(KTSG) - Nhượng quyền sử dụng nhân vật giả tưởng ngày càng phổ biến khi vừa giúp doanh nghiệp gia tăng uy tín, lợi nhuận kinh doanh vừa có thể mở rộng mạng lưới khách hàng. Nhưng doanh nghiệp cần làm gì để việc nhượng quyền này mang lại lợi ích vẹn toàn, vừa có tiếng vừa có miếng?
- Công thức sản phẩm khi nhượng quyền: nên bí mật hay bật mí?
- Bị kiện đạo nhạc: liệu Miley Cyrus có vi phạm luật bản quyền?
Các hãng sản xuất truyện tranh, phim hoạt hình - studio tạo ra các nhân vật giả tưởng - có thể nhượng quyền cho một bên khác sử dụng nhân vật đã sáng tạo ra, nhờ đó mở rộng phạm vi tiếp cận khán giả, người tiêu dùng.
Gia tăng danh tiếng, dày thêm túi tiền
Nhượng quyền ở đây nghĩa là cấp các quyền sử dụng hình ảnh của nhân vật trong nhiều sản phẩm, phương tiện truyền thông và dịch vụ khác nhau như đồ chơi, sách vở, trò chơi điện tử, phim ảnh... Khi nhượng quyền sử dụng nhân vật, studio của bạn sẽ được biết đến rộng rãi hơn và đi kèm theo đó là phí tác quyền cũng “chảy vào túi”. Cụ thể, những lợi ích đó là:
Mức độ nhận biết. Nhượng quyền sử dụng nhân vật có thể giúp bạn tiếp cận các nhóm khán giả rộng lớn hơn, đa dạng hơn, nhất là nếu bạn chọn một đối tác nhượng quyền nổi tiếng và đã tạo dựng được uy tín trong các thương vụ nhượng quyền tương tự. Ví dụ: nếu bạn cho phép một hãng phim truyện nổi tiếng sử dụng nhân vật của mình, bạn có thể thu hút hàng triệu người theo dõi vốn trước đó chưa từng biết đến sản phẩm sáng tạo của bạn. Điều này sẽ tăng cường mạnh mẽ mức độ nhận biết thương hiệu và danh tiếng, ngoài ra còn đưa đến nhiều cơ hội quảng cáo chéo và cộng tác phát triển thương hiệu.
Doanh thu và phí tác quyền. Nhượng quyền sử dụng nhân vật sẽ mang lại cho bạn một nguồn doanh thu đều đặn vì bạn sẽ được hưởng phần trăm từ doanh số bán hàng hoặc lợi nhuận từ sản phẩm/dịch vụ có mặt nhân vật mà bạn đã nhượng quyền. Tùy vào thỏa thuận đã ký kết giữa hai bên mà có thể bạn còn nhận được một khoản phí trả trước hay phí bảo đảm doanh thu tối thiểu. Ví dụ: nếu bạn nhượng quyền nhân vật của mình cho một hãng đồ chơi thì bạn có thể nhận được phí tác quyền trích từ mỗi món đồ chơi bán được cộng thêm khoản tiền giá trị hợp đồng.
Thu hút người hâm mộ và xây dựng lòng trung thành. Nhượng quyền sử dụng nhân vật có thể củng cố mối quan hệ giữa studio và người hâm mộ vì thông qua đó, bạn mang đến cho họ thêm nhiều cách để theo dõi và tương tác với nhân vật. Nếu nhân vật của bạn xuất hiện trên sản phẩm hoặc dịch vụ chất lượng cao, bạn sẽ thỏa mãn được nhu cầu và sở thích của người hâm mộ hiện có cũng như thu hút thêm đối tượng mới. Ví dụ: bạn có thể nhượng quyền sử dụng hình ảnh nhân vật cho một đơn vị phát triển trò chơi điện tử để mang lại cho người hâm mộ trải nghiệm sống động và tương tác được, cũng như nền tảng để giao lưu và thảo luận.
Trung Quốc - mảnh đất màu mỡ cho ngành nhượng quyền sử dụng nhân vật
Khi dạo bước trong khu thương mại sầm uất Tai Koo Li ở Bắc Kinh, không quá khó để bắt gặp hình ảnh những nhân vật hoạt hình quen thuộc xuất hiện trên nhiều gian trưng bày sản phẩm. Theo khảo sát của Hiệp hội đồ chơi và sản phẩm thanh thiếu niên Trung Quốc (CTJPA), doanh thu phí tác quyền từ các sản phẩm nhượng quyền tại nước này đã đạt 38,2 tỉ nhân dân tệ (tương đương 5,3 tỉ đô la Mỹ) vào năm 2020. Trong số những doanh nghiệp nước ngoài “ăn nên làm ra” trong ngành nhượng quyền hình ảnh nhân vật ở thị trường béo bở này, phải kể đến một vài cái tên “sừng sỏ” như Hasbro và Mattel.
Theo số liệu của Aldora Brand Intelligence, Hasbro thu được 3,25 tỉ đô la tiền doanh thu từ nhượng quyền các thương hiệu giải trí và nhân vật của hãng trong khoảng thời gian từ tháng 7-2023 đến tháng 7-2024. Danh sách dàn nhân vật biểu tượng của công ty này có Transformers và My Little Pony. Hoạt động nhượng quyền của họ tại Trung Quốc trải rộng trên các lĩnh vực đồ chơi, xuất bản, quảng bá đồng tiếp thị.
Hasbro xem xét rất kỹ lưỡng các yếu tố doanh thu, mức độ tiếp cận khách hàng để lựa chọn đối tác nhượng quyền phù hợp. Một trong những đối tác điển hình là Baleno - một thương hiệu quần áo nổi tiếng ở thị trường Trung Quốc. Công ty này có khả năng đạt được con số doanh thu ấn tượng và có các cửa hàng bán lẻ trên khắp Trung Quốc, bao gồm ở cả các đô thị loại 3 và loại 4.
Theo thỏa thuận nhượng quyền, Baleno có thể lựa chọn một số hình ảnh nhân vật hoạt hình từ sách thiết kế do Hasbro cung cấp, và có quyền sản xuất quần áo mang những hình ảnh đó. Baleno cũng được phép sử dụng nhãn hiệu có liên quan để quảng bá và tiếp thị. Baleno còn mua nhiều sản phẩm từ Hasbro như đồ chơi, túi xách, văn phòng phẩm... để bày bán trong cửa hàng của họ, mang đến cho khách hàng trải nghiệm đa dạng hơn và cơ hội mua sắm nhiều sản phẩm My Little Pony cùng lúc. Doanh thu tốt đến mức Hasbro đồng ý nhượng quyền các nhân vật khác như Peppa Pig cho Baleno.
Mattel, một công ty giải trí dành cho trẻ em hàng đầu thế giới, chuyên về đồ chơi và sản phẩm tiêu dùng cũng có kinh nghiệm nhượng quyền nhân vật ở Trung Quốc tương tự như Hasbro. Các thương hiệu của Mattel, ngoài búp bê Barbie đã quá nổi tiếng, còn có Thomas & Friends, Hot Wheels và Fisher-Price. Mattel hiện đang có quan hệ hợp tác nhượng quyền với Bright Dairy - một trong những nhà sản xuất sản phẩm từ sữa lớn nhất Trung Quốc. Công ty này được Mattel cho phép sử dụng hình ảnh của Thomas & Friends trên bao bì sữa chua và thanh phô mai.
Thông thường, ở Trung Quốc, một thương hiệu quốc tế sẽ ít nổi tiếng ở các đô thị loại 3 và loại 4 so với ở những thành phố loại 1 và 2. Do đó, đơn vị nhượng quyền trước hết cần tìm cách nâng cao nhận thức về thương hiệu tại thị trường địa phương. Đối với Mattel, họ chú trọng vào quảng bá nội dung cả trên Kênh Thiếu nhi của Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc CCTV, Internet và mở rộng nhượng quyền cho các nền tảng video trực tuyến như Iqiyi, Tencent Video… để phát triển thị trường địa phương, gia tăng nhu cầu về các sản phẩm nhượng quyền.
(*) IPGEEKLAB Việt Nam
