(KTSG Online) – Mặc dù đã có nhiều nỗ lực kiểm soát nhưng tình hình buôn lậu thuốc lá đã diễn biến phức tạp trở lại kể từ sau thời gian giãn cách xã hội từ cuối năm 2021 đến nay.
Thị phần thuốc lá lậu đang gia tăng nhanh chóng với nhiều hình thức buôn lậu mới phức tạp hơn và làm thất thoát ngân sách nhà nước hàng ngàn tỉ đồng mỗi năm.
Thông tin trên được ghi nhận tại hội thảo “Phòng chống thuốc lá lậu: Thực trạng và giải pháp” được tổ chức ngày 13-4 tại TPHCM.
Tại sự kiện, ông Hồ Lê Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam (VTA), cho biết trong những năm qua, hoạt động chống buôn lậu thuốc lá đã đạt nhiều kết quả tích cực nhờ sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Chính phủ.
Ban Chỉ đạo 389 cùng các lực lượng chức năng đã triển khai hiệu quả các cuộc điều tra biên giới thường xuyên và giám sát thị trường trên toàn quốc, phát hiện nhiều vụ buôn bán thuốc lá bất hợp pháp.
Đáng chú ý trong 2 năm gần đây khi việc lưu thông hàng hóa trong nước và giao thương qua biên giới được kiểm soát chặt chẽ hơn do dịch Covid-19, công tác chống thuốc lá lậu đã có những tiến triển đáng kể. Số lượng thuốc lá lậu bị bắt giữ trong năm 2020 tăng gần gấp đôi so với 2019, thị phần thuốc lá lậu trong năm 2020 theo đó cũng giảm gần 2%.
Dù vậy, vẫn còn rất nhiều thách thức đặt ra trong công tác chống thuốc lá lậu. Tại hội thảo, các diễn giả đã nêu lên các thực trạng do nhiều yếu tố tạo nên, trong đó phải kể đến đầu tiên là lợi thế cạnh tranh và lợi nhuận của các sản phẩm thuốc lá lậu.
Đơn cử, lợi nhuận thu được từ 1 bao thuốc lá Jet nhập lậu từ biên giới khoảng 7.000 – 8.000 đồng, cao gấp 3 lần so với các sản phẩm thuốc lá hợp pháp cùng phân khúc.
Ngoài ra, những năm gần đây đây xuất hiện tình trạng vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ nước ngoài về Việt Nam nhưng trên bao bì dán tem thuốc lá Việt Nam để qua mặt các cơ quan chức năng.
Các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu thường đối phó bằng cách vận chuyển mỗi lần dưới 1.500 bao để tránh bị xử lý hình sự. Tại thị trường nội địa, thuốc lá điếu ngoại nhập lậu tuy không còn bày bán công khai nhưng vẫn được bán lén lút tại các nhà hàng, quán cà phê, tủ thuốc lá bán lẻ…
Việc buôn bán thuốc lá lậu thường tập trung ở hai nhãn hiệu Jet và Hero, chiếm hơn 80% thị phần thuốc lá lậu và tập trung nhiều ở các tỉnh phía nam giáp biên giới Campuchia, chiếm hơn 84% tổng lượng nhập bất hợp pháp qua các ngả khác trên toàn quốc.
Chủ tịch VTA cho rằng nạn buôn lậu thuốc lá khiến ngân sách nhà nước thất thu đến gần 6.000 tỉ đồng/năm.
