(KTSG Online) - Một trong những khó khăn lớn nhất trong phòng, chống thuốc lá là chính sách về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá còn thấp. Mỗi năm, tiền thuế thu được từ tiêu thụ thuốc lá khoảng 17.000 tỉ đồng nhưng chi phí điều trị năm nhóm bệnh do thuốc lá gây ra chiếm khoảng 1% GDP, tương đương 30.000 tỉ đồng. Số tiền người dân mua thuốc lá lên đến 49.000 tỉ đồng mỗi năm.
- Đà Nẵng liên tiếp thu giữ hàng ngàn thuốc lá điện tử lậu
- Cần có khung chính sách để quản lý thuốc lá thế hệ mới
Đây là nhận định của các chuyên gia tại hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về thực trạng, thách thức, giải pháp trong phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức tại TPHCM cuối tuần qua.
TTXVN cho biết, theo các chuyên gia, Việt Nam hiện nằm trong số 15 quốc gia sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới, tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong những năm qua có giảm nhưng chưa nhiều. Cần nhiều giải pháp đồng bộ để giảm hút thuốc lá, giải pháp hiệu quả nhất là tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá.
Thuế, giá thuốc lá tại Việt Nam còn rất thấp so với các nước trên thế giới và trong khu vực. Hiện mức thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá là 75% giá xuất xưởng nhưng nếu tính trên giá bán lẻ thì chỉ khoảng 39%. Trong khi đó theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, để giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với sản phẩm thuốc lá cần ở mức 60-80% giá bán lẻ.
Thực tế hiện nay, ngoài thuốc lá truyền thống thông thường, thị trường còn xuất hiện thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng được giới trẻ sử dụng ngày càng nhiều. Nhiều thông tin cho rằng thuốc lá điện tử giảm hại 95% so với thuốc lá thông thường nhưng thực tế chưa có bằng chứng đáng tin cậy nào chứng minh điều này.
Thuốc lá thế hệ mới chứa nhiều chất độc giống như thuốc lá truyền thống, thậm chí có những điểm nguy hiểm hơn do nó gây ra tác hại cấp tính. Ngành y tế đã ghi nhận những trường hợp sử dụng thuốc lá điện tử phải nhập viện cấp cứu do hội chứng tổn thương phổi cấp. Mặt khác, người sử dụng thuốc lá điện tử còn tăng nguy cơ sử dụng ma túy, tăng nguy cơ sử dụng thuốc lá truyền thống dẫn tới sử dụng đồng thời cả hai loại.
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện chưa có quy định điều chỉnh đối với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Các sản phẩm này được đưa vào Việt Nam chủ yếu qua đường nhập lậu, xách tay và được quảng cáo khá phổ biến trên mạng xã hội. Người dùng có thể dễ dàng mua các sản phẩm thuốc lá mới thông qua internet. Ngành chức năng nghiên cứu ban hành chính sách quy định về sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và sản phẩm thuốc lá mới khác nhằm phù hợp thực tế hiện nay.
Số liệu của Bộ Y tế cho thấy tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Con số này được dự báo sẽ còn tăng lên trong thời gian tới nếu các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá hiệu quả không được thực hiện.
