(KTSG Online) – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) kiên định với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% trong năm nay nhằm hạn chế ảnh hưởng tới thanh khoản hệ thống, mặt bằng lãi suất, dẫn tới nguy cơ “chảy máu” vốn.
Ý kiến của chuyên gia kinh tế cũng lo ngại về việc, dòng vốn có thể "tháo chạy" mạnh mẽ nếu nới lỏng hơn nữa tỷ giá. Vì thế, thay vì nới lỏng tỷ giá, NHNN cần điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt hơn, tập trung dòng vốn vào sản xuất - kinh doanh.
- Lợi nhuận ngân hàng sẽ phân hóa theo room tín dụng mới được giao!
- Room tín dụng có ngăn được cuộc đua lãi suất?
Thông điệp của NHNN được ông Phạm Thanh Hà, Phó thống đốc NHNN nêu tại phiên thảo luận tổng thể, thuộc khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế xã hội 2022 chiều qua (18-9).
Theo ông, NHNN đặt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng từ đầu năm là 14%. Mức này cao hơn mức tăng trưởng thực tế 12,17% của năm 2020 và 13,61% vào năm 2021. Với mức này, NHNN đã cố gắng để mức tăng trưởng tín dụng cao hơn hai năm trước nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế trong bối cảnh thị trường tài chính thế giới thắt chặt chính sách tiền tệ và áp lực lạm phát cao.
Theo đó, “room” tín dụng vẫn thể hiện hiệu quả trong ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối, góp phần kiểm soát lạm phát. Cụ thể, tăng trưởng tín dụng trước năm 2011 thường rất cao, trên 30%. Tuy nhiên, 10 năm trở lại đây, NHNN cố gắng điều hành 12-14% nhằm góp phần ổn định vĩ mô.
Với năm 2022, tăng trưởng tín dụng đã đạt trên 10%, cao hơn so với cùng kỳ nhiều năm. Ngoài ra, dòng vốn từ trái phiếu doanh nghiệp và đầu tư công đều “chảy” chậm.
Những yếu tố này khiến lãnh đạo NHNN đánh giá, áp lực tăng trưởng tín dụng năm nay khá lớn nhưng vẫn giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14%.
Lý giải điều này, ông Hà cho rằng, áp lực tăng trưởng tín dụng luôn cao trong nhiều năm gần đây, khi tăng trưởng tín dụng luôn tăng cao hơn tăng trưởng kinh tế. Theo đó, quy mô kinh tế tăng 2,7 lần trong vòng 10 năm qua còn quy mô tín dụng tăng 4,4 lần. Như vậy, tỷ lệ tín dụng/GDP tăng từ 80% lên trên 124%.
Ngoài ra, các tổ chức xếp hạng quốc tế như Moody's cũng cho biết tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam hiện trên 124%, tổng tài sản tổ chức tín dụng/GDP khoảng 187%.
“Điều này có nghĩa đòn bẩy tài chính hiện rất lớn nếu nới thêm tín dụng sẽ ảnh hưởng tới rủi ro tài chính trong tương lai”, ông Hà nói và cho biết, hiện hệ số sử dụng vốn của các ngân hàng ở mức 100%, tức là đã dùng hết vốn huy động để cho vay.
“Nếu nới tăng trưởng tín dụng thêm vài phần trăm, sẽ ảnh hưởng tới thanh toán hệ thống, mặt bằng lãi suất sẽ tăng”, ông Hà phân tích.
Đồng quan điểm, tiến sĩ Võ Trí Thành, chuyên gia kinh tế, lo ngại dòng vốn tháo chạy sẽ mạnh mẽ, nếu nới lỏng hơn nữa tỷ giá. "Tăng trưởng tín dụng 14% là hợp lý cả về ngắn hạn, dài hạn. Nếu nới lỏng hơn thì áp lực lên lãi suất, tỷ giá rất lớn, tạo nguy cơ chảy máu vốn", ông Thành nói.
Theo ông Thành, NHNN cần điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt hơn, tập trung dòng vốn vào sản xuất - kinh doanh, hạn chế vốn rót vào lĩnh vực rủi ro. "Ở đây là cần kiểm soát chặt hơn vốn ngân hàng cho trung, dài hạn", ông Thành kiến nghị.
Với vấn đề tỷ giá, ông Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Uỷ ban Giám sát tài chính quốc gia, khuyến nghị phải giữ cho bằng được ổn định tỷ giá bởi "nó như phòng tuyến” quan trọng trước áp lực lạm phát. Theo đó, việc tăng lãi suất ở các quốc gia đang có lạm phát cao sẽ làm cầu giảm và đồng nội tệ tăng lên.
Trước khuyến nghị của các chuyên gia, Phó thống đốc Phạm Thanh Hà khẳng định, cơ quan này sẽ điều hành linh hoạt đảm bảo tăng trưởng chung của hệ thống ngân hàng và ổn định kinh tế vĩ mô.
Theo ông, điều hành chính sách tiền tệ là giải bài toán tổng thể với nhiều yếu tố. Trong đó, mục tiêu quan trọng nhất là góp phần kiểm soát lạm phát, an toàn cho hệ thống ngân hàng, thanh khoản các thị trường tiền tệ, ngoại hối. Do đó, các biến số như lãi suất, tỷ giá... đều được tính toán, đưa vào bài toán điều hành tổng thể chính sách tiền tệ.
Thực tế điều hành, NHNN cho biết gặp nhiều khó khăn để ổn định thị trường tiền tệ, lãi suất trước những biến động khó lường, phức tạp ngoài dự đoán và chưa có tiền lệ của thế giới. CPI 8 tháng tăng 2,58%, nhưng áp lực lạm phát tới đây rất lớn.
