(KTSG Online) - Các khoản đầu tư vốn mạo hiểm vào các công ty khởi nghiệp (startup) trong lĩnh vực công nghệ nông nghiệp (agritech) và công nghệ thực phẩm (foodtech) giảm mạnh trong năm 2022 do lãi suất tăng và các hoài nghi về mô hình kinh doanh của họ. Thực tế này sẽ thúc đẩy các hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) trong hai lĩnh vực này vào năm tới.
- Startup công nghệ thực phẩm sản xuất cà phê và chocolate trong phòng thí nghiệm
- Singapore đặt mục tiêu trở thành trung tâm công nghệ thực phẩm của châu Á
Theo phân tích sơ bộ của PitchBook, các startup về agritech và foodtech chỉ huy động được chưa đến 30 tỉ đô la Mỹ trong năm nay. Con số đó giảm 44% so với năm ngoái khi mà các doanh nhân và startup ở hai lĩnh vực này đã thu hút nguồn vốn khổng lồ, gấp đôi so với năm 2020 nhờ làn sóng đầu tư xanh.
Cơn bùng nổ đầu tư vào agritech và foodtech trong năm 2021 diễn ra trong bối cảnh các doanh nhân ngày càng nhận thức rõ hơn về tác động môi trường của hoạt động sản xuất nông nghiệp, sản xuất thịt cũng như những lo ngại về an ninh lương thực.
Các quỹ đầu tư vốn mạo hiểm đã hỗ trợ một loạt startup đang phát triển phân bón sinh học, trang trại thẳng đứng và robot nông nghiệp, cũng như các loại protein thay thế như “thịt giả” có nguồn gốc từ thực vật hoặc thịt thật được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.
Theo Alex Frederick, nhà phân tích công nghệ mới nổi tại PitchBook, ngoài tác động của lãi suất tăng trong năm nay, sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán đã làm hỏng các kế hoạch chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của các startup trong hai lĩnh vực agritech và foodtech. Điều này làm hạn chế các sự lựa chọn thoái vốn của các nhà đầu tư sớm, khiến họ ngần ngại đầu tư thêm cho các vòng gọi vốn tiếp theo.
Theo PitchBook, mức suy giảm đầu tư vào các startup về agritech và foodtech trong năm 2022 mạnh hơn mức suy giảm 1/3 trong tổng số vốn đầu tư mạo hiểm cho tất cả các lĩnh vực. Nguồn vốn huy động chững lại trong bối cảnh nhiều startup chật vật ứng phó chi phí lao động, năng lượng cũng như các chi phí đầu vào khác tăng cao.
Nhiều công ty buộc phải xem xét lại mô hình kinh doanh của họ, trong khi một số công ty khác, chẳng hạn như các công ty protein thay thế đã niêm yết cổ phiếu như Beyond Meat (sản xuất thịt giả bằng các thành phần thực vật), và Oatly (sản xuất sữa yến mạch), đã cắt giảm mức chi tiêu đầu tư cũng như lực lượng lao động của họ.
Hồi giữa tháng 10, Beyond Meat đã thông báo sa thải 200 lao động, tương đương 19% tổng nhân sự của công ty này. Hồi tháng 8, công ty này cũng đã cắt giảm 4% nhân sự. Các quyết định này được đưa ra sau khi Beyond Meat chứng kiến doanh thu suy giảm mạnh trong bối cảnh nhu cầu protein thay thế hạ nhiệt.
PitchBook cho biết một số công ty vận hành trang trại canh tác thẳng đứng cũng đã phải đóng cửa do chi phí năng lượng tăng mạnh.
Mark Lynch, đối tác tại Công ty tư vấn tài chính doanh nghiệp Oghma Partners (Anh), nói: “Với tổng chi phí tăng 15-25% do lạm phát, một số startup mới phát triển ở giai đoạn đầu sẽ phải vật lộn để tồn tại”. Lynch dự báo với áp lực lớn về chi phí và mức định giá đang giảm, hoạt động M&A, đặc biệt là trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống, sẽ tăng lên trong năm tới.
Ông nói: “Nhiều công ty có thể coi việc bán mình như một lối thoát và chúng ta sẽ chứng kiến sự gia tăng trong hoạt động M&A do các điều kiện thị trường khó khăn hơn trong năm tới”. Các nhà phân tích cho biết không có gì “đốt” tiền vốn nhanh hơn bằng việc xây dựng một startup vào thời điểm chi phí tăng đột biến.
Mặc dù nguồn vốn tài trợ năm nay trong lĩnh vực agritech và foodtech giảm, nhưng vẫn cao hơn 20% so với năm 2020. Và với tác động của biến đổi khí hậu đang tăng tốc, vấn đề an ninh lương thực tiếp tục được quan tâm trong bối cảnh dân số ngày càng tăng và nhu cầu thực phẩm không có hóa chất cao hơn, các nhà phân tích nhận định triển vọng tăng trưởng của agritech và foodtech vẫn khả quan trong dài hạn.
Tom Brennan, đối tác tại McKinsey, ghi nhận vốn đầu tư mạo hiểm vào agritech và foodtech đã tăng khoảng 20 lần trong thập niên qua.
“Chúng tôi nhận thấy sự quan tâm đầu tư liên tục đến agritech và foodtech khi các doanh nghiệp đổi mới chú trọng phát triển công nghệ bền vững và có thể mở rộng quy mô”, ông nói đồng thời cho biết thêm những lý do cơ bản để đầu tư vào những lĩnh vực đó cũng rất hấp dẫn trong môi trường kinh tế vĩ mô hiện tại.
Theo Financial Times
