Hoàn thành lai dắt đốt hầm Thủ Thiêm đầu tiên

Hoàn thành lai dắt đốt hầm Thủ Thiêm đầu tiên

Kinh Luân - Anh Quân

Ảnh 1: Đại lộ Đông- Tây chạy qua địa bàn 7 quận của TPHCM, nối liền cửa ngõ phía đông Thành phố (xa lộ Hà Nội) với cửa ngõ phía tây (Quốc lộ 1A)

(TBKTSG Online) - Sáng nay (7/3), nhà thầu Obayashi (Nhật Bản) đã thực hiện thành công phần việc được xem là gay go nhất của dự án xây dựng đường hầm Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn là lai dắt đốt hầm đầu tiên từ bãi đúc ở Nhơn Trạch (tỉnh Đồng Nai) về khu vực Mỹ Cảnh (quận 1- TPHCM)...

>> Phóng sự ảnh: Lai dắt thành công đốt hầm Thủ Thiêm

Hầm Thủ Thiêm - đôi dòng lai lịch…

Đường hầm Thủ Thiêm là hạng mục chính của gói thầu số 4 thuộc dự án xây dựng Đại lộ Đông- Tây - con đường xuyên tâm TPHCM mà khi khởi công vào năm 2005 người ta đã hy vọng rằng nó sẽ giúp giải quyết đáng kể tình trạng ách tắc giao thông ngày càng nghiêm trọng ở khu vực nội thành.

Theo thông tin mà Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) cung cấp thì dự án Đại lộ Đông- Tây này được Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh thực hiện với sự hỗ trợ tài chính từ Chính phủ Nhật Bản với khoản vay ODA do JICA cung cấp là 41.027 triệu Yên Nhật- tương đương với 456 triệu đô la Mỹ, xấp xỉ 65% tổng vốn đầu tư (ảnh 1).

Được xây ngầm dưới đáy sông Sài Gòn, đường hầm dài gần 1,5 cây số này khi hoàn thành sẽ kết nối khu trung tâm hiện hữu của TPHCM (quận 1) với bán đảo Thủ Thiêm (quận 2) - nơi mà trong tương lai sẽ là một “khu đô thị mới” kiểu như Phố Đông của Thượng Hải.

Theo Ban quản lý dự án Đại lộ Đông –Tây & Môi trường nước TPHCM (BQLDA) - đơn vị đại diện cho chủ đầu tư là Ủy ban Nhân dân TPHCM, thì đến nay cả hai đoạn hầm dẫn trên bờ phía quận 1 (585 mét) và Thủ Thiêm (535 mét) đều đã xong.

Và tất cả chỉ còn chờ hạng mục quan trọng nhất- không chỉ với riêng “gói thầu số 4” mà còn là của cả dự án, đó là đoạn hầm dìm dưới đáy sông có tổng chiều dài 370,8 mét (ảnh 2).

Được thiết kế và thi công bởi nhà thầu Obayashi Corporation (Nhật Bản), đoạn hầm dìm này gồm 4 đốt hầm khổng lồ ghép lại với nhau bằng những gioăng cao su “có tuổi thọ 100 năm” (ảnh 2).

Ảnh 2: Sơ đồ mặt cắt dọc hầm dìm Thủ Thiêm, với bốn đốt hầm ở phần giữa.

Dài 92 mét, rộng 33,3 mét và cao 9 mét, mỗi đốt hầm này là một khối bê tông cốt thép nặng xấp xỉ 27.000 tấn, mà từ tháng 9 /2007 đã được đúc ở một công trường lộ thiên nằm trên bờ sông Nhà Bè (huyện Nhơn Trạch - tỉnh Đồng Nai)- đối diện với bến phà Bình Khánh của TPHCM (ảnh 4).

Theo bản vẽ kỹ thuật của Obayashi, mỗi đốt hầm được chia thành bốn ngăn theo chiều dọc, trong đó hai ngăn lớn sẽ giữ vai trò của 2 luồng đường ngược chiều nhau với quy mô mỗi luồng 3 làn xe ô tô (rộng 11,5 mét /ngăn) ; và hai ngăn nhỏ sẽ là 2 đường kiểm tra, mỗi ngăn rộng khoảng 0,75 mét (ảnh 3).

Quá trình đúc diễn ra khá suôn sẻ, nhưng khi các đốt hầm vừa thành hình thì có sự cố: tháng 5/2008 các chuyên viên của Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước phát hiện những vết nứt “chân chim” trên bề mặt bê tông, đặc biệt là ở các vách phía trong và trên nóc các đốt hầm.

Sự lo ngại về chất lượng của công trình “lớn nhất Đông Nam Á” này ngày càng tăng khi số lượng và kích cỡ các vết nứt tăng lên theo thời gian, và thành phố đã phải tính đến chuyện nhờ một công ty tư vấn để giúp đánh giá vấn đề này.... Nhưng cuối cùng thì mọi chuyện cũng được giải quyết ổn thỏa, khi kết quả khắc phục của nhà thầu được chấp thuận.

Lai dắt và dìm các đốt hầm như thế nào?

Ảnh 3: Hình vẽ ba chiều mô tả một trong số 4 đốt hầm Thủ Thiêm.

Ngay từ đầu, tại bãi đúc lộ thiên ở Nhơn Trạch, công ty Obayashi đã cho đào một hồ lớn thấp hơn mực nước sông Nhà Bè đến vài mét, và chỉ ngăn cách bằng một con đê không lớn lắm. Một vài tuần trở lại đây, các đốt hầm được bịt kín hai đầu lại bởi những tấm thép dày (mặt bích), điều này cho phép khi phá dỡ con đê cho nước tràn vào bãi đúc thì những khối bê tông khổng lồ này sẽ tự nổi lên.

Vấn đề còn lại là làm thế nào để lai kéo chúng an toàn trên suốt lộ trình 22 cây số từ Nhơn Trạch về đến vị trí lắp đặt (khu vực Mỹ Cảnh- Bến Nhà Rồng) và sau đó là dìm thật chính xác xuống vị trí đã xác định.

Cuộc họp giữa Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TPHCM Lê Hoàng Quân và đại diện 18 đơn vị, cơ quan hữu trách chiều ngày 3 /3 kiểm tra lần cuối việc chuẩn bị cho công tác lai dắt đốt hầm đầu tiên đã xuất hiện một vấn đề gây lo ngại: công suất của đội tàu kéo Thái Lan liệu có đạt yêu cầu hay không?

Vì theo đánh giá của Công ty Hoa tiêu Khu vực 1 (CtyHTKV1) thì với một đội tàu lai kéo 4 chiếc như phương án như Obayashi đã thiết kế (ảnh 4), công suất tối thiểu cho mỗi chiếc phải là trên 4.000 mã lực (HP), trong khi đội tàu của Sriacha Thái Lan có chiếc lớn nhất công suất chỉ là 3.500 HP, chiếc thứ hai 3.400 HP và 2 chiếc còn lại thì chỉ có 3.200 mà thôi!

Ảnh 4: Đội tàu kéo của Sriacha (Thái Lan) đang lai dắt đốt hầm đầu tiên chui qua cầu Phú Mỹ để về vị trí đánh dìm ở khu vực Mỹ Cảnh.

Thế nhưng đại diện của Obayashi đã “dám” bảo vệ chọn lựa của họ khi ký vào bản cam kết… Khi bàn bạc, người ta hiểu rõ rằng việc kéo một khối hộp nặng 27.000 tấn vào một nhánh sông hẹp như sông Sài Gòn (ảnh 5) chẳng dễ dàng như khi lai dắt một con tàu có tải trọng tương tự, nhất là khi “cái khối này” chỉ trồi lên khỏi mặt nước có…15 xăng-ti-mét (so với mũi tàu rẽ song thì tiết diện choán nước tối thiểu khi lai kéo các đốt hầm này sẽ là 33,3 mét x 9 mét = 293 mét vuông!).

