Khi sàn vàng chuẩn bị đóng cửa

Vì cái lợi tổng thể của đất nước

Liên quan đến quyết định chấm dứt hoạt động của sàn vàng, ông Võ Trí Thành, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM), phân tích: việc thắt chặt kiểm soát, quản lý hay thậm chí là cấm đều theo hai lập luận cơ bản.

Lập luận thứ nhất, với một nước còn nghèo thì nên dồn mọi nguồn lực có được vào sản xuất kinh doanh tạo ra hàng hóa và dịch vụ để phục vụ nền kinh tế thực, phục vụ đời sống một cách trực tiếp.

Lập luận thứ hai là kinh doanh sàn vàng trong bối cảnh hiện nay đang tạo ra sự bất ổn về vĩ mô, làm xáo động về lòng tin trên thị trường.

Chính sách vĩ mô là làm vì cái chung, vì cái lợi của tổng thể đất nước, không thể có chính sách nào đó làm cho 86 triệu người dân đều có lợi. Một chính sách tốt là Nhà nước đứng ra điều phối nguồn lợi từ những người có lợi để giảm bớt một phần cho những người thua thiệt.

Nếu nói về nguyên tắc, thì phải đảm bảo: thứ nhất, đã là kinh doanh thì phải đóng thuế; thứ hai, hạn chế rủi ro bất ổn vĩ mô thì Nhà nước phải giám sát luồng tiền. Hội nhập và mở cửa sâu hơn có liên quan đến câu chuyện tiền ra, tiền vào và Nhà nước phải giám sát kỹ.

Thủy Nguyên ghi

NHNN nói về sàn vàng

Ngày 4-1, tại cuộc họp triển khai kết luận của Thủ tướng Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Ngân hàng Nhà nước đã công bố tài liệu trong đó nêu rõ quan điểm của cơ quan này về sàn vàng và kinh doanh vàng trên tài khoản nước ngoài. Theo đó, cơ quan này sẽ triển khai các chỉ đạo kết luận của Thủ tướng Chính phủ đối với hoạt động kinh doanh vàng.

Theo NHNN, hoạt động kinh doanh sàn vàng hay còn gọi là kinh doanh vàng trên tài khoản ở trong nước là loại hình kinh doanh chênh lệch giá (margin trading) mà ngay cả trên thế giới cũng đánh giá là loại hình kinh doanh tiềm ẩn rủi ro rất cao cho cả nhà đầu tư và cho chính các đơn vị kinh doanh sàn vàng.

Đây không phải là hoạt động sản xuất kinh doanh để tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế. Mà ngược lại, một khối lượng vốn lớn được rút ra từ hoạt động sản xuất kinh doanh để phục vụ cho các giao dịch kinh doanh vàng trên sàn vàng.

Chỉ riêng Trung tâm Giao dịch vàng Sài Gòn của Ngân hàng ACB ở thời điểm giao dịch sôi động nhất một ngày cũng có doanh số lên đến hơn 8.000 tỉ đồng. Đến nay, mặc dù hoạt động của các sàn giao dịch vàng đã chững lại thì dư nợ cho vay trên các sàn giao dịch vàng tại Hà Nội và TPHCM cũng hơn 2.000 tỉ đồng.

Do các sàn giao dịch vàng tự đề ra quy chế giao dịch và các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân, chưa nhận biết rõ các rủi ro có thể gặp phải khi kinh doanh vàng trên tài khoản, thời gian qua đã xảy ra những tranh chấp, khiếu kiện giữa nhà đầu tư và đơn vị tổ chức sàn.

Qua rà soát, việc thành lập và hoạt động của các sàn giao dịch vàng là chưa có cơ sở pháp lý. Đồng thời hoạt động của các sàn giao dịch vàng trong thời gian vừa qua tiềm ẩn một số yếu tố có thể gây bất ổn kinh tế xã hội.

Về kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài, đến nay đã có 11 ngân hàng thương mại và 8 doanh nghiệp kinh doanh vàng được kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài.

Việc cho phép kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài vào năm 2006 nhằm giúp cho các đơn vị kinh doanh vàng có thể lựa chọn  mức giá khi quyết định xuất, nhập khẩu vàng.

Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài thời gian qua đã bộc lộ một số điểm hạn chế như: các đơn vị được phép kinh doanh vàng trên tài khoản ở nước ngoài cũng kinh doanh trên các sàn vàng quốc tế.

Đây là hoạt động có mức rủi ro rất cao khi giá vàng thế giới có những biến động mạnh, lên xuống thất thường với biên độ lớn. Đồng thời, chính các đơn vị này đã thành lập các sàn giao dịch vàng trong nước, mà thực chất là mua bán vàng trên tài khoản ở trong nước, gây nhiều biến động trên thị trường vàng trong thời gian vừa qua.