Thị trường và sự phân bổ nguồn lực
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Bài 7:
Thị trường và sự phân bổ nguồn lực
Các bài viết trước đã mô tả sự thay đổi của cân bằng thị trường thông qua những thay đổi giá và lượng. Những thay đổi này có quan hệ mật thiết đến sự phân bổ nguồn lực.
Các nhà kinh tế thường đề cập đến ba loại nguồn lực: lao động, vốn, và đất đai. Đôi khi họ còn thêm vào yếu tố tinh thần sáng tạo kinh doanh. Khi nói lao động người ta nói đến hoạt động sản xuất do con người thực hiện, gồm hoạt động chân tay và hoạt động trí óc, chẳng hạn như hoạt động quản lý kinh doanh. Trong kinh tế vi mô, vốn có nghĩa là vốn vật chất: nhà xưởng và máy móc. Đất đai gồm có mặt bằng và các nguồn lực nằm bên dưới hay trên mặt đất.
Việc phân bổ nguồn lực để sản xuất hàng hóa và dịch vụ thay thế lẫn nhau phụ thuộc vào giá do thị trường quyết định. Nếu nhu cầu tiêu dùng một hàng hóa tăng thì giá sẽ tăng. Giá tăng sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp vận dụng nguồn lực để sản xuất nhiều hơn mặt hàng đang ăn khách; ngay cả các nhà sản xuất mới sẽ tham gia thị trường. Trong một môi trường cạnh tranh, các doanh nghiệp có động lực cao để chọn lựa công nghệ và nguồn lực nhằm sản xuất với chi phí thấp.
Bắt đầu từ việc tăng nhu cầu tiêu dùng, chuỗi sự kiện tiếp theo sẽ có lợi cho cả người tiêu dùng, nhà sản xuất và chủ sở hữu nguồn lực. Lưu ý là mỗi cá nhân có thể là tất cả những đối tượng này; phần lớn chúng ta vừa là người tiêu dùng, vừa là chủ sở hữu nguồn lực lao động.
Tất nhiên quá trình trên có thể là ngược lại, Nếu nhu cầu tiêu dùng một mặt hàng giảm, giá sẽ giảm, khi đó nguồn lực dùng để sản xuất mặt hàng này được giải phóng và chuyển sang cho mục đích thay thế tốt nhất.
Trong một nền kinh tế thị trường, cơ chế giá cả sẽ hướng sự phân bổ nguồn lực vào những hàng hóa và dịch vụ mà người tiêu dùng muốn.
|
Xem lại các bài trước: Bài 6: Các nhà kinh tế học yêu thích xe máy Bài 5: Những thay đổi về cung tác động đến cân bằng thị trường Bài 4: Những thay đổi cầu tác động đến cân bằng thị trường v.v... |
English:
Markets and resource allocation
Several articles have described changes in market equilibria in terms of changes in price and quantity. These changes have important implications for resource allocation.
Economists typically refer to three types of resources: labor, capital, and land. Sometimes entrepreneurship is added to the list. Labor refers to productive services people provide, including physical work and intellectual work like business management. In microeconomics capital means physical capital: buildings and machines. Land includes land surface and resources that may lie above or below the land.
Resource allocation to production of alternative goods and services depends on prices that are determined by markets. If consumer demand for a particular goods increases, the price rises. The higher price induces entrepreneurs to organize resources to produce more of the popular goods; new producers may even enter the market. In a competitive environment, producers have strong incentives to select technologies and resources to produce cost-efficiently.
THE SEQUENCE OF EVENTS SET OFF BY AN INCREASE IN CONSUMER DEMAND IS BENEFICIAL FOR CONSUMERS, FOR PRODUCERS, AND FOR RESOURCE OWNERS. KEEP IN MIND THAT INDIVIDUAL CITIZENS MAY BE ALL OF THESE; MOST OF US ARE BOTH CONSUMERS AND OWNERS OF LABOR RESOURCES.
OF COURSE, THIS SEQUENCE CAN BE REVERSED. IF CONSUMER DEMAND FALLS, THE PRICE OF THE GOOD FALLS, THEN RESOURCES ARE RELEASED FROM PRODUCING THAT GOOD AND MUST BE DEPLOYED IN THEIR NEXT BEST ALTERNATIVE.
IN A MARKET ECONOMY, THE PRICE MECHANISM GUIDES RESOURCE ALLOCATION TO THE GOODS AND SERVICES THAT CONSUMERS WANT.
