Kiến tạo chuỗi giá trị bảo tồn văn hóa chợ nổi

Ngẫu hứng với câu chuyện bảo tồn chợ Nổi CÁI RĂNG?
Thấy anh Hồng Văn phỏng vấn 2 chuyên gia về du lịch mình thấy có vài ý muốn chia sẻ thêm về cái Chợ Nổi CR
NÓI BẢO TỒN THÌ KO THẤY AI NÓI ĐÁNH GIÁC TÁC ĐỘNG XÃ HỘI CỦA CHỢ NỔI HIỆN TẠI??
Đánh giá tác động xã hội của chợ nổi Cái Răng là việc phân tích, đo lường những ảnh hưởng mà chợ nổi này mang lại cho cộng đồng xung quanh, bao gồm cả những tác động tích cực và tiêu cực. Việc đánh giá này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò của chợ nổi trong đời sống xã hội, từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp để phát triển chợ nổi một cách bền vững.

TẠI SAO PHẢI ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI?
Hiểu rõ hơn về vai trò của chợ nổi: Đánh giá giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vị trí của chợ nổi trong đời sống kinh tế – xã hội của địa phương, từ đó đưa ra những chính sách hỗ trợ phù hợp.
Đánh giá hiệu quả của các chính sách: Giúp đánh giá hiệu quả của các chính sách đã và đang thực hiện đối với chợ nổi, từ đó điều chỉnh cho phù hợp.
Xác định các vấn đề xã hội: Nhận diện các vấn đề xã hội phát sinh liên quan đến chợ nổi để có giải pháp khắc phục.
Đảm bảo sự phát triển bền vững: Đảm bảo rằng sự phát triển của chợ nổi không gây ra những tác động tiêu cực đến cộng đồng.
Khi nói đến việc bảo tồn chợ nổi Cái Răng, chúng ta không chỉ đơn thuần giữ lại một địa điểm mua bán, mà còn bảo tồn cả một hệ sinh thái văn hóa độc đáo của miền Tây sông nước. Vậy, những yếu tố nào cần được bảo tồn?
Các phương thức đánh giá tác động xã hội của chợ nổi
Có nhiều phương thức để đánh giá tác động xã hội của chợ nổi, tùy thuộc vào mục tiêu nghiên cứu và nguồn lực sẵn có. Dưới đây là một số phương thức thường được sử dụng:

