“Nội hóa” ngoại tác
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Bài 13:
“Nội hóa” ngoại tác
Khi ngoại tác tiêu cực xảy ra, chi phí toàn bộ của sản xuất không được phản ánh trên thị trường. Điều này tạo ra chênh lệch giữa chi phí tư nhân và chi phí xã hội mà kết quả là nguồn lực bị phân bổ quá mức cho ngành liên quan.
Một biện pháp phổ biến nhằm hạn chế tiêu dùng một mặt hàng, khi việc tiêu dùng này gây ra ngoại tác tiêu cực, là làm tăng chi phí sản xuất. Mục đích là để toàn bộ chi phí - bao gồm chi phí sản xuất tư nhân cộng với chi phí đối với xã hội do ngoại tác - được phản ánh trên thị trường. Biện pháp này có thể được thực hiện thông qua các chính sách như đánh thuế hoặc hạn chế tiêu dùng. Đơn cử là một đề nghị gần đây cho rằng nên tăng gấp đôi thuế tiêu thụ xe gắn máy và hạn chế lưu thông xe máy trên một số tuyến đường trung tâm thành phố Hồ Chí Minh.
Để hiểu rõ hơn tác đông của một chính sách thuế, ta xem xét đồ thị bên dưới. Đường cung Sp thể hiện chi phí sản xuất tư nhân và chưa bao gồm ngoại tác tiêu cực. Đường Dp là cầu thị trường xe gắn máy. Nếu theo giải pháp thị trường thì lượng xe gắn máy bán ra là Qm tại mức giá Pm.
Tuy nhiên, nếu thực hiện chính sách thuế nhằm “nội hóa” ngoại tác thì đường cung sẽ dịch sang trái. Vị trí mới của đường cung là St. Kết quả là lượng tiêu thụ xe gắn máy ít hơn (QT) dẫn đến mức độ ô nhiễm và tiếng ồn cũng thấp hơn. Số thuế thu được có thể dùng để cải thiện chất lượng không khí hay trang trải cho những phí tổn y tế có liên quan đến việc sử dụng xe gắn máy.
English:
Internalizing the externality
When negative externalities occur, full costs of production are not reflected in the market. This creates a divergence between the private cost and social cost resulting in resources being over allocated to the sector involved.
One common remedy to reducing consumption of a good that has negative externalities is to increase the cost of production so full costs - private cost of production plus the cost to society due to the externalities - are reflected in the market. This can be done through policies such as imposing taxes or restricting the use of a good. An illustration of such policies is the recent suggestion to double the consumption tax on motorbikes and create "off-limits” zones in a number of downtown streets in HCMC.
To better understand the effect of a tax policy, consider the diagram below. The supply curve, Sp, represents the private costs of production and does not include the negative externalities. Curve Dp is market demand for motorbikes. The market solution would result in Qm motorbikes being purchased at price of Pm.
However, if a policy such as a tax is implemented to "internalize" the externalities the supply curve will shift to the left. The new supply curve will be St. This results in a lower quantity of motorbikes being consumed (QT) and, hence, lower level of air and noise pollution. The tax revenue could also be used to pay for improving air quality or health-related expenses of motorbike use.
(Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới)
