Voting right thể hiện trong bầu cử
Huy Nam (*)
Bài 46:
Voting right thể hiện trong bầu cử
Ta đã biết, các cổ đông sở hữu cổ phần phổ thông có các quyền về biểu quyết, vì họ là các holders of voting stocks.
Nhiều hoạt động của corporation thuộc quyền định đoạt của đại hội đồng cổ đông (general assembly of shareholders) thông qua các cuộc họp mà cụ thể là cuộc họp đại hội đồng hàng năm (AGM: Annual General Meeting). Một hoạt động quan trọng và điển hình nhất có lẽ là việc quyết định “Who will be elected to the board of directors (BOD)”.
Quyền mà luật lệ dành cho cổ đông nói chung là như vậy, nhưng cụ thể các quyền đó được trao như thế nào và tới đâu lại còn tùy thuộc vào thực tế triển khai. Chẳng hạn như về thể lệ bầu cử, các công ty cổ phần có thể áp dụng theo hai cách, hoặc là statutory voting hoặc cumulative voting, nhưng việc thực hiện cách nào lại còn tùy theo từng bối cảnh chủ quan.
Statutory voting, tạm dịch là phương thức đầu phiếu theo khuôn định, tổng số phiếu được chia đều cho số thành viên dự kiến. Theo phương thức này thì: “Each shareholder is allowed one vote for each share owned to be voted for each director. For example, if 5 directorships (5 ghế thành viên) are being voted on, a shareholder owns 100 shares would have a total of 500 votes, and he may dispose a maximum of 100 votes for each directorship.”
Đầu phiếu theo phương thức statutory voting như vậy thì các cổ đông lớn có thể giành được thắng lợi to. Chỉ cần sở hữu hoặc hợp lại cho đủ 51% tổng số cổ phiếu có quyền biểu quyết (voting stock) thì có thể nắm chắc các thành viên BOD sẽ toàn là “phe ta”.
Cumulative voting là phương thức bầu phiếu tập trung. Phương thức này không quy định (không chia đều) số phiếu phải bầu cho mỗi thành viên dự kiến (theo ví dụ trên là 100 phiếu cho mỗi ghế), thay vào đó, “The shareholder is permitted to multiply the number of shares by the number of directorships being voted on and dispose the votes as individual wishes.” Một cổ đông sở hữu 100 cổ phần sẽ có 500 phiếu bầu (như cách trên), nhưng họ có thể dùng 500 phiếu đó để bầu ra 5 ghế thành viên một cách linh hoạt: “All 500 may be voted for one director (bầu tập trung cho một người), each 200 for two and 100 for another (bầu hai người mỗi người 200 và một người khác 100), 100 votes for each of the 5 directors (bầu mỗi người 100), or any other fashion (hoặc bất kỳ kiểu nào).”
Cách bầu phiếu này tạo thuận lợi cho cổ đông thiểu số để họ có cơ hội cử đại diện góp tiếng nói vào hội đồng quản trị công ty, “Since the shareholder can concentrate his/her votes for a particular director.”
Cách thứ hai được nêu trên đây tuy rất hay nhưng xem ra đối với chúng ta còn khá xa lạ!
--
(*) Chuyên gia tài chính-chứng khoán, tác giả sách "Tài chính chứng khoán qua nhịp cầu Anh-Việt" do NXB Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Trung tâm kinh tế châu Á-Thái Bình Dương hợp tác xuất bản.
Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới.
