AI trong y tế: Tăng trưởng nhanh nhưng vướng ba nút thắt

(KTSG Online) - AI trong y tế Việt Nam tăng trưởng nhanh nhưng vẫn vướng ba nút thắt: thiếu khung pháp lý, nhân lực chuyên môn và hạ tầng kỹ thuật.

• Đề xuất miễn tiền thuê đất cho dự án chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo
• Trí tuệ nhân tạo: Từ giải thưởng Nobel tới khuynh hướng ‘chống công nghệ’

Ngày 1-8 tại TPHCM, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội thảo “Pháp luật mới – vốn xanh: Cơ hội tăng tốc bền vững cho doanh nghiệp ngành dược phẩm và thiết bị y tế”, trong khuôn khổ triển lãm quốc tế chuyên ngành y dược 2025.

Tại hội thảo, ông Hứa Phú Doãn, Chủ tịch Hội Thiết bị y tế TPHCM, cho biết vài năm gần đây trí tuệ nhân tạo (AI) đã được ứng dụng ngày càng rộng trong y tế tại Việt Nam, từ chẩn đoán, điều trị, vận hành bệnh viện cho đến quản lý trang thiết bị.

Trong chẩn đoán hình ảnh, nhiều bệnh viện đã tích hợp AI vào hệ thống phân tích X-quang, chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp vi tính (CT) để giúp bác sĩ phát hiện tổn thương sớm và chính xác hơn, nhất là ở các bệnh ung thư, tim mạch, thần kinh. Một số nơi còn sử dụng cảm biến IoT kết hợp AI để giám sát hoạt động thiết bị, tự động kiểm kê, phát hiện hỏng hóc bất thường và lập kế hoạch bảo trì.

AI cũng được áp dụng để đánh giá hiệu suất nhân sự, phân tích tài chính – chi phí, khảo sát ý kiến người bệnh, tối ưu lịch sử dụng thiết bị y tế và giám sát an ninh trong bệnh viện.

Theo Trung tâm dữ liệu Internet (IDC), thị trường AI tại Việt Nam ước đạt 1 tỉ đô la trong năm nay, trong đó y tế là một trong những lĩnh vực trọng điểm. Một nghiên cứu gần đây ghi nhận thị trường AI y tế tại Việt Nam tăng trưởng khoảng 20% mỗi năm và dự kiến tiếp tục mở rộng. FPT, Vingroup, Bảo Việt… đang đầu tư mạnh vào AI y tế, trong khi Chính phủ cũng khuyến khích đổi mới sáng tạo và công nghệ cao trong lĩnh vực này.

Ông Doãn nhấn mạnh, ứng dụng AI giúp bệnh viện tối ưu quy trình quản lý, giảm lãng phí và nâng cao hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, ông cho rằng lĩnh vực này đang vướng ba rào cản lớn.

Rào cản thứ nhất là hạ tầng kỹ thuật còn yếu. Nhiều bệnh viện chưa có thiết bị và hệ thống công nghệ thông tin đủ hiện đại để vận hành AI.

Thứ hai là thiếu khung pháp lý và chuẩn đạo đức. Hiện chưa có bộ quy định rõ ràng cho việc dùng AI trong khám chữa bệnh. Vấn đề bảo mật dữ liệu bệnh nhân là mối lo lớn nhất. Hệ thống AI xử lý khối lượng lớn thông tin y tế, nếu bị rò rỉ hoặc lạm dụng sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về quyền riêng tư lẫn pháp lý.

Thứ ba là nhân lực. Việc đào tạo bác sĩ biết sử dụng AI và kỹ sư am hiểu quy trình y khoa vẫn còn manh mún, chỉ tập trung ở vài trung tâm lớn.

Ông Doãn đề xuất cần xây dựng hệ sinh thái dữ liệu y tế đồng bộ, ban hành quy định về bảo mật và đạo đức, đồng thời thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực liên ngành – đặc biệt là các chương trình kết nối giữa trường y, viện nghiên cứu và doanh nghiệp công nghệ – để AI trong y tế phát huy hết tiềm năng.