(KTSG Online) – Chu kỳ suy thoái của ngành bán dẫn khiến lợi nhuận hàng quí của hãng điện tử Samsung rơi xuống mức thấp nhất kể từ 2009, đồng thời góp phần đẩy nền kinh tế Hàn Quốc vào rủi ro suy thoái. Diễn biến này dẫn đến các lời kêu gọi cắt giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào một công ty hùng mạnh đơn lẻ như Samsung.
- Lợi nhuận của Samsung xuống mức thấp nhất kể từ 2009
- Samsung đầu tư 230 tỉ đô la để biến Hàn Quốc thành trung tâm sản xuất chip lớn nhất thế giới
Cuối tuần trước, khi đến thăm một nhà máy của Samsung ở phía nam Seoul để kiểm tra các dây chuyền sản xuất bán dẫn, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Choo Kyung-ho đã dành những lời có cánh cho một công ty thống trị nền kinh tế và là niềm tự hào của nhiều người dân.
"Chip bán dẫn được xem là “gạo” của ngành công nghiệp, nhưng tôi nghĩ chúng đóng vai trò huyết mạnh giá trị hơn cả gạo. Nếu không có chúng, cả nền kinh tế và ngành công nghiệp của chúng ta đều không thể hoạt động”, Choo Kyung-ho nói với Giám đốc điều hành Samsung Kyung Kye-hyun.
Tuy nhiên, cùng ngày hôm đó, Samsung thông báo hãng dự kiến lợi nhuận hoạt động trong quí đầu tiên giảm 96%, xuống còn 600 tỉ won (463 triệu đô la) do giá chip nhớ giảm liên tục. Vì vậy, hãng quyết định cắt giảm sản lượng chip nhớ trong bối cảnh nguồn cung dư thừa trên toàn cầu.
Đây là lần lần đầu tiên sau 14 năm, lợi nhuận hoạt động hàng quí của Samsung giảm xuống dưới 1 nghìn tỉ won. Điều bất thường là lợi nhuận hoạt động dự kiến của Samsung còn thấp hơn cả LG Electronics, dự báo thu về 1,5 nghìn tỉ won lợi nhuận hoạt động trong ba tháng đầu năm.
Mức lợi nhuận giảm mạnh của Samsung cũng làm dấy lên những lo lắng âm ỉ từ lâu về việc nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á phụ thuộc quá nhiều vào một công ty lớn.
Lợi nhuận sa sút của Samsung “không chỉ là vấn đề của Samsung, mà là vấn đề của tất cả chúng ta”, một bài xã luận trên tờ Chosun Ilbo, nhật báo lớn của đất nước, cảnh báo.
Bài xã luận nhấn mạnh Samsung và Hàn Quốc không nên để xảy ra kết cục như Nokia và Phần Lan khi quốc gia Bắc Âu này gặp khủng hoảng do sự thoái trào của Nokia, nhà sản xuất điện thoại di động từng giữ ngôi vương trên thế giới.
Tuy nhiên, Samsung không chỉ có chip bán dẫn, vốn chịu biến động thăng trầm theo chu kỳ. Bên cạnh tư cách nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới, hãng còn là nhà sản xuất điện thoại thông minh (smartphone) hàng đầu và và sản xuất một loạt sản phẩm khác bao gồm cả thiết bị gia dụng.
Nhưng Samsung, công ty lớn nhất đất nước, đóng vai trò rất quan trọng đối với kinh tế Hàn Quốc ở khía cạnh xuất khẩu, việc làm lẫn nộp thuế. Hãng cũng là trụ cột của tập đoàn Samsung Group rộng lớn hơn, bao gồm 60 công ty thành viên hoạt động trong các lĩnh vực từ đóng tàu đến bảo hiểm nhân thọ. Doanh thu hợp nhất của Samsung Group chiếm 18,3% GDP của Hàn Quốc vào năm 2021, theo số liệu của Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BoK). Với quy mô lớn như vậy, nhiều người dân Hàn Quốc thường gọi vui Samsung là “Cộng hòa Samsung”.
