Stock split - Tách gộp chứng khoán
Huy Nam (*)
Bài 37:
Stock split - Tách gộp chứng khoán
Việc “tách” hay “gộp” chứng khoán là việc suy hơn tính thiệt của các công ty có cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường chứng khoán. Vì khó tìm từ tương đương cho thuật ngữ split, nên ta gọi là “tách” cho việc forward split và “gộp” cho reverse split. Điều này được giải thích như sau:
“A forward split creates a larger number of shares. A reverse split creates a smaller number of shares. Also, a forward split adjusts the market price of a stock downward (tách là nhằm mục đích để có cổ phiếu giá thấp hơn), and a reverse split adjusts it upward (gộp là để có cổ phiếu giá cao hơn).” Cả hai động tác tách và gộp đều nhằm mục đích thị trường, gọi là to make stock more marketable, chứ không có tác động gì đến nguồn vốn chủ sở hữu công ty.
* Forward split: công ty sẽ có quyết định tách cổ phiếu khi giá thị trường của chứng khoán đó đã lên cao quá. Việc tách như vậy sẽ làm tăng số cổ phần được phép phát hành theo điều lệ (authorized shares), đồng thời sẽ có sự giảm giá trị cổ phiếu tương ứng. Nói chung, tuyệt nhiên không có việc thay đổi giá trị thuần (net worth) tính bằng tiền trong quá trình thực hiện stock split. Việc tách cổ phiếu 1 thành 2 được viết là 2:1.
“To determine the number of shares an investor will own after split, multiply the split ratio (tỷ lệ tách) by the original number of shares owned. For example, if an investor owns 1,000 shares of XYZ stock and the stock splits (forward) 2:1, the investor will now own 2,000 shares (1,000 x 2/1= 2,000).”
Giả định, giá của cổ phiếu trước khi tách là 10 đô-la Mỹ thì sau khi tách đôi giá cổ phiếu đó là 5 đô-la Mỹ. Và tổng giá trị 10.000 đô-la Mỹ trước lúc tách (1.000cp x 10 đô-la Mỹ) sẽ được giữ nguyên sau khi tách (2.000cp x 5 đô-la Mỹ).
* Reverse split: trường hợp gộp cổ phiếu tuy ít thấy hơn, nhưng vẫn được thực hiện khi giá một cổ phiếu xuống thấp quá. “A corporation will engage in a reverse split because it wants to raise the price of its shares. For example, a 1:3 stock split (gộp 3 thành 1) would increase the price of the stock by three times.” Nhưng nó cũng sẽ làm giảm tương ứng lượng cổ phiếu đang lưu hành: “Because an investor will receive one new share for every three shares owned.”
Do việc tách hay gộp cổ phiếu sẽ làm thay đổi số cổ phần được phép phát hành đã đăng ký và được chuẩn nhận theo điều lệ (authorized stock), hoạt động này nhất thiết phải được đại hội đồng cổ đông thông qua cùng với thủ tục chỉnh sửa điều lệ theo quy định của pháp luật.
--
(*) Chuyên gia tài chính-chứng khoán, tác giả sách "Tài chính chứng khoán qua nhịp cầu Anh-Việt" do NXB Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Trung tâm kinh tế châu Á-Thái Bình Dương hợp tác xuất bản.
Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới.
