(KTSG Online) – Đề cập tới tài chính cá nhân, phần lớn nhà đầu tư nghĩ tới mục tiêu gia tăng giá trị tài sản. Nhưng thực tế cho thấy, năng lực tài chính của mỗi cá nhân không chỉ thể hiện ở giá trị tài sản ròng, mà còn ở cách quản trị dòng tiền.
- Năm 2025: lựa chọn kênh đầu tư nào trong bối cảnh đầy biến động?
- Dòng tiền kiều hối đổ về Việt Nam 2025: Xu hướng chọn bất động sản trung tâm TPHCM làm kênh đầu tư an toàn
Không dễ với nhà đầu tư ‘tay mơ’
Làm việc trong bộ phận kho tại một công ty vận chuyển, với mức thu nhập 15 triệu đồng/tháng, anh Thanh Tùng (Hà Nội) thừa nhận khi chi phí sinh hoạt ngày càng đắt đỏ, khiến bản thân từng rơi vào tình huống chật vật trang trải cuộc sống.
Để cải thiện thu nhập, anh bắt đầu tìm hiểu kênh đầu tư chứng khoán từ giữa năm 2023. Tuy nhiên, việc thiếu kiến thức chuyên môn và bối cảnh thị trường chưa thực sự thuận lợi khiến những nhà đầu tư ‘tay mơ’ như anh gặp không ít khó khăn trong việc chọn lọc cổ phiếu.
Bước sang năm 2025, thị trường chứng khoán (TTCK) và bất động sản (BĐS) Việt Nam dần phục hồi, sau nhiều động thái gỡ khó của các cơ quan quản lý và quyết tâm “giảm lãi suất, tạo đà thúc đẩy tăng trưởng cả năm” của Chính phủ. Nhưng lựa chọn mua vàng, gửi tiết kiệm ngân hàng, hay đầu tư tiền kỹ thuật số, chứng khoán… vẫn là câu hỏi khó với anh Tùng và nhiều nhà đầu tư.
“Hai yếu tố khiến nhà đầu tư chưa dám ‘xuống tiền’, gồm: thiếu kiến thức chuyên môn và thời gian theo dõi, cập nhật thay đổi trên thị trường; số vốn đầu tư thấp, nên lợi nhuận thực nhận từ khoản đầu tư không cao”, anh Tùng nói.
Còn theo các chuyên gia, TTCK Việt Nam phân hóa mạnh và sự luân chuyển dòng tiền diễn ra nhanh chóng giữa các nhóm ngành, khiến nhiều nhà đầu tư gặp không ít thách thức khi chọn lọc cổ phiếu, ngay cả với nhà đầu tư có kinh nghiệm. Ngoài ra, phần lớn nhà đầu tư dễ bị tác động tâm lý khi thị trường tăng - giảm với biên độ lớn, ít chú trọng tới quản trị rủi ro và không đa dạng hóa danh mục hợp lý.
Bà Nguyễn Hoài Thu, Tổng giám đốc Khối đầu tư chứng khoán (VinaCapital), nêu thực tế đa số nhà đầu tư tại Việt Nam là cá nhân, thường theo đuổi theo lợi nhuận ngắn hạn và không để ý đến rủi ro. Do đó, thị trường chưa có một nền tảng đầu tư chuyên nghiệp.
Hơn nữa, tính minh bạch của TTCK và sự tuân thủ các quy định pháp lý trên TTCK còn một số hạn chế. Điều này thể hiện qua những vi phạm về thao túng giá cổ phiếu hay giao dịch nội gián đã được xử lý trong thời gian qua.
“Một số nhà đầu tư trên thị trường thích giao dịch theo tin đồn, tin tức nội bộ không được kiểm chứng, hay theo sự hô hào của những đội nhóm. Điều này vô tình đã tiếp tay cho việc thao túng giá cổ phiếu mà hậu quả sau cùng là các nhà đầu tư nhỏ lẻ, vốn chiếm đa số trên thị trường, phải gánh chịu thiệt hại”, bà Thu nhấn mạnh.
Còn ông Ngô Thành Huấn, CEO Công ty tư vấn đầu tư và quản lý tài sản FIDT, cho biết các quỹ đầu tư vẫn có lợi nhuận tốt từ chứng khoán trong năm 2024. Trong đó, nhiều quỹ đạt lợi nhuận hơn 20% - vượt trội so với mức 12% của thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, đa phần nhà đầu tư cá nhân rơi vào cảnh thua lỗ, do đầu tư chủ yếu vào nhóm cổ phiếu Midcap, trong khi nhóm cổ phiếu bluechip mới mang lại lợi nhuận cao.
“TTCK có tính phân hóa cao theo từng giai đoạn và trong giai đoạn kinh tế còn nhiều ẩn số khó đoán, không phải ai cũng dễ dàng kiếm lời”, ông Huấn lưu ý.
Tích luỹ nhỏ, đầu tư lớn
Với dự báo lãi suất trung - dài hạn chạm đáy và có xu hướng tăng nhẹ, thị trường BĐS đã qua giai đoạn khó khăn nhất, lạm phát lõi giảm, TTCK tăng khá tốt so với đáy vào 2022… ông Ngô Thành Huấn gọi năm 2025 là giai đoạn “tiền phục hồi”. Theo đó, chứng khoán thường là kênh đầu tư có hiệu suất tốt nhất, vì cổ phiếu luôn đi trước thị trường. Sau chứng khoán sẽ là sự phục hồi của thị trường BĐS.
Tuy nhiên, thời điểm hiện tại chưa phù hợp để giải ngân mạnh tại mọi phân khúc BĐS, nhà đầu tư nên ưu tiên giải ngân ở khu vực trung tâm, lựa chọn các phân khúc phục vụ nhu cầu ở thực và có dòng tiền. Ngoài ra, có thể bỏ vốn một ít vào các kênh đầu tư có tính phòng thủ như gửi tiết kiệm, vàng.
“Riêng với vàng, nhà đầu tư vẫn nên nắm giữ một thời gian nữa bởi dư địa tăng vẫn còn, khi Fed tiếp tục giảm lãi suất. Tuy nhiên, từ giữa năm 2025, đặc biệt là sang năm 2026, nhà đầu tư nên hạn chế đầu tư vào vàng, bởi một khi kinh tế hồi phục, vàng sẽ bước vào giai đoạn ngủ đông dài”, ông Huấn lưu ý.
Với nhà đầu tư chứng khoán, bà Nguyễn Hoài Thu khuyến nghị xây dựng chiến lược đầu tư bài bản và kỷ luật, dựa trên phân tích cơ bản từng cổ phiếu, tránh mua những cổ phiếu không có nền tảng cơ bản hoặc định giá đắt. Đồng thời, thận trọng khi sử dụng đòn bẩy tài chính.
Với các nhà đầu tư không có đủ thời gian và kiến thức để tự đầu tư, nên chọn quỹ mở như một kênh tích sản định kỳ, giúp giảm thiểu rủi ro. Hơn nữa, có thể tận dụng sức mạnh của lãi kép và đầu tư định kỳ, với tầm nhìn dài hạn.
Trong 5 năm qua, quỹ mở vẫn cho hiệu suất tốt và ổn định, dù thị trường biến động mạnh. Một số quỹ ghi nhận lợi nhuận kép trung bình tốt như VESAF (19,66%), SSISCA (17,65%), VEOF (16,31%), DCDS (14,85%), VCBF-BCF (14,34%).
“Trước khi tham gia mua quỹ mở, nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ chiến lược và hiệu suất đầu tư của quỹ, cũng như cách nhà điều hành quỹ vận hành qua các chu kỳ biến động của thị trường để chọn quỹ phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình. Có thể kết hợp nhiều quỹ để đa dạng hóa danh mục, nhưng quan trọng nhất vẫn là chọn đúng nơi để gửi gắm niềm tin”, bà Thu lưu ý.
Về phương thức quản lý tài chính - đầu tư, bà Lương Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc quản lý tài sản của Dragon Capital Việt Nam, cho rằng nếu dành 2 triệu đồng/tháng và chọn kênh đầu tư với mức lợi nhuận trung bình 15% mỗi năm, số tiền thu được có thể đạt 1 tỉ đồng sau 15 năm - cao hơn ba lần so với việc chỉ để tiền trong tài khoản. Theo đó, việc nhà đầu tư cần làm là hiểu rõ dòng tiền của mình, rồi chia thu nhập thành hai phần: ngân sách cho nhu cầu hiện tại và chuẩn bị cho tương lai.
Với nhà đầu tư trong độ tuổi 20-30, là giai đoạn đầu sự nghiệp - thời gian còn dài để khoản đầu tư có thể sinh lời, có thể bắt đầu đầu tư với tỷ lệ 70-90% danh mục dành cho cổ phiếu - kênh đầu tư có tăng trưởng cao vượt trội so với tiết kiệm trong hơn 20 năm qua.
Còn với nhà đầu tư trong độ tuổi 30-40, cần cân bằng giữa tăng trưởng và bảo toàn tài sản, với tỷ trọng cổ phiếu giảm xuống 60-70%, kết hợp thêm trái phiếu và BĐS.