Vì vậy, khi Samsung kinh doanh không khả quan, kinh tế Hàn Quốc chắc chắn bị ảnh hưởng. Ngân hàng Nomura dự đoán Hàn Quốc có thể đã bước vào suy thoái trong quí đầu tiên, do sản xuất trì trệ hơn nữa trong bối cảnh nhu cầu suy yếu.
“Nhu cầu toàn cầu chậm lại và điều này làm trầm trọng thêm tình trạng suy thoái xuất khẩu của Hàn Quốc”, Park Jeong-woo, nhà kinh tế của Nomura, viết trong một báo cáo.
Park cho biết GDP quí đầu tiên của Hàn Quốc dự kiến suy giảm 0,3% sau khi suy giảm 0,4% trong quí 4-2022. Hai quí tăng trưởng suy giảm liên tiếp phù hợp với định nghĩa suy thoái kỹ thuật.
Trong khi đó, Moody's Analytics nhận định kinh tế Hàn Quốc sẽ gặp khó khăn trong suốt năm nay phần lớn là do khó khăn của ngành công nghệ.
Dave Chia, chuyên gia kinh tế của Moody's Analytics, cho biết: “Với nhu cầu toàn cầu đang suy yếu, chu kỳ sản xuất chip và thiết bị điện tử đi xuống, và đà phục hồi dần dần của Trung Quốc, xuất khẩu của Hàn Quốc sẽ gặp khó khăn cho đến nửa cuối năm nay”.
Rhee Chang-yong, Thống đốc BoK, phản bác các nhận định u ám trên. Ông cho rằng kinh tế Hàn Quốc có khả năng chống chịu cơn suy thoái công nghệ nhờ vào ngành công nghiệp ô tô và các thế mạnh khác.
“Nếu các lĩnh vực khác bên ngoài công nghệ thông tin tiếp tục tăng trưởng, tốc độ tăng trưởng của Hàn Quốc hiện tại không tệ hơn so với các nước khác trên thế giới”, ông nói.
Trong cuộc họp hôm 11-4 , BoK giữ nguyên lãi suất điều hành ở mức 3,5% và dự báo nền kinh tế sẽ tăng trưởng 1,6% trong năm 2023, chậm lại so với mức tăng trưởng 2,6% của năm ngoái.
Khi chip bán dẫn, mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc, rơi vào đà sụt giảm kéo dài, ngành công nghiệp ô tô và pin xe điện trở đang trở nên quan trọng hơn. Trong tháng 3, xuất khẩu ô tô của Hàn Quốc tăng 64,2% so với cách đây một năm, lên 6,5 tỉ đô la. Trong khi đó, doanh số xuất khẩu chip bán dẫn giảm 34,5%, xuống còn 8,6 tỉ đô la trong cùng kỳ. Hôm 11-4, Tập đoàn ô tô Hyundai thông báo sẽ đầu tư 24 nghìn tỉ won (hơn 18 tỉ đô la) trong những năm tới để mở rộng sản xuất xe điện.
Jung Kyu-chul, nhà kinh tế cao cấp tại Viện Phát triển Hàn Quốc (KDI), cho rằng chính phủ cần nuôi dưỡng các doanh nghiệp đột phá trong các lĩnh vực khác nhau để giảm sự phụ thuộc quá lớn vào một tập đoàn đơn lẻ như Samsung.
“Chúng ta cần nhiều công ty sáng tạo hơn trong nhiều lĩnh vực. Hiện tại, chúng ta không thể đa dạng hóa cấu trúc ngành công nghiệp mạnh mẽ. Chính phủ nên giảm bớt các quy định quản lý để hỗ trợ điều này”, Jung Kyu-chul nói.
Theo Nikkei Asia
