Triển lãm “Tranh kiếng Nam bộ”
Huy Nguyễn
![]() |
Một bức tranh kiểng tại triển lãm - ảnh Huy Nguyễn |
(TBKTSG Online) - Triển lãm do Trung tâm nghiên cứu Phật giáo Việt Nam, Ban Phật học Chùa Xá Lợi thực hiện sẽ khai mạc ngày 18-8-2013 đến ngày 21-8-2013 tại Chùa Phật học Xá Lợi (89, Bà Huyện Thanh Quan, Q.3, Thành phố Hồ Chí Minh).
Triển lãm Tranh kiếng Nam bộ năm 2013 tập hợp trên 100 tác phẩm tiêu biểu từ bộ sưu tập 1600 sản phẩm. Các bức tranh kiếng này thuộc nhiều chủng loại, từ tranh thờ tổ tiên, tranh trang trí (thường gọi là tranh cửa buồng), tranh phong cảnh (tứ thời, tứ thú, tứ dân...), tranh chúc tụng (tân gia, khai trương, mừng thọ, tân hôn...), tranh chư vị thần, Phật, Bồ Tát...
Trong hơn 100 năm qua, loại hình mỹ thuật này tồn tại và phát triển thầm lặng tạo nên các dòng tranh kiếng ở các địa phương: Chợ Lớn, Lái Thiêu, Gò Công, Mỹ Tho (Tiền Giang), Chợ Mới (An Giang), và dòng tranh kiếng Khmer Trà Vinh, Sóc Trăng. Tranh kiếng đã đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng và mỹ thuật của công chúng khắp các thôn xã từ miền Đông đến miền Tây Nam bộ và trở thành nghệ phẩm phổ biến trong phần lớn các gia đình.
Tranh kiếng có mặt ở cung đình Huế từ thời Minh Mạng – Thiệu Trị. Song đó là các sản phẩm mỹ nghệ nhập khẩu. Mãi đầu thế kỷ XX, các di dân Quảng Đông đến lập nghiệp ở vùng Chợ Lớn, mới bắt đầu mở các tiệm kiếng, buôn bán các loại kiếng tráng thủy để soi mặt, lộng khuôn hình, tủ, khung cửa chớp, cửa gió... và các loại tranh kiếng: các bức đại tự và các bức thư họa dùng trong việc khánh chúc tân gia, khai trương, mừng thọ... Tranh kiếng Nam bộ ra đời từ đây.
Điểm đặc sắc của tranh kiếng Nam bộ là tùy từng tọa độ văn hóa-tín ngưỡng đều có những đổi thay về đề tài, nội dung. Do đó, tập hợp tranh kiếng Nam bộ đặc biệt phong phú và đa dạng.