Thứ Năm, 28/03/2024
32 C
Ho Chi Minh City

New issue, listed, unlisted securities

Kinh tế Sài Gòn Online

Kinh tế Sài Gòn Online

New issue, listed, unlisted securities

Huy Nam (*)

Bài 36:

New issue, listed, unlisted securities

“An issuer may issue new issues in the new issue market,” tiếng Anh trong chứng khoán có thể nói như vậy. Chẳng khác nào trong tiếng Việt ta nói “thợ xây xây nhà xây trong khu xây dựng mới”. Tuy nhiên, với câu tiếng Anh kia nếu không phải là dân trong nghề, không quen với ngữ cảnh thị trường chứng khoán thì cũng dễ bị hiểu lờ mờ, kể cả dân bản xứ cũng vậy.

Từ issue ở đây liên quan đến chứng khoán phát hành. Cho nên issuer được hiểu là chủ thể phát hành, issue là phát hành, new issue (đầy đủ là new issue security) là chứng khoán mới, và new issue market là thị trường chứng khoán mới phát hành, đó chính là thị trường sơ cấp (primary market). Như vậy new issue market chỉ là cách nói khác của primary market.

Đây là thị trường dành cho các chứng khoán phát hành lần đầu ra công chúng, thuật ngữ gọi là initial public offering (IPO).

Hoạt động public offering là lĩnh vực rất chuyên sâu, phức tạp và đầy thử thách dành cho các nhà chuyên nghiệp. Khách hàng (customers, tức investors) mua chứng khoán trong một đợt initial public offering, hay nói chung trong primary market, không phải trả phí hoa hồng (commission) cho các nhà môi giới (broker hay brokerage). Bởi vì các brokers (thực chất là các investment bankers/ngân hàng đầu tư) đã thỏa thuận khoản phí này, gọi là sales commission, khi họ tiến hành thủ tục underwriting agreement (hợp đồng bảo lãnh) với issuer.

Các new issues sau khi chào bán (offering) sẽ thuộc về các nhà đầu tư (investor). Khi đó nó mặc nhiên không còn được gọi là new issue nữa.

Việc mua đi bán lại (trading) theo cơ chế thứ cấp tại các secondary markets sẽ cho nó một cái tên mới. Người ta gọi là listed security nếu nó được giao dịch tại các exchanges (sở giao dịch tập trung), và gọi là unlisted security nếu nó được giao dịch trên thị trường OTC (over-the-counter market/thị trường giao dịch phi tập trung).

Thị trường OTC nếu không được tổ chức thì nó (luôn) mặc nhiên có trong một nền kinh tế (thị trường).

Để cho dễ hình dung hơn, ta có thể hiểu vấn đề theo một cách tiếp cận khác, theo cách xem tiền sẽ về túi ai. Khi các new issues được bán, khoản thu được sẽ vào két của các corporations (công ty cổ phần). Còn việc bán các listed hay unlisted securities thì tiền thu được sẽ vào túi các investors.

Tuy nhiên, hãy cẩn thận, vì các treasury stocks (cổ phiếu quỹ) vốn là listed hay unlisted security, không phải là loại new issue, nên khi được bán lại thì tiền sẽ vào “két sắt” các corporations.

(*) Chuyên gia tài chính-chứng khoán, tác giả sách "Tài chính chứng khoán qua nhịp cầu Anh-Việt" do NXB Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Trung tâm kinh tế châu Á-Thái Bình Dương hợp tác xuất bản.

Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới.

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Tin liên quan

Có thể bạn quan tâm

Tin mới