Và như vậy, công tác thăm dò luồng lạch, dự báo con nước, đảm bảo an toàn giao thông thủy… đều phải tính toán tỉ mỉ, kể cả chuyện phải…cấm xe lên cầu Phú Mỹ sáng hôm nay 7/7 vì sợ người dân hiếu kỳ đứng xem sẽ gây tai nạn giao thông!

Trễ hơn nữa tiếng so với kế hoạch, lúc 7 giờ 30 phút sáng nay (7 /7) Phó chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân TPHCM Nguyễn Thành Tài - Trưởng ban chỉ đạo công trình - đã bắn phát súng ra lệnh “xuất phát”! Đốt hầm đầu tiên đã từ từ chuyển dịch ra giữa sông Nhà Bè với sự “áp giải’ của cả một đạo quân hùng hậu, gồm 4 tàu kéo chính của công ty Sriacha (Thái Lan) và một tàu kéo dự phòng của Pháp, đó là chưa kể 14 ca-nô cao tốc và tàu đẩy nhỏ sẵn sàng can thiệp khi cần thiết.

Xuất phát trễ nhưng “con tàu” đặc biệt này đã về bến sớm hơn dự kiến. Chưa tới 13 giờ, chiếc trực thăng Mi171 của Sư đoàn Không quân 370 đã rầm rĩ trên Bến Nhà Rồng để tổ quay phim của HTV trên đó sẵn sàng ghi hình “cập bến".

Theo lời kỹ sư- Giám đốc BQLDA Lương Minh Phúc, thì sau khi tới vị trí dìm đốt hầm sẽ được xoay lại để nối đầu vào đường dẫn phía Thủ Thiêm.

“Sau đó các kỹ sư và công nhân của Obayashi sẽ bắt đầu các công tác kết nối với đường dẫn", ông Phúc nói.

Sơ đồ lộ trình lai dắt dài gần 22 cây số từ Nhơn Trạch về vị trí hầm dìm Thủy Thiêm, dọc theo hai con sông Nhà Bè và Sài Gòn.

Được biết công tác nạo vét lòng sông ở khu vực này đã được hoàn thành từ vài ngày trước, sẵn sàng cho việc dìm các đốt hầm xuống vị trí quy định. Đây là một công đoạn cực kỳ phức tạp, đặc biệt là khâu định vị, kết nối các gioăng cao su khổng lồ và sau đó là tháo gỡ các mặt bích.

Theo kế hoạch thì phải đến 9 giờ sáng mai (8/3) việc dìm đốt hầm mới bắt đầu, ngày 9/3 sẽ hoàn thiện ban đầu các công tác cơ bản khác và ngày 10/3 sẽ nối thông đốt thứ nhất với đường dẫn phía Thủ Thiêm.

Do mỗi tháng chỉ có hai ngày dòng chảy ở khu vực này phù hợp với công việc nên đốt thứ hai được kéo và dìm trong hai ngày 5-6 /4, đốt 3 là ngày 4- 5 /5 và đốt cuối cùng ngày 4- 5 /6.

Theo ông Tsuno Motonori, Trưởng đại diện của JICA tại Việt Nam, thì việc lắp đặt hầm dìm sẽ kết thúc vào cuối năm nay, sau đó là phần lắp ráp cơ- điện (gói thầu số 3) dự kiến sẽ xong vào tháng 6/2011.

Khi hoàn thành, nóc đường hầm sẽ cách đáy sông 12 mét- tức là cách mặt nước khoảng 26 mét (ảnh), phía trên đường hầm được trải một lớp đá hộc dày khoảng 3 mét để đề phòng trường hợp va quệt của những tàu hàng lớn.