Khoa học và công nghệ nano (*)

Khoa học và công nghệ nano ⁽*⁾

PGS.TS. Nguyễn Viết Huệ

(TBKTSG) - Trong hoàn cảnh thông tin còn hạn chế như hiện nay ở nước ta, với tính phức tạp và đa ngành của khoa học và công nghệ nano, sự hiểu biết của chúng ta về ngành khoa học công nghệ mới mẻ nhưng hứa hẹn có thể làm khuynh đảo cả thế giới này còn quá lơ mơ, ngay cả đối với các cán bộ giảng dạy và nghiên cứu.

Là cán bộ khoa học của Viện Khoa học vật liệu Việt Nam, gần 10 năm qua “mò mẫm” trong lĩnh vực khoa học và công nghệ nano, trong đó có ba năm chủ trì một nhóm các nhà khoa học Hàn Quốc đi sâu nghiên cứu chế tạo màng nano composite nền kim loại tại Viện Khoa học vật liệu Hàn quốc (KIMS), tôi đã từng thích thú khi đọc các bài viết của TS.Trương Văn Tân, Việt kiều Úc, đăng trên các tạp chí khoa học của Việt kiều trên thế giới.

Giờ đây, thật mừng khi có trong tay cuốn Khoa học và công nghệ Nano của anh bằng tiếng Việt, thuộc Tủ sách Kiến thức của Saigon Times Foundation, do Nhà xuất bản Tri Thức, thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam, ấn hành.

Hàng ngày, ở Việt Nam, chúng ta cũng đã có dịp làm quen với thuật ngữ “công nghệ nano”. Đó là lời quảng cáo về khẩu trang nano chống cúm A/H1N1, máy lọc nước, điều hòa nhiệt độ, dụng cụ uống sữa của trẻ em…

Tuy nhiên, tôi có thể khẳng định rằng, trong hoàn cảnh thông tin còn hạn chế như hiện nay ở nước ta, với tính phức tạp và đa ngành của khoa học và công nghệ nano, sự hiểu biết của chúng ta về ngành khoa học công nghệ mới mẻ nhưng hứa hẹn có thể làm khuynh đảo cả thế giới này còn quá lơ mơ, ngay cả đối với các cán bộ giảng dạy và nghiên cứu.

Trước hết, cuốn sách của TS.Trương Văn Tân là một tài liệu khoa học quý báu. Cuốn sách gồm bảy chương. Chương 1 là phần mở đầu về khoa học và công nghệ nano, xuất phát điểm và tiềm năng ứng dụng của ngành khoa học non trẻ này.

Chương 2 và chương 3 là sự lý giải rất thú vị về mối liên quan một cách ngạc nhiên giữa tự nhiên và vật liệu nano như bàn chân con thạch sùng không có nhựa mà như có keo, bề mặt lá sen, hiện tượng “nước xao đầu vịt”.

Trong chương 4, tác giả đã giúp người đọc “giải lao” bằng một phần khoa học khá lý thuyết: cơ học lượng tử và vật liệu nano, những cơ sở cơ bản nhất để hiểu và nghiên cứu về loại vật liệu mới này. Chương 5 tổng hợp các sự kiện về một “vùng” đang gây tranh cãi nhất trong “phổ” ứng dụng của loại vật liệu này: Ứng dụng vật liệu nano trong y sinh học. Liệu vật liệu nano là một giải pháp thần kỳ cứu loài người khỏi các căn bệnh hiểm nghèo, hay ngược lại? Chương tiếp theo đề cập đến thực chất đóng góp của hóa học cho vật liệu nano và cuối cùng nói về ống than nano, chiếc gậy thần và niềm kỳ vọng của không ít các nhà khoa học và ngay cả các doanh nhân.

Đây thực sự là cuốn sách “phổ thông”, một cuốn sách “gối đầu gường” cho bất cứ người nào yêu khoa học, thích tìm hiểu về khoa học. Hơn thế nữa, với các thông tin đa dạng, phong phú và sâu sắc trong cuốn sách, đây cũng là tài liệu tham khảo hữu ích cho sinh viên tất cả các ngành học bậc đại học và cao đẳng chuyên và không chuyên kỹ thuật. Qua kinh nghiệm của mình, tôi cho rằng đây còn là cuốn sách rất cần cho các cán bộ giảng dạy ở mọi cấp trường và các cán bộ nghiên cứu trong các viện chuyên ngành.

