"Kinh Thánh" về kỹ thuật đóng thuyền Việt Nam được dịch sang tiếng Việt
Nhung Nhung
![]() |
Bìa cuốn sách Thuyền buổm Đông dương - Ảnh: Nhung Nhung |
(TBKTSG Online) - Sau hơn nửa thế kỷ ra đời, cuốn sách được ví là "Kinh Thánh về kỹ thuật đóng thuyền Việt Nam" có tựa "Voiliers d'Indochine" của tác giả người Pháp J. B. Piétri đã được Nhà xuất bản Trẻ chuyển ngữ và phát hành với tựa đề "Thuyền buồm Đông Dương".
Sách quý về kỹ thuật đóng thuyền của cha ông
Được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1943 và được in lại vào năm 1949, cuốn Voiliers d'Indochine là công trình nghiên cứu kỳ công của hoa tiêu người Pháp J. B. Piétri về hệ thống tàu thuyền đi biển của người Việt.
Với công việc làm Chánh nha Ngư nghiệp của nhà nước Đông Dương thuộc Pháp, tác giả có cơ hội thường xuyên di chuyển đến các khu vực ven biển trong khu vực. Từ đó ông đã tập trung nghiên cứu về các dòng tàu thuyền khác nhau dọc bờ biển từ biên giới Thái Lan đến bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc). Voiliers d'Indochine hệ thống các loại tàu thuyền và kỹ thuật đóng thuyền theo vùng miền, do với điều kiện tự nhiên khác nhau sẽ dẫn đến thiết kế khác nhau cho mỗi loại thuyền để đảm bảo tính thích nghi.
Điểm đặc biệt của cuốn sách là những hình vẽ minh họa hết sức tỉ mỉ của chính J. B. Piétri về từng chi tiết trên mỗi loại thuyền được ông đề cập. Ông đã dùng óc quan sát tinh tế và khả năng phác họa bằng tay để mô tả cho độc giả hiểu được rõ nhất những điểm giống, khác nhau của mỗi loại thuyền và chức năng của chúng.
Chia sẻ với TBKTSG Online, ông Đỗ Thái Bình, dịch giả và cũng là người đề xuất chuyển ngữ tài liệu lịch sử này, cho biết Voiliers d'Indochine được các chuyên gia trên thế giới coi là "Kinh Thánh" về thuyền buồm Việt Nam bởi hàm lượng kiến thức bao quát và sâu sắc trong đó. Vào thời kỳ chiến tranh Việt Nam, người Mỹ đã sử dụng chính cuốn sách này để tìm hiểu về kỹ thuật đóng tàu dân gian Việt Nam cũng như về những con tàu không số trên đường Trường Sơn trên biển.
Đến thời điểm hiện tại, cuốn sách này vẫn được các nhà nghiên cứu trên thế giới coi là tài liệu quý, thường xuyên được trích dẫn trong các bài phân tích về chủ đề tàu thuyền. Trên các trang web đấu giá sách hiện nay, các bản in đầu tiên năm 1943 và 1949 của Voiliers d'Indochine được chào bán với giá từ 700 đến 1000 đô-la, phần nào cho thấy sự trân trọng của độc giả trên toàn thế giới với tác phẩm này.
Sách hay cho độc giả phổ thông
Việt Nam đã có hàng ngàn năm lịch sử chinh phục biển cả bằng thuyền buồm và sở hữu đường bờ biển dài hơn 3.200 km, nhưng đến nay vẫn chỉ có cuốn Voiliers d'Indochine được coi là tài liệu nghiên cứu chuyên sâu duy nhất về kỹ thuật đóng thuyền của người Việt.
Bản dịch Thuyền buồm Đông Dương của Nhà xuất bản Trẻ do dịch giả kiêm kỹ sư đóng tàu kỳ cựu Đỗ Thái Bình chuyển ngữ là một nỗ lực đưa công trình nghiên cứu này đến với đông đảo độc giả trên cả nước.
Tuy là sách kỹ thuật chuyên ngành, nhưng tác giả Piétri đã sử dụng ngôn ngữ văn chương đầy lãng mạn, điển hình của người Pháp để mô tả. Thậm chí ở nhiều đoạn, người đọc sẽ bắt gặp các đoạn thơ, vè miền biển của cha ông ta, được tác giả vận dụng đưa vào phân tích. Hệ thống hình minh họa chi tiết, tỉ mỉ và bắt mắt sẽ giúp người đọc phổ thông có thể nắm bắt dễ dàng lượng kiến thức trình bày trong sách.
Hơn hết, Voiliers d'Indochine - Thuyền buồm Đông Dương lưu giữ minh chứng cho sức sáng tạo, trí thông minh và tinh thần bất khuất của người Việt trong cuộc chiến với biển cả hàng ngàn năm qua. Đội ngũ biên tập của cuốn sách còn hy vọng Thuyền buồm Đông Dương sẽ là một cách tiếp cận khác biệt và thú vị cho độc giả cả nước về vấn đề biển đảo của Việt Nam, bên cạnh những ấn phẩm về luật pháp và văn học.