Chè bà cốt – món ăn chơi mùa lạnh

Chè bà cốt - món ăn chơi mùa lạnh

Thanh Nga

Chén chè nếp được người xứ Quảng gọi bằng cái tên dân dã là "chè bà cốt". Ảnh: Thanh Nga

(TBKTSG Online) - Chè bà cốt là cái tên “kiêu sa” mà mọi người vẫn dành để gọi thay cho món chè nếp của người quê tôi. Món chè có cái tên lạ lùng này có mặt trong hầu hết các ngày giỗ, chạp hay ngày tết ở đất Quảng Nam. Vào những ngày mưa lạnh, chè bà cốt còn là món ăn chơi được khá nhiều người ưa thích bởi hương vị ngọt ngào, ấm nóng, thoảng hương gừng già.

Nguyên liệu để nấu chè bà cốt khá đơn giản, gồm nếp, đường mật và gừng già. Trước hết cần chọn loại gạo nếp thơm ngon. Vào ngày giỗ hay dịp tết nhất, các bà nội trợ còn cẩn thận dùng sàng (một dụng cụ làm bằng tre, hình tròn, có những lổ nhỏ) để loại bỏ hạt nếp bị nát, chỉ lấy những hạt nếp trên sàng, với mong muốn sẽ nấu được những chén chè thơm ngon nhất dành cúng tổ tiên, ông bà.

Nếp được vút với nước lã vài lần cho sạch bụi bẩn, cho nếp vào nồi nấu nhỏ lửa. Khi thấy nếp trong nồi đã nở lúp búp thì cho dường mật vào. Đường mật giúp món chè có màu vàng đẹp mắt. Lượng đường phải phù hợp với lượng nếp để tránh làm cho món chè quá ngọt hoặc quá nhạt. Thường thì mọi người theo tỉ lệ một ký nếp cần tám trăm gam đường.

Bí quyết để nếp ngấm vị ngọt của đường, chín đều mà không bị nở bung là cần để lửa thật nhỏ trong suốt quá trình nấu chè. Một trong những nguyên liệu không thể thiếu và làm nên hương vị khá đặc biệt của món chè bà cốt chính là gừng. Cần chọn củ gừng già, cạo vỏ, rửa sạch, giã nhỏ và cho vào nồi chè. Khi nấu chè, phải dùng vá khấy cho chè không bị cháy sém, sẽ mất ngon. Mọi thao tác khi nấu chè đều phải thật nhẹ tay để tránh làm hạt nếp bị nát. Khi thấy nồi chè đặc sánh lại, tỏa hương thơm quyến rũ là món chè đã được hoàn thành.

Chè được múc ra chén và có thể dùng nguội hoặc nóng. Tuy nhiên, trong những ngày trời lạnh, thưởng thức một chén chè bà cốt ngọt ngào, nóng hổi, thơm lựng hương gừng già là phù hợp nhất. Có người còn thưởng thức món ngon này bằng cách dùng bánh tráng nướng thay thìa, múc từng muỗng chè.

Ăn chè bà cốt với bánh tráng nướng quả thật là rất tuyệt, vừa ngọt, vừa thơm, vừa ấm nóng, giòn tan lại rất vui  tai. Câu chuyện hàn huyên bên mâm chè nóng hổi trong ngày đông giá lạnh vì thế cũng thêm phần thi vị.