Trong các bài viết của mình, tác giả Trương Văn Tân thể hiện không chỉ là một nhà khoa học vật liệu uyên thâm, hiểu biết sâu sắc các lĩnh vực khoa học công nghệ “thời thượng” như vật liệu polimer dẫn điện và ứng dụng công nghệ nano được trình bày trong quyển sách tiếng Việt đầu tiên của anh (quyển “Vật liệu tiên tiến từ polymer dẫn điện đến ống than nano”, Tủ sách Kiến thức thuộc Saigon Times Foundation, NXB Trẻ, TPHCM 2008).

Tác giả đã rất thành công trong việc thu gom “ngọn gió” của các thành quả khoa học rải rác trên toàn cầu, từ châu Mỹ, châu Âu, đến châu Á, mà đặc biệt là châu Úc và Nhật Bản, nơi tác giả đã học tập và nghiên cứu khoa học trong một thời gian dài, tạo ra luồng gió thổi vào nền khoa học công nghệ non trẻ của Việt Nam, khơi dậy những suy tư và hoài bão mới.

Khi có trong tay cuốn sách Khoa học và công nghệ nano, tôi tin rằng độc giả xa gần đều cảm thấy hài lòng khi vốn tri thức của mình được bổ sung bởi những kiến thức mới mẻ và hữu ích từ cuốn sách. Chắc chắn không ít người sẽ phải dành thời gian để đọc lại một chương nào đó hoặc cả cuốn sách nhằm thỏa mãn sự tò mò của mình và làm thăng hoa hơn nữa sự hiểu biết của mình.

Độc giả cũng có thể tìm thấy một nguồn giải trí độc đáo khi đọc một tài liệu khoa học được viết bằng một lối văn sinh động và thú vị của một nhà khoa học gần cả cuộc đời chỉ sống ở nước ngoài, ít khi dùng tiếng Việt.

____________________________________________________

⁽*⁾ Tác giả: Tiến sĩ Trương văn Tân

Tủ sách Kiến thức thuộc Saigon Times Foundattion, Nhà xuất bản Tri Thức, Hà Nội 10-2009

Tủ sách Kiến thức xuất bản sách mới Tủ sách Kiến thức thuộc Quỹ Thời báo Kinh tế Sài Gòn (Saigon Times Foundation - STF) vừa hợp tác với Nhà xuất bản Tri Thức xuất bản ba cuốn sách mới gồm: 1. Khoa học và công nghệ nano Tác giả: Trương Văn Tân, hiện đang làm việc tại Viện Khoa học và Công nghệ quốc phòng thuộc Chính phủ Úc, chuyên nghiên cứu về vật liệu polymer, polymer dẫn điện và ống than nano. Đây là cuốn sách thứ hai tác giả Trương Văn Tân viết cho Tủ sách Kiến thức về đề tài công nghệ nano. Sách dày 286 trang, giá 40.000 đồng. 2. Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp Tác giả: Michel Capron và Françoise Quairel-Lanoizelée Dịch giả: Lê Minh Tiến và Phạm Như Hồ Sách dày 231 trang, giá 33.000 đồng. 3. Xã hội học về tiền bạc Tác giả: Damien de Blic và Jeanne Lazarus Dịch giả: Nguyễn Đôn Phước, nhà nghiên cứu kinh tế, Pháp Sách dày 188 trang, giá 27.500 đồng. Năm 2008, Tủ sách Kiến thức đã hợp tác với Nhà xuất bản Trẻ xuất bản các cuốn Vật liệu tiên tiến: từ polymer dẫn điện đến ống than nano, Kinh tế học môi trường, Khí hậu biến đổi - Thảm kịch vô tiền khoáng hậu trong lịch sử nhân loại, và cuốn Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam. Sách thuộc Tủ sách Kiến thức do các tác giả là chuyên gia người Việt trong nước và nước ngoài biên soạn, dịch thuật, tổng thuật, và được tuyển chọn, thẩm định, biên tập kỹ lưỡng. Giá sách được tính toán ở mức thấp nhất, phù hợp với túi tiền của sinh viên, học sinh, vì hoạt động của tủ sách không nhằm mục tiêu lợi nhuận. Những tổ chức và cá nhân có nhã ý mua sách tặng cho các thư viện và trường học, xin vui lòng liên hệ: cô Hải Yến, ĐT: (08) 37402712; e-mail: haiyen@thesaigontimes.vn Ngọc Xuân