(KTSG Online) - Trung Quốc mở rộng trợ cấp người tiêu dùng theo chương trình đổi cũ lấy mới thiết bị gia dụng bao gồm máy điều hòa, máy giặt, nồi cơm điện... Động thái này cho thấy các nhà hoạch định chính sách đang xoay xở để vực dậy nhu cầu tiêu dùng yếu ớt.
- Trung Quốc nỗ lực vực dậy chi tiêu tiêu dùng nội địa
- Kích cầu tiêu dùng nội địa - động lực tăng trưởng trước những bất ổn thương mại
Mở rộng danh sách hàng gia dụng được trợ cấp
Chính sách trên được triển khai vào năm ngoái để khuyến khích người dân mua ô tô và đồ gia dụng. Giờ đây, chính sách này được mở rộng bao gồm máy điều hòa, lò vi sóng, nồi cơm điện, máy rửa chén và máy lọc nước cũng như máy tính bảng, điện thoại và đồng hồ thông minh có giá dưới 6.000 nhân dân tệ (820 đô la Mỹ).
Tại cuộc họp báo hôm 8-1 ở Bắc Kinh, các quan chức của Ủy ban Cải cách và phát triển quốc gia Trung Quốc (NDRC) cho biết, người tiêu dùng đổi hàng gia dụng cũ lấy mới sẽ nhận được trợ cấp 15-20% chi phí mua. Theo một quan chức Bộ Tài chính Trung Quốc, 81 tỉ nhân dân tệ (11 tỉ đô la Mỹ) sẽ được phân bổ cho chương trình đổi hàng cũ lấy mới trong năm 2025.
Việc mở rộng chương trình diễn ra sau những lời kêu gọi Bắc Kinh hành động nhiều hơn để hỗ trợ chi tiêu của người tiêu dùng trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế trì trệ và lĩnh vực bất động sản sa sút tiếp tục gây áp lực lên niềm tin của người tiêu dùng và nhà đầu tư.
Chương trình đổi ô tô được Bắc Kinh triển khai vào tháng Ba năm ngoái. Cũng tương tự như sáng kiến trợ cấp mua xe của Mỹ dưới thời Tổng thống Mỹ Barack Obama, chương trình cho phép người tiêu dùng đổi xe cũ lấy xe mới sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Ngân sách trợ cấp tiêu dùng trong 2024 của Trung Quốc là 150 tỉ nhân dân tệ, được tài trợ thông qua trái phiếu chính phủ đặc biệt, đã được sử dụng hết.
Theo Bộ thương mại Trung Quốc, 36 triệu người tiêu dùng đã sử dụng chương trình trên vào năm ngoái để mua các thiết bị gia dụng trị giá 240 tỉ nhân tệ và thúc đẩy doanh số ô tô đạt 920 tỉ nhân dân tệ.
Ngoài các thiết bị gia dụng và ô tô, chương trình còn khuyến khích các công ty nâng cấp thiết bị công nghiệp và máy móc nông nghiệp.
Tháng trước, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho biết, doanh số bán lẻ trong tháng 11 được thúc đẩy nhờ chương trình này, với mức tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái về doanh số thiết bị gia dụng và sản phẩm nghe nhìn như tivi.
Thế nhưng, doanh số bán lẻ tổng thể chỉ tăng 3 % hàng năm trong tháng 11. Điều này làm dấy lên lo ngại về tốc độ tăng trưởng tiêu dùng giữa lúc giá nhà mới trong cùng tháng giảm mạnh nhất hàng năm kể từ năm 2015 và đầu tư bất động sản giảm sâu hơn.
Vào tháng Chín năm ngoái, Trung Quốc đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ thị trường chứng khoán và nhà ở. Giới chức trách cũng đã đưa ra chương trình “thay thế cũ bằng mới” tương tự cho nhà ở.
Kéo nhu cầu tiêu dùng tương lai đến sớm
Hui Shan, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại ngân hàng Goldman Sachs cho biết, Bắc Kinh đang ưu tiên thúc đẩy tiêu dùng nội địa và chương trình đổi hàng cũ lấy mới đang có tác động khá rõ ràng đến doanh số bán lẻ.
“Nhược điểm của chính sách như vậy là chỉ thúc đẩy người tiêu dùng thực hiện trước nhu cầu trong tương lai. Nếu bạn thay máy điều hòa không khí 10 năm một lần, bạn kéo nhu cầu của vài năm tới vào thời điểm hiện tại bằng cách mua sớm so với kế hoạch”, bà nói.
“Chúng tôi dự kiến tổng số tiền trợ cấp tiêu dùng của Trung Quốc sẽ tăng gấp đôi lên 300 tỉ nhân dân tệ vào năm 2025. Điều này đánh dấu bước ngoặt chính sách hướng đến tiêu dùng nhiều hơn”, Xu Tianchen, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Economist Intelligence Unit nói.
Theo Frederic Neumann, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á của ngân hàng HSBC, hầu hết các nhà phân tích đều coi các chương trình đổi hàng là hữu ích để xây dựng lòng tin trong ngắn hạn. Tuy nhiên, Trung Quốc cần nhiều chính sách hơn nữa thúc đẩy tiêu dùng bền vững hơn.
Lynn Song, nhà kinh tế trưởng ở ngân hàng ING cho rằng, sự phục hồi tiêu dùng của hộ gia đình sẽ phụ thuộc vào sự ổn định của giá cả bất động sản cũng như niềm tin cải thiện về triển vọng kinh tế.
Các nhà lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc đã cam kết thúc đẩy tiêu dùng mạnh mẽ “theo mọi hướng” trong năm nay. Gần đây, hàng triệu công chức trên khắp Trung Quốc đã được tăng lương như một phần trong nỗ lực thúc đẩy tiêu dùng.
Thiết bị được sử dụng trong lĩnh vực công nghệ thông tin và nông nghiệp hiện sẽ được đưa vào chương trình hỗ trợ để nâng cấp, với phạm vi bao phủ tập trung vào thiết bị cao cấp, thông minh và xanh. Theo NDRC, doanh nghiệp sẽ nhận được khoản trợ cấp 1,5 điểm phần trăm cho lãi suất vay nâng cấp thiết bị từ các ngân hàng.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã thu xếp một quỹ cho các ngân hàng vay lại với chi phí thấp trị giá 400 tỉ nhân dân tệ để hỗ trợ doanh nghiệp nâng cấp thiết bị.
Tuần trước, một quan chức của NDRC cho biết, Trung Quốc sẽ tăng huy động vốn từ trái phiếu siêu dài hạn trong năm 2025 để tài trợ cho chương trình nâng cấp thiết bị công nông nghiệp và chương trình đổi hàng cũ lấy mới.
Theo Financial Times, Reuters, Bloomberg
