(KTSG Online) – Tại nghị trường Quốc hội chiều 20-10, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Trong đó có những chính sách ưu tiên cho doanh nghiệp, người lao động làm việc tại thành phố này.
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trình bày tờ trình nêu trên. Chính phủ cho rằng việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội cho phép áp dụng thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk là cần thiết. Vì thành phố Buôn Ma Thuột có vị trí trung tâm vùng Tây Nguyên, kết nối các trung tâm phát triển vùng Nam Trung bộ, Đông Nam bộ và tam giác phát triển Lào - Việt Nam - Campuchia.
- Tán thành thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa
- Đại biểu Quốc hội đề xuất TPHCM chủ động về năng lực tài chính, nhân lực và ứng dụng khoa học
Thành phố Buôn Ma Thuột là đô thị loại I mang những đặc trưng cơ bản của một đô thị trung tâm đa chức năng, có sức lan tỏa về kinh tế, văn hóa và có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của vùng Tây Nguyên và cả nước.
Hiện thành phố Buôn Ma Thuột phát triển kinh tế chưa tương xứng với vị trí, tiềm năng, lợi thế; thiếu sự kết nối trong phát triển giữa các ngành theo chuỗi giá trị và ứng dụng công nghệ cao; kết cấu hạ tầng còn thiếu đồng bộ; huy động nguồn vốn đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Buôn Ma Thuột chưa đạt yêu cầu đề ra. Thành phố Buôn Ma Thuột chưa thực sự đóng vai trò là đô thị trung tâm của vùng Tây Nguyên, chưa trở thành cực tăng trưởng có tác động lan tỏa tới các tỉnh trong vùng.
Nội dung dự thảo nghị quyết trên cũng quy định về quản lý tài chính - ngân sách nhà nước. Trong đó về mức dư nợ vay, tỉnh Đắk Lắk được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các nguồn tài chính khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho tỉnh vay lại. Tổng mức dư nợ vay không vượt quá 40% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo phân cấp.
Về định mức phân bổ chi thường xuyên, tỉnh Đắk Lắk được phân bổ thêm 45% theo tỷ lệ phần trăm (%) định mức chi thường xuyên - tính theo định mức dân số đối với dân số thuộc thành phố Buôn Ma Thuột năm 2022, năm 2023 và trong thời gian thực hiện Nghị quyết này.
Liên quan đến ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, dự thảo nghị quyết quy định dự án đầu tư trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột thuộc một số lĩnh vực sẽ được hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong thời gian 15 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm và giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong 9 năm tiếp theo. Các lĩnh vực được ưu tiên theo dự thảo gồm sản xuất, chế biến nông sản; du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái; y tế, giáo dục và đào tạo; sản xuất các sản phẩm tiết kiệm năng lượng, các sản phẩm phục vụ ngành công nghiệp năng lượng tái tạo; đầu tư kinh doanh trung tâm logistics, cảng cạn, kho hàng hóa...
Dự thảo quy định các chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt làm việc tại các cơ quan chuyên môn và đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc thành phố Buôn Ma Thuột trong thời gian thực hiện Nghị quyết này được hưởng ưu đãi sau: miễn thuế thu nhập cá nhân trong thời gian 5 năm đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công tại thành phố Buôn Ma Thuột.
Nếu được Quốc hội thông qua, Nghị quyết sẽ có hiệu lực thi hành từ 1-1-2023 và thời gian thực hiện kéo dài trong 5 năm.
Trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết trên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, ông Nguyễn Phú Cường cho biết, Ủy ban này đã phối hợp với các cơ quan liên quan để thẩm tra tờ trình của Chính phủ.
Theo đó, đa số ý kiến nhất trí chủ trương ban hành nghị quyết như đề xuất của Chính phủ. Tuy nhiên có ý kiến đề nghị cân nhắc việc ban hành nghị quyết đặc thù đối với thành phố Buôn Ma Thuột vì việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về chính sách đặc thù cho một thành phố trực thuộc tỉnh là điểm mới. Nếu chỉ áp dụng chính sách ưu tiên cho doanh nghiệp, người lao động tại thành phố Buôn Ma Thuột thì chưa bình đẳng giữa các đối tượng trong cùng tỉnh Đắk Lắk. Điều này ảnh hưởng đến chính sách khuyến khích đến với địa bàn khó khăn khi mà nơi có điều kiện thuận lợi lại được ưu đãi hơn.
Ông Cường cũng cho biết, đây là trường hợp đặc biệt khi lần đầu trình Quốc hội ban hành cơ chế, chính sách đặc thù cho một đơn vị cấp huyện. Điều này cho thấy vai trò đặc biệt quan trọng của thành phố Buôn Ma Thuột đối với phát triển kinh tế - xã hội, ổn định quốc phòng, an ninh trên địa bàn Tây Nguyên.
Song Ủy ban này đề nghị, sau khi được Quốc hội thông qua, Chính phủ cần tiếp tục nghiên cứu một số cơ chế đặc thù phù hợp, tạo động lực phát triển vùng Tây Nguyên. Trong đó lưu ý đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển công nghiệp chế biến, năng lượng sạch; phát triển chuỗi giá trị sản phẩm đối với một số cây trồng đặc thù; ưu đãi đầu tư phát triển du lịch, dịch vụ theo hướng xanh, sinh thái, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc; ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng, nhất là y tế, giáo dục.
Đối với quy định về ưu đãi đối với chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cho biết, việc tạo cơ chế, chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt làm việc tại thành phố Buôn Ma Thuột là cần thiết, góp phần tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị không áp dụng quy định trên vì Luật Thuế thu nhập cá nhân chỉ quy định đối tượng nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì mới được xem xét giảm thuế. Nếu quy định như dự thảo sẽ dẫn đến chưa công bằng giữa các địa phương và giữa các đối tượng trên cùng địa bàn tỉnh Đắk Lắk…