Người già trên 70 tuổi ở Anh và Nhật Bản muốn đi làm

Người già trên 70 tuổi ở Anh và Nhật Bản muốn đi làm

Chánh Tài

(TBKTSG Online) - Số người lao động trên 70 tuổi ở Anh tăng nhanh trong thập kỷ qua khi nhiều người già muốn tìm niềm vui trong công viêc đồng thời muốn kiếm thêm thu nhập ngoài khoản lương hưu.

75 tuổi đứng làm tiên tục suốt ca làm việc 3,5 tiếng

Tại Nhật Bản, xu hướng người già làm việc qua tuổi nghỉ hưu đang gia tăng. 3 năm trước lúc ở độ tuổi 75, bà Mikiko Kuzuno bị sa thải nhưng sau đó, bà xin một công việc tại một nhà máy gần Tokyo và bà đã đến trực tiếp để xin việc chứ không gửi hồ sơ rồi chờ gọi.

“Tôi muốn họ (người tuyển dụng) phải nhìn tôi. Tôi muốn cho họ thấy tôi vẫn còn khỏe”, bà nói.

Giờ đây, Kuzuno đã 78 tuổi và vẫn làm việc ở nhà máy ở thành phố Warabi, nơi bà làm công việc giặt và đóng gói các khăn ướt phục vụ khách ở các nhà hàng. Đó là một công việc rất tốn sức đòi hỏi bà phải đứng liên tục trong suốt ca làm việc kéo dài 3 tiếng rưỡi nhưng bà vẫn chưa nghĩ đến việc nghỉ hưu, một phần vì lý do tài chính, một phần vì bà ghét quanh quẩn ở nhà.

Bà Mikiko Kuzuno, 75 tuổi, làm việc tại một nhà máy ở TP Warabi, tỉnh Saitama, Nhật Bản. Ảnh: Bloomberg

Một trong những người mang lại cơ hội làm việc cho những người lao động lớn tuổi là ông Atsushi Morishita, 72 tuổi, người sáng lập kiêm chủ tịch công ty Tempos Holdings, đang điều hành 50 cửa hàng bán thiết bị nhà bếp.

Công ty ông đang sử dụng 25% nhân viên từ 60 tuổi trở lên. Morishita cho biết ông được truyền cảm hứng từ cha mình, người làm trang trại cho đến những năm 90 tuổi. Takayoshi Kimura, một nhân viên của Tempos Holdings, được công ty tuyển dụng vào năm 58 tuổi và giờ đây ông đã bước qua tuổi 73 nhưng vẫn là một trong những nhân viên kinh doanh hiệu quả ở một cửa hàng của Tokyo.

Kimura cho biết ông làm việc ở Tokyo vì thích gặp gỡ những doanh nhân trẻ, trong khi đó, những người bạn của ông đang sống ở vùng nông thôn, nếu may mắn, chỉ được tuyển làm bảo vệ.

Những trường hợp làm việc qua tuổi nghỉ hưu như bà Kuzuno và ông Morishita có thể là điều bình thường mới ở Nhật Bản. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang tìm cách khuyến khích các công ty giữ những người lao động lớn tuổi làm việc lâu hơn để họ có thể tiếp tục đóng thuế, giúp giảm gánh nặng chi tiêu của chính phủ khi nước này đang đối mặt với tình trạng già hóa nhanh nhất thế giới.

Dân số già ngày càng lớn ở Nhật Bản, khiến chi phí an sinh xã hội tăng vọt, chiếm gần 1/3 ngân sách của Nhật Bản trong năm tài chính 2018 kết thúc vào tháng 3-2019 và phần lớn ngân sách này đến từ vay nợ.

Ông Abe đang thúc đẩy một dự luật khuyến khích các công ty xóa bỏ ngưỡng tuổi nghỉ hưu và đưa ra các biện pháp để giúp người lao động việc qua tuổi 70.

Hiện nay, hầu hết các công ty Nhật Bản quy định ngưỡng tuổi nghỉ hưu cho người lao động là 60 tuổi. Tuy nhiên, luật cho phép họ làm việc đến tuổi 65 nếu họ muốn. Trong trường hợp như vậy, các công ty sẽ tiếp tục sử dụng họ nhưng thường cắt giảm 20-40% mức lương.

Tuổi thọ trung bình người dân Nhật Bản là 84. Khi tỉ lệ sinh ở nước này đang suy giảm, dân số Nhật Bản dự kiến giảm gần 1/3 vào năm 2060 và 60% dân số vào thời điểm này sẽ trên 65 tuổi, theo Viện Nghiên cứu an sinh xã hội và dân số quốc gia Nhật Bản.

"Tôi muốn tận hưởng niềm vui làm việc"

“Không có điều gì ngăn cản tôi làm việc", Raymond Irving, một tài xế xe nâng tại một nhà máy tái chế ở Anh, nói.
Ở độ tuổi 69, ông là người già nhất tại công ty nhưng ông vẫn chưa có kế hoạch nghỉ việc dù đang hưởng lương hưu.

Ông Irving là một phần của xu hướng ngày càng phát triển ở Anh - số lượng lao động lớn tuổi tiếp tục làm việc qua tuổi nghỉ hưu tăng mạnh.

Số lượng người lao động trên 70 tuổi vẫn còn làm việc ở Anh đã tăng hơn gấp đôi trong một thập kỷ lên tới gần nửa triệu người, theo dữ liệu chính thức của Chính phủ Anh.

Điều này có nghĩa là gần một trong số 12 người ở độ tuổi 70 trở lên vẫn đang làm việc, so với mức một trong 22 người cách đây một thập kỷ, theo nghiên cứu của trang web tìm kiếm việc làm Restless, chuyên nhắm đến người lao đông trên 50 tuổi.

Stuart Lewis, người sáng lập Restless, cho biết làm việc qua độ tuổi nghỉ hưu đang ngày càng phổ biến đối với cả nam giới và nữ giới.

Raymond Irving, 69 tuổi, đang làm tài xế xe nâng tại một nhà máy tái chế ở Anh. Ảnh: BBC

“Mô hình công việc ở Anh đang thay đổi. Thời kỳ làm việc chăm chỉ năm ngày một tuần trong 45 năm liên tục trước khi đột nhiên dừng lại và nghỉ hưu đã qua rồi”, Stuart Lewis nói.

Tại Anh, tuổi nghỉ hưu theo quy định của nhà nước đối với cả nam lẫn nữ là 65. Chính phủ Anh đang có kế nâng độ tuổi nghỉ hưu này lên 66 tuổi vào tháng 10-2020 và lên 67 tuổi vào năm 2028. Theo Cục Thống kê quốc gia Anh, trong giai đoạn 2015-2017, tuổi thọ trung ở nước này là 82,9 tuổi ở nữ giới và 79,2 tuổi ở nam giới.

Ông Irving đang làm việc toàn thời gian và muốn giảm số giờ làm việc nhưng đó là điều không thể ở vị trí hiện nay của ông. Ông dự định sẽ tìm kiếm một vị trí khác có thể làm bán thời gian vào cuối năm chứ không muốn nghỉ hẳn.

“Tôi muốn tiếp tục làm việc. Tôi thích gặp gỡ mọi người và tận hưởng niềm vui làm việc”, ông nói và cho biêt, công việc lái xe nâng giúp ông duy trì sức khỏe, có thêm khoản tiền dư để tận hưởng cuộc sống thoải mái chẳng hạn như đi du lịch ở vùng Caribê trên du thuyền.

Song không phải lúc nào cũng dễ dàng đối với những người già muốn làm việc qua tuổi nghỉ hưu.

Catherine Foot, một lãnh đạo ở tổ chức từ thiện cải thiện cuộc sống tuổi già Centre for Ageing Better ở Anh, cho biết nhiều công ty không có các biện pháp hỗ trợ đầy đủ cho những người lao động lớn tuổi.

“Người lao động già thường đối mặt với tình trạng phân biện tuổi tác hoặc thiếu cơ hội được tái đào đạo hoặc được phép làm việc theo thời gian linh động. Cần phải chấm dứt điều này vì các doanh nghiệp ở Anh sẽ tổn thất nếu lãng phí các kỹ năng và kinh nghiệm mà của những người lao động lớn tuổi”, bà Catherine Foot nói.

Các chuyên gia cho rằng tuổi thọ trung bình ngày càng tăng ở Anh có nghĩa là các công ty cần phải làm nhiều hơn để khuyến khích người lao động tiếp tục làm việc qua tuổi nghỉ hưu. Một bé gái sinh năm 1951 ở Anh có tuổi thọ kỳ vọng là 82 năm nhưng một bé gái sinh ngày nay có thể sống thọ đến 93 tuổi. Trong khi đó, tuổi thọ của một bé trai sinh vào hiện tại, có thể đến 90 tuổi.

Patrick Thomson, Giám đốc chương trình tuổi già ở tổ chức từ thiện Centre for Ageing Better, cho rằng sử dụng lao động già cũng có thể giúp các công ty đang gặp khó khăn trong việc tìm các nhân công đáp ứng đúng các kỹ năng.

Ông cho rằng khi có ít người lao động trẻ thay thế những người lao động sẽ nghỉ hưu trong những năm tới, các công ty cần phải áp dụng các thực hành lao động thân thiện với tuổi già, chẳng hạn làm việc theo thời gian linh động.

Theo BBC, Bloomberg