Trần Dần với “Những ngã tư và những cột đèn”
Thu Hà
 |
| Bìa sách do Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn ấn hành – ảnh do L’Espace cung cấp. |
(TBKTSG Online) – “Những ngã tư và những cột đèn” là cuốn tiểu thuyết về chiến tranh mà như Trần Dần đã viết trong cuốn nhật ký của mình năm 1989: “Những tình bạn, những tình yêu, đã đi qua chiến tranh, đi qua hòa bình, rồi lại rơi vào chiến tranh, có còn nguyên vẹn? Và những tính cách, thói quen con người, có thể nào không thay đổi cùng hoàn cảnh?…”
Không một cảnh chiến tranh, nhưng hai chữ “chiến tranh” đi vào tiểu thuyết ngay từ trang một và trôi theo nhật ký như một ám ảnh, cho đến trang cuối cùng. Chiến tranh do vậy, tồn tại như một bè đệm để “con người toàn phần và cụ thể vẫn tiếp tục trong chiến tranh và mạnh hơn chiến tranh”.
Cách đây chưa lâu, cuốn tiểu thuyết này đã được Trung tâm Văn hóa Pháp (24 Tràng Tiền, Hà Nội) tổ chức một buổi giới thiệu sách với sự tham gia của nhà thơ Dương Tường, các nhà nghiên cứu và phê bình văn học Lại Nguyên Ân và Phạm Xuân Nguyên.
Nhận xét về lối viết của nhà văn Trần Dần, nhà nghiên cứu lịch sử văn học Lại Nguyên Ân cho biết, “Nếu trong thơ, Trần Dần nổi tiếng là người cách tân cả về hình thức (với lối thơ bậc thang) lẫn tư tưởng (đa diện, triết lý) thì trong văn xuôi, ông lại một lần nữa được các nhà phê bình đánh giá cao với lối viết hiện đại, với nhiều câu văn được “dụng công và đẽo tạc đẹp như thơ”.
Trần Dần tên thật là Trần Văn Dần (sinh ngày 23-8-1926 và mất ngày 17-1-1997), là một nhà thơ, nhà văn Việt Nam.
Các tác phẩm mà ông đã sáng tác trong đời mình: Chiều mưa trước cửa (Thơ – 1943; Hồn xanh dị kỳ (Thơ – 1944); Người người lớp lớp (Truyện dài-1954); Nhất định thắng (Thơ-1956); Cách mạng tháng Tám (1956); Đêm núm sen (Tiểu thuyết – 1961, chưa xuất bản); Jờ Joạcx (Thơ – 1963, xuất bản di cảo); Những ngã tư và những cột đèn (Tiểu thuyết – 1964, xuất bản năm 2011); Một ngày cẩm phả (Tiểu thuyết – 1965, chưa xuất bản); Con trắng (Thơ-hồi ký – 1967); 177 cảnh (Hùng ca lụa – 1968); Động đất tâm thần (Nhật ký-thơ – 1974); Thơ không lời – Mây không lời (Thơ-hoạ – 1978); bộ tam Thiên Thanh – 77 – Ngày ngày (1979); bộ tam 36 – Thở dài – Tư Mã zâng sao (1980); Thơ mini (1988); Bài thơ Việt Bắc (Trường ca – Viết năm 1957, xuất bản năm 1990); Cổng tình (Thơ-tiểu thuyết – Viết năm 1959-1960, xuất bản năm 1994); Mùa sạch (Thơ – Viết năm 1964, xuất bản năm 1998); Trần Dần – Thơ (2008 – Giải Thành tựu trọn đời của Hội Nhà văn Hà Nội).
