Sự trỗi dậy của “phóng viên robot”
Chánh Tài
(TBKTSG Online) - Ngày càng có nhiều hãng tin sử dụng “phóng viên robot”, tức các hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) để sản xuất các bản tin nhanh chóng và chính xác, theo tờ The New York Times.
Nguy cơ robot công nghiệp bị tin tặc tấn công
Toyota đặt cược vào robot giúp việc nhà
 |
| Công nghệ trí tuệ nhân tạo đang giúp nhiều tờ báo sản xuất tin tức nhanh chóng và chính xác. Ảnh: NY Times |
Khoảng 1/3 nội dung xuất bản của hãng tin tài chính Bloomberg sử dụng công nghệ tự động. Hệ thống này, có tên gọi Cyborg, cũng có khả năng hỗ trợ các phóng viên viết hàng ngàn tin tức về báo cáo lợi nhuận của các công ty trong mỗi quí.
Cyborg có thể phân tích một báo cáo tài chính và soạn ra một bản tin ngay lập tức bao gồm những số liệu và sự kiện thích đáng nhất. Không biết mệt mỏi và có độ chính xác cao, Cyborg giúp Bloomberg trong cuộc chạy đua với hãng tin Reuters, đối thủ chính của Bloomberg trong lĩnh vực tin tức tài chính thương mại.
Ngoài việc đưa tin về các báo cáo tài chính cho Bloomberg, “các phóng viên robot” còn sản xuất hàng loạt bản tin về giải bóng chày Minor League Baseball cho hãng tin AP, giải bóng rổ các trường trung học cho tờ The Washington Post và các vụ động đất cho tờ The Los Angeles Times.
Gần đây, tạp chí Forbes thông báo đang thử nghiệm một công cụ được gọi là Bertie để cung cấp cho các phóng viên các khuôn mẫu bản tin thô.
Dù AI đang trở thành một công cụ của ngành công nghiệp báo chí, lãnh đạo của các hãng tin cho rằng nó không phải là mối đe dọa cho các nhân viên con người. Thay vì thế, nó cho phép các phóng viên dành thời gian cho những bài viết chuyên sâu và quan trọng hơn.
“Công việc của nghề báo là phải sáng tạo, gây tò mò, tường thuật được câu chuyện, đào sâu vấn đề, buộc các chính quyền phải giải trình trách nhiệm, phải tư duy phản biện và phê bình. Đó là những gì mà chúng tôi muốn các nhà báo phải tập trung năng lượng”, Lisa Gibbs, Giám đốc đối tác tin tức của Hãng tin AP, nói.
AP là một trong những hãng tin sớm áp dụng công nghệ để sản xuất tin tức. Năm 2014, hãng tin này ký kết thỏa thuận hợp tác với Automated Insights, một công ty công nghệ đã phát triển phần mềm có thể sản xuất hàng tỉ bản tin mỗi năm.
Ngoài việc dựa vào phần mềm để đưa các tin tức về thể thao, Hãng tin AP cũng sử dụng nó để đẩy mạnh đưa tin tức lợi nhuận của các công ty. Kể từ khi bắt tay với Automated Insights, số bản tin của AP viết về báo cáo tài chính của các công ty đã tăng từ 300 tin lên 3.700 tin mỗi quí.
Tờ The Washington Post cũng có một “phóng viên robot” nội bộ có tên gọi Heliograf vốn đã thể hiện sự hữu dụng của nó trong quá trình đưa tin về Thế vận hội mùa hè 2016 ở Rio (Brazil) và cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016.
Jeremy Gilbert, Giám đốc sáng tạo chiến lược ở The Washington Post, cho biết tờ báo này cũng sử dụng AI để sản xuất các bài viết về các chủ đề mang tính địa phương.
Cả AP, The Washington Post lẫn Bloomberg đều thiết lập những cảnh báo nội bộ để báo hiệu những mẩu dữ liệu bất thường. Các phóng viên nhìn thấy các cảnh báo đó có thể quyết định liệu phát triển dữ liệu đó thành một bài viết hay bản tin lớn hơn hay không.
 |
Sử dụng công nghệ AI để sản xuất tin tức không phải đơn giản giống như việc sử dụng một robot để sao chép nội dung có sẵn. Rất nhiều công việc cần phải chuẩn bị từ trước, chẳng hạn các phóng viên và biên tập viên phải chuẩn bị sẵn nhiều phiên bản của bản tin với nhiều kết cục khác nhau. Một khi dữ liệu được cập nhật, chẳng hạn như một sự kiện thời tiết, một trận thi đấu bóng chày, một báo cáo tài chính, hệ thống AI có thể tạo ra một bài viết hoàn chỉnh.
Song vai trò của AI vượt ra khỏi công việc sản xuất các bài báo tự động. Hilary Mason, Tổng giám đốc bộ phận máy học ở Công ty phần mềm quản lý dữ liệu Cloudera, nói: “Khi bạn phân tích dữ liệu, bạn có thể sử dụng AI để phát hiện các bất thường và các mẫu hình đáng chú ý”.
Tờ The Wall Street Journal đang thử nghiệm công nghệ AI để hỗ trợ nhiều tác vụ khác nhau bao gồm phát hiện các hình ảnh giả mạo giống như thật.
Tờ The New York Times cho biết không có kế hoạch sản xuất tin tức bằng máy móc nhưng báo này sẽ thử nghiệm sử dụng AI để cá nhân hóa các thư thông báo, hỗ trợ dung hòa các bình luận và nhận diện hình ảnh.
Francesco Marconi, Giám đốc nghiên cứu và phát triển ở tờ The Wall Street Journal, so sánh sự gia nhập của AI trong phòng tin tức giống như sự xuất hiện của điện thoại. Ông nói: “Nó giúp bạn tiếp cận rộng rãi hơn và bạn tiếp nhận thông tin nhanh chóng hơn. Nó là một lĩnh vực mới nhưng công nghệ luôn thay đổi. Hôm nay là AI, ngày mai là blockchain và trong 10 năm nữa, thứ khác sẽ xuất hiện. Điều không thay đổi là chuẩn mực báo chí”.
Marc Zionts, Giám đốc điều hàng Automated Insights, cho rằng máy móc còn lâu mới thay thế được các phóng viên và biên tập viên bằng da bằng thịt. Song ông khuyên các phóng viên phải học hỏi và thích nghi với các công nghệ mới nhất.
