“Thiên thời, địa lợi, nhân hòa” cho kinh tế Triều Tiên cất cánh

Trước thềm hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều diễn ra tại Hà Nội ngày 27-28 tháng 2,Vị nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Thế giới cho hay, nếu nhà lãnh đạo Kim Jong Un tận dụng được cơ hội, Triều Tiên có thể đạt được kết quả kinh tế mà chúng ta không thể ngờ được.

“Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhất của Mỹ”.

Trước tiên cần phải hiểu bối cảnh lịch sử của Việt Nam thời kỳ đó. Trước năm 1986, nền kinh tế Việt Nam lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng. Lạm phát năm 1986 lên tới 700%, tốc độ tăng trưởng rất thấp, thậm chí âm, đời sống nhân dân quá khó khăn. Đây là áp lực buộc Việt Nam phải thực hiện công cuộc Đổi mới, nếu không tình hình kinh tế xã hội sẽ ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Bên cạnh đó, bối cảnh quốc tế thời điểm đó thuận lợi cho Việt Nam thực hiện công cuộc Đổi mới. Vào những năm 80, trước khi thực hiện Đổi mới, các nước Liên Xô và Đông Âu, những nước có cùng mô hình kinh tế kế hoạch hoá tập trung với Việt Nam, cũng rơi vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng và phải thực hiện cải cách nền kinh tế.

Nhưng theo tôi, yếu tố quan trọng nhất, mang tính quyết định tới thành công của quá trình cải cách chính là người lãnh đạo. Đất nước phải có người lãnh đạo cấp cao nhất đồng tình, khởi xướng công cuộc Đổi mới thì công cuộc đó mới thành công

Thời kỳ đó, cố Tổng bí thư Trường Chinh, đã lập ra nhóm chuyên gia tư vấn gồm 10 người. Tôi khi đó là chuyên gia trẻ tuổi nhất. Ông Trường Chinh đặt ra nhiều vấn đề cho nhóm tư vấn giải quyết, trong đó, ông giao cho tôi hai vấn đề: một là chính sách kinh tế mới của Lênin áp dụng tại Việt Nam và hai là chính sách kinh tế đối ngoại của Việt Nam.

Ông quan sát như thế nào về kinh tế Triều Tiên những năm gần đây?

Kinh tế Triều Tiên những năm gần đây không có nhiều thay đổi, tuy rằng, ông Kim Jong Un đã chuyển từ chỉ phát triển vũ khí hạt nhân sang phát triển đồng thời cả hai yếu tố kinh tế và vũ khí hạt nhân. Nhà lãnh đạo Triều Tiên cũng đã thực hiện một số bước cải cách kinh tế nhưng những cải cách đó chưa cơ bản theo nền kinh tế thị trường.

Muốn cải cách thực chất phải bắt đầu từ tự do hoá kinh tế, thương mại, phải cho nền kinh tế trong nước được tự do. Nhưng tới nay Triều Tiên vẫn chưa làm được điều đó.

Theo quan sát của tôi, cục diện đang thay đổi. Những tuyên bố gần đây cho thấy, phía Mỹ và Triều Tiên đã có những nhượng bộ nhất định để đi tới thỏa thuận. Tuyên bố mới nhất cho thấy, phía Mỹ có thể chấp nhận việc Triều Tiên không cung cấp tất cả tài liệu về địa điểm thử vũ khí hạt nhân, nhưng sẽ phải gửi các chuyên gia về hạt nhân, tên lửa của Triều Tiên sang Mỹ hoặc một số quốc gia thân Mỹ khác.

Chưa biết việc đàm phán sắp tới sẽ diễn ra như thế nào, nhưng chắc chắn, việc phi hạt nhân hoá bán đảo Triều Tiên phải là một quá trình, không thể vì một vài hội nghị thượng đỉnh có thể thay đổi được nền tảng quan hệ giữa hai nước Mỹ - Triều.

Việt Nam sẽ được hưởng lợi gì từ hội nghị thượng đỉnh này, thưa ông?

Theo truyền thông Singapore, nước này đã được hưởng lợi khoảng hơn 500 triệu đô la Mỹ, chủ yếu từ các ngành truyền thông, khách sạn, nhà hàng, du lịch…Tôi cho rằng, cái mà Singapore được lợi, Việt Nam cũngcó thể được lợi. Nhưng điều này còn tuỳ thuộc vào việc Việt Nam sẽ tận dụng lợi thế này như thế nào. Do vậy, thời cơ thì có, chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam có biết tận dụng thời cơ này hay không?

“Sự kiện gây sốc cả hành tinh này diễn ra tại Việt Nam sẽ là điều kiện để Việt nam nâng vị thế của mình trước con mắt của Thế giới”

Tôi nghĩ rằng, sự kiện gây sốc cả hành tinh này diễn ra tại Việt Nam sẽ là điều kiện để Việt nam nâng vị thế của mình trước con mắt của Thế giới. Hơn nữa, mô hình kinh tế của Việt Nam, được Mỹ và Hàn Quốc cổ động, sẽ càng thêm vững chắc hơn trước con mắt của thế giới.

Điểm cộng nữa là về kinh tế. Chắc chắn các dịch vụ khách sạn nhà hàng ăn uống du lịch sẽ tăng lên. Nếu Chính phủ, doanh nghiệp biết quảng bá, tận dụng hình ảnh của hai nguyên thủ này ở Việt Nam sẽ có thể gia tăng được hoạt động du lịch, dịch vụ….

Về tổng thể, ông kỳ vọng gì từ hội nghị thượng đỉnh Mỹ Triều lần này?