Hợp đồng dân sự vi phạm về hình thức vẫn có hiệu lực

Hợp đồng dân sự vi phạm về hình thức vẫn có hiệu lực

Quang Chung

Ảnh: Khều.

(TBKTSG Online) - Quy định về "giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm về hình thức" hiện nay sẽ được sửa đổi theo hướng ngược lại, theo nội dung dự thảo Bộ luật Dân sự vừa được Bộ Tư pháp thẩm định.

Ông  Dương Đăng Huệ, Vụ trưởng Vụ pháp luật dân sự - kinh tế, Bộ Tư pháp, cho rằng quy định hợp đồng dân sự vô hiệu do vi phạm về hình thức hiện nay chưa tạo cơ chế hữu hiệu để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên trong giao dịch, đặc biệt đối với bên có thiện chí.

Trong nhiều trường hợp, giao dịch mặc dù có vi phạm về hình thức nhưng các bên đã thực hiện xong và không làm ảnh hưởng đến lợi ích của người thứ ba; do đó việc tuyên bố giao dịch vô hiệu là không phù hợp với lợi ích của các bên.

Nhưng trên thực tế có không ít trường hợp bên không thiện chí lạm dụng quy định hợp đồng vô hiệu do không tuân thủ hình thức để bội ước, gây thiệt hại cho bên đối tác - làm méo mó quan hệ dân sự nói chung và trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nói riêng.

Do đó, dự thảo Bộ luật Dân sự quy định theo hướng: mặc dù hợp đồng giao dịch dân sự có vi phạm về hình thức nhưng đã được các bên thực hiện xong thì vẫn có hiệu lực - việc tuyên bố giao dịch vô hiệu là không công bằng, không cần thiết; gây nhiều phiền toái, khó khăn cho các bên.

"Dù vẫn còn có ý kiến khác nhưng về cơ bản thành viên Hội đồng thẩm định của Bộ Tư pháp tán thành quy định của dự thảo Bộ luật Dân sự", bà Nguyễn Thúy Hiền, Thứ trưởng Bộ Tư pháp, cho biết.

Ngoài ra, trong lần thẩm định này, vấn đề nguyên tắc thẩm phán không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự với lý do chưa có điều luật để áp dụng cũng đã được Hội đồng thẩm định của Bộ Tư pháp đem ra mổ xẻ.

Nhiều thành viên của hội đồng cho rằng, nguyên tắc thẩm phán không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự với lý do chưa có điều luật là "điểm rất mới và tiến bộ". Tuy nhiên, cũng có ý kiến còn băn khoăn, khi Hiến pháp chưa công nhận án lệ và chỉ quy định thẩm phán xét xử độc lập, chỉ tuân theo pháp luật thì nguyên tắc trên có phù hợp hay không.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền, vấn đề này cần thêm nhiều ý kiến trước khi chính thức đưa vào dự thảo.