Phỏng vấn:
Phỏng vấn sâu: Phỏng vấn trực tiếp với người dân địa phương, thương nhân, du khách để thu thập thông tin về những thay đổi trong cuộc sống, thu nhập, quan hệ xã hội sau khi có chợ nổi.
Phỏng vấn nhóm: Tổ chức các cuộc họp nhóm để thảo luận về những tác động của chợ nổi đối với cộng đồng.
Khảo sát:
Khảo sát bằng phiếu: Phân phát phiếu khảo sát cho người dân, du khách để thu thập dữ liệu một cách định lượng.
Khảo sát trực tuyến: Sử dụng các công cụ khảo sát trực tuyến để thu thập dữ liệu một cách nhanh chóng và tiết kiệm.
Phân tích tài liệu:
Phân tích các báo cáo, tài liệu liên quan đến chợ nổi để thu thập thông tin về lịch sử hình thành, quy mô, hoạt động của chợ nổi.
Phân tích số liệu thống kê về kinh tế – xã hội của địa phương để đánh giá tác động của chợ nổi đến các chỉ tiêu này.
Quan sát trực tiếp:
Quan sát các hoạt động diễn ra tại chợ nổi để ghi nhận những thay đổi trong môi trường xã hội.
Phân tích trường hợp:
Nghiên cứu chi tiết một số trường hợp điển hình để rút ra những bài học kinh nghiệm.
Các chỉ tiêu đánh giá tác động xã hội
Thay đổi thu nhập: So sánh thu nhập của người dân trước và sau khi có chợ nổi.
Thay đổi cơ cấu kinh tế: Đánh giá sự thay đổi trong cơ cấu kinh tế của địa phương.
Thay đổi chất lượng cuộc sống: Đánh giá sự thay đổi về chất lượng cuộc sống của người dân, bao gồm: nhà ở, giáo dục, y tế, môi trường.
Thay đổi quan hệ xã hội: Đánh giá sự thay đổi trong quan hệ xã hội, sự gắn kết cộng đồng.
Thay đổi về văn hóa: Đánh giá sự bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống.
Một số tác động xã hội tiêu biểu của chợ nổi Cái Răng
Tạo việc làm: Chợ nổi tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ.
Nâng cao thu nhập: Chợ nổi giúp người dân tăng thu nhập thông qua hoạt động buôn bán, dịch vụ du lịch.
Bảo tồn văn hóa: Chợ nổi là nơi bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của người dân miền Tây.
Thu hút du khách: Chợ nổi thu hút một lượng lớn du khách đến tham quan, góp phần phát triển du lịch địa phương.
Gây ô nhiễm môi trường: Hoạt động của chợ nổi có thể gây ra ô nhiễm môi trường nếu không được quản lý tốt.
Tăng áp lực lên hạ tầng: Sự phát triển của chợ nổi có thể gây áp lực lên hệ thống hạ tầng giao thông, cấp thoát nước.
Để đánh giá một cách toàn diện tác động xã hội của chợ nổi Cái Răng, cần kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau và xem xét cả những tác động tích cực lẫn tiêu cực.
– Thông thường người ta nói bảo tồn cái chợ nổi thì mình hiểu như bảo tồn cái nhà hay cái đình chùa ..công trình kiến trúc nào đó vậy ! thì nên bảo tồn cả cái xác lẫn cái hồn !
Bảo tồn Chợ Nổi không chỉ bảo tồn cái văn hóa , mà bảo tồn luôn cái kiến trúc chợ , từ nhà sàn , ghe bầu , ghe đục…bảo tồn luôn cái câu hò gia điệu , câu lý ..cần thơ..! cả bảo tồn những câu chuyện truyền thuyết mà người ta hay kể ở cái chợ nổi này …!
Bảo tôn luôn về mặt kinh tế , bảo tồn luôn về mặt môi trường , con nước ..vv..v..v!
Chợ nổi Cần Thơ giờ xây bờ kè ..vậy sao bảo tồn Kiến Trúc ?
Kiến trúc và không gian chợ nổi:
Đánh giá lại công năng của bờ kè:
Nghiên cứu lại thiết kế: Đánh giá lại công năng của bờ kè hiện tại, xem xét có thể điều chỉnh thiết kế để tạo ra các khoảng trống, các bến tàu nhỏ mô phỏng kiến trúc nhà sàn.
Tận dụng không gian: Sử dụng không gian dưới chân bờ kè để xây dựng các nhà hàng nổi, quán cà phê, tạo không gian vui chơi, giải trí cho du khách.
2. Phục hồi kiến trúc nhà sàn:
Xây dựng lại nhà sàn: Xây dựng lại các nhà sàn trên những bè nổi, tạo thành một dãy nhà sàn liên hoàn, vừa phục vụ mục đích kinh doanh vừa tạo không gian trưng bày văn hóa.
Sử dụng vật liệu truyền thống: Sử dụng các vật liệu truyền thống như gỗ, tre, lá để xây dựng nhà sàn, tạo nên vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi với thiên nhiên.
Bảo tồn kiến trúc nhà sàn hiện có: Đối với những nhà sàn còn sót lại, cần có biện pháp bảo tồn, tu sửa để giữ gìn nét đẹp kiến trúc truyền thống.
3. Tạo điểm nhấn kiến trúc:
Thiết kế các điểm nhấn: Tạo ra các điểm nhấn kiến trúc độc đáo như cổng chào, tháp canh, tượng đài… để thu hút du khách.
Trang trí bằng các họa tiết truyền thống: Trang trí nhà sàn, các công trình kiến trúc bằng các họa tiết truyền thống của miền Tây sông nước.
4. Kết hợp với các hoạt động văn hóa:
Tổ chức các hoạt động văn hóa: Tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống như biểu diễn đờn ca tài tử, múa lân, tạo không gian sinh hoạt cộng đồng.
Xây dựng các bảo tàng nhỏ: Xây dựng các bảo tàng nhỏ trưng bày các hiện vật, tư liệu về lịch sử, văn hóa của chợ nổi.
5. Phối hợp với các đơn vị liên quan:
Chính quyền địa phương: Cần có sự hỗ trợ của chính quyền địa phương trong việc xây dựng quy hoạch, cấp phép, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động bảo tồn.
Các nhà đầu tư: Kêu gọi các nhà đầu tư tham gia vào các dự án bảo tồn, phát triển chợ nổi.
Các chuyên gia: Tìm kiếm sự tư vấn của các chuyên gia về kiến trúc, quy hoạch, bảo tồn di sản.
Các loại thuyền: Bảo tồn các loại thuyền truyền thống, từ những chiếc ghe bầu, ghe ngo đến những chiếc thuyền buôn bán hàng hóa.
Kiến trúc nhà bè: Giữ gìn những ngôi nhà bè đặc trưng trên sông, nơi người dân sinh sống và buôn bán.
Không gian chợ: Bảo tồn không gian chợ tự nhiên, với những chiếc thuyền san sát nhau, tạo nên một bức tranh sinh động về cuộc sống sông nước.
2. Hoạt động mua bán và trao đổi:
Hình thức buôn bán truyền thống: Duy trì hình thức mua bán trực tiếp trên thuyền, trao đổi hàng hóa bằng cách mặc cả.
Các sản phẩm đặc trưng: Bảo tồn các sản phẩm đặc sản địa phương như trái cây, rau củ, các món ăn chế biến sẵn.
Các nghi lễ, tập tục: Giữ gìn những nghi lễ, tập tục gắn liền với hoạt động mua bán trên chợ nổi.
3. Giá trị văn hóa phi vật thể:
Ca dao, hò, lý: Bảo tồn các làn điệu ca trù, hò khoan, lý ngâm… gắn liền với cuộc sống của người dân sông nước.
Các câu chuyện, truyền thuyết: Truyền lại những câu chuyện, truyền thuyết về chợ nổi, về cuộc sống của người dân sông nước.
Kỹ năng sống: Bảo tồn các kỹ năng sống truyền thống như chèo thuyền, buôn bán, chế biến đồ ăn…
4. Môi trường sinh thái:
Vệ sinh môi trường: Đảm bảo vệ sinh môi trường xung quanh chợ nổi, tránh ô nhiễm nguồn nước.
Bảo vệ đa dạng sinh học: Bảo vệ các loài động, thực vật sống trong môi trường sông nước.
5. Kết nối cộng đồng:
Tổ chức các hoạt động cộng đồng: Tổ chức các lễ hội, sự kiện văn hóa để gắn kết cộng đồng.
Phát triển du lịch bền vững: Phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng để vừa bảo tồn vừa phát triển kinh tế.
Tóm lại, để bảo tồn chợ nổi Cái Răng, chúng ta cần có một cái nhìn toàn diện, không chỉ tập trung vào việc bảo tồn vật chất mà còn bảo tồn cả những giá trị văn hóa phi vật thể, môi trường sinh thái và các mối quan hệ xã hội.
—-
CÁCH CỦA THÁI LAN BẢO TỒN CHỢ NỔI DƯỚI GÓC NHÌN PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG – CHỨ KO PHẢI NHÌN TỪ TRẢI NGHIỆM VÀ BÁO CÁO !
Cách Thái Lan Bảo Tồn Chợ Nổi và Những Bài Học Kinh Nghiệm
CẦN THƠ có thể học hỏi rất nhiều từ kinh nghiệm bảo tồn chợ nổi của Thái Lan. Dưới đây là một số điểm nổi bật trong cách tiếp cận của họ:

