Lạm phát hai năm liền thấp xa so với dự báo
Lan Nhi
![]() |
Tuy sức mua và tổng cầu đã tăng khá mạnh nhưng chỉ số lạm phát năm nay vẫn thấp hơn dự báo rất nhiều. Ảnh: Thành Hoa. |
(TBKTSG Online) - Chính phủ dự báo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2015 sẽ chỉ tăng khoảng 1,5 đến 2,5% so với năm ngoái - một con số thực tế thấp rất xa so với kế hoạch khoảng 5%.
Chính phủ hôm nay 12-10, đã trình ra Ủy ban Thường vụ Quốc hội bản Báo cáo về tình hình kinh tế- xã hội năm 2015 và dự báo năm 2016, trên cơ sở tình hình kinh tế 9 tháng đấu năm nay và triển vọng sắp tới.
Theo báo cáo này, chỉ số CPI về lạm phát tăng thấp. Tháng 9, chỉ số này tăng 0,4% so với tháng 12-2014. Bình quân 9 tháng đầu năm 2015 chỉ tăng 0,74% so với cùng kỳ.
Tuy mức tăng thấp như vậy, nhưng Chính phủ đánh giá chỉ số này không có biểu hiện giảm phát. Tiêu dùng trong nước, sức mua và tổng cầu đã tăng khá mạnh. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng (đã loại trừ yếu tố tăng giá) tăng 9,1%,cao hơn nhiều so với những năm trước.
Tuy nhiên, trên nền lạm phát thực tế đó, ước tính CPI năm nay sẽ chỉ tăng từ 1,5% đến 2,5%, tức là cao nhất thì cũng chỉ tăng bằng một nửa mức dự báo. Đó là nguyên nhân mà Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khi thẩm tra báo cáo này của Chính phủ đã nhận định rằng, công tác dự báo và điều hành liên quan đến lạm phát còn nhiều ý kiến đánh giá khác nhau.
Hai năm 2014-2015, lạm phