(KTSG Online) – Thương mại hàng hóa toàn cầu nối dài đà phục hồi sang quí 3-2024 sau khi chững lại trong năm 2023 do tác động của lãi suất và lạm phát cao.
Tuy nhiên, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cảnh báo, triển vọng thương mại hàng hóa toàn cầu vẫn bấp bênh. Triển vọng không chắc chắn này là do các căng thẳng địa chính trị dâng cao, các cuộc xung đột khu vực tiếp diễn, làn sóng xoay trục chính sách tiền tệ ở các nề kinh tế phát triển và lượng đơn hàng xuất khẩu suy yếu.
Báo cáo công bố hôm 4-9 của WTO cho biết trong tháng 7, phong vũ biểu thương mại hàng hóa toàn cầu (GTB - Goods Trade Barometer) đạt 103 điểm, nối tiếp đà phục hồi diễn ra kể từ quí cuối năm ngoái. Điều này báo hiệu tín hiệu tích cực trong quí 3 một khi dữ liệu chính thức được công bố.
GTB là thước đo tổng hợp thương mại thế giới, cung cấp thông tin theo thời gian thực về quỹ đạo thương mại hàng hóa so với các xu hướng gần đây và báo hiệu những thay đổi thương mại trong 2-3 tháng tới. Khi giá trị của GTB lớn hơn 100, điều này cho thấy khối lượng thương mại cao hơn xu hướng gần đây. Ngược lại, nếu giao dịch thương mại hiện tại hoặc trong tương lai gần yếu hơn gần đây, giá trị của GTB sẽ rơi xuống dưới 100.
Hầu hết chỉ số cấu thành GTB trong tháng Bảy đều duy trì hoặc vượt lên xu hướng gần đây. Cụ thể, chỉ số về sản lượng và doanh số ô tô đạt 103,3 điểm, còn chỉ số về khối lượng container vận chuyển bằng đường và khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng hàng không lần lượt đạt 104,3 điểm và 107,1 điểm. Tuy nhiên, chỉ số xuất nhập khẩu linh kiện điện tử suy yếu so với xu hướng gần đây, xuống còn 95,4 điểm
Chỉ số về đơn hàng xuất khẩu mới đạt 101,2 điểm, vẫn tích cực nhưng đã bắt đầu có dấu hiệu suy yếu. Điều này báo hiệu thương mại hàng hóa toàn cầu sẽ gặp khó khăn trong tương lai. Chỉ số về khối lượng thương mại hàng hóa nguyên liệu thô suy yếu xuống mức 99,3 điểm sau khi suy giảm mạnh trong ba tháng trước tháng 7.
Sau khi đi ngang kể từ quí cuối của năm 2022, thương mại hàng hóa toàn cầu bắt đầu nhích lên vào quí 4- 2023 và tiếp tục tăng trưởng trong quí 1-2024 (quí gần đây nhất có dữ liệu đầy đủ). Theo WTO, khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu trong quí 1 tăng hàng năm 1,4% và tăng 1% theo quí.
Dù những dấu hiệu tích cực nói trên, WTO nhấn mạnh thương mại toàn cầu vẫn đối mặt nhiều thách thức, gồm bất ổn địa chính trị, các cuộc xung đột khu vực, sự xoay trục chính sách tiền tệ ở các nền kinh tế phát triển và lượng đơn hàng xuất khẩu đang suy yếu.
Báo cáo hồi tháng 4 của WTO dự báo, thương mại hàng hóa toàn cầu sẽ tăng 2,6% trong năm nay. Các nhà kinh tế của WTO cho rằng, áp lực lạm phát giảm trong năm nay cho phép thu nhập thực tế của người lao động tăng trở lại, đặc biệt là ở các nền kinh tế phát triển. Điều đó sẽ giúp thúc đẩy sức tiêu thụ các mặt hàng sản xuất công nghiệp,
Giá năng lượng cao và lạm phát đã gây áp lực lên nhu cầu đối với hàng hóa sản xuất, dẫn đến khối lượng thương mại hàng hóa thế giới giảm 1,2% trong năm 2023. Khối lượng hàng hóa nhập khẩu giảm ở hầu hết các khu vực, đặc biệt là ở châu Âu. Nếu tính theo giá trị, mức giảm thậm chí còn lớn hơn. Báo cáo của WTO ghi nhận, giá trị xuất khẩu hàng hóa toàn cầu giảm 5%, xuống còn 24,01 nghìn tỉ đô la Mỹ trong năm ngoái.
Dữ liệu gần đây của WTO cho thấy, khối lượng thương mại hàng hóa của châu Âu tăng trưởng yếu hơn dự kiến. Trong khi đó, thương mại ở những khu vực khác tăng trưởng mạnh hơn kỳ vọng.
Trong khi đó, Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) dự báo thương mại hàng hóa và dịch vụ toàn cầu tăng 2,3% trong năm nay và 3,3% trong năm 2025, cao hơn mức tăng 1% được ghi nhận trong năm 2023.
Theo Wto.org, Gulf Business