1. Tập trung vào 3 trụ cột chính:
Thái Lan rất chú trọng đến việc cân bằng giữa ba trụ cột chính:

Kinh tế:
Phát triển du lịch: Chợ nổi được phát triển thành điểm đến du lịch hấp dẫn, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân địa phương.
Liên kết với các ngành khác: Kết hợp chợ nổi với các ngành nghề khác như nông nghiệp, thủ công nghiệp để tạo ra chuỗi giá trị.
Văn hóa:
Bảo tồn kiến trúc: Giữ gìn và phục hồi các kiến trúc nhà sàn truyền thống trên sông.
Tổ chức các hoạt động văn hóa: Tổ chức các lễ hội, biểu diễn nghệ thuật truyền thống để thu hút du khách và gìn giữ bản sắc văn hóa.
Môi trường:
Quản lý chất thải: Xây dựng hệ thống thu gom và xử lý rác thải hiệu quả.
Bảo vệ nguồn nước: Hạn chế sử dụng các chất hóa học độc hại, bảo vệ nguồn nước sạch.
2. Đánh giá tác động xã hội:
Thái Lan rất quan tâm đến việc đánh giá tác động xã hội của việc bảo tồn chợ nổi. Họ thực hiện các khảo sát, phỏng vấn để hiểu rõ hơn về nhu cầu, mong muốn của người dân địa phương và du khách. Từ đó, đưa ra những điều chỉnh phù hợp để đảm bảo rằng việc bảo tồn mang lại lợi ích cho cộng đồng.

3. Các biện pháp bảo tồn cụ thể:
Quy hoạch tổng thể: Lập quy hoạch chi tiết cho từng khu vực chợ nổi, phân chia rõ ràng khu vực kinh doanh, khu vực sinh hoạt, khu vực bảo tồn.
Đầu tư hạ tầng: Nâng cấp hệ thống giao thông, điện nước, xây dựng các bến tàu, cầu cảng hiện đại.
Tổ chức các lớp đào tạo: Tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng kinh doanh, du lịch, bảo vệ môi trường cho người dân địa phương.
Hợp tác với cộng đồng: Tạo ra các tổ chức cộng đồng để cùng nhau quản lý và phát triển chợ nổi.
Quảng bá du lịch: Tăng cường quảng bá hình ảnh chợ nổi trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội.

Giờ làm nhanh để giữ gìn di sản, không là mất. Giờ bàn mãi mất thời gian lắm. Bến tàu nhà nước quản lý trực tiếp, bán vé tàu, (các tàu giờ bán vé loạn xạ), các đơn vị vận chuyển cần đăng ký tham gia vận chuyển, đáp ứng đủ tiêu chí về loại tàu, cách thức hoạt động. Số tiền bán vé nhà nước thu trực tiếp, trả lại phần trăm cho các tàu trên số chuyến chạy. Mỗi ngày sẽ dùng tiền vé hỗ trợ cho các thương hồ cố định, thu hút nhiều thương hồ tham gia. Tạo các dịch vụ ăn uống trên bờ, mua đồ trực tiếp từ các ghe tàu… Trước tiên nhà nước quản lý toàn bộ, ổn định, sau có thể khoán lại cho tư nhân. Các ghe xuồng giao thương, đầu mối từ các chợ Tân An, các chợ xung quanh, đề nghị họ tập kết giao hàng tại chợ nổi, để tăng số lượng ghe xuồng. Hỗ trợ họ chi phí, vận chuyển từ nguồn thu bán vé