải tiến hành ngay quy hoạch về quản lý khai thác và sử dụng nguồn nước ngầm cho thành phố ngay từ bây giờ.

VĂN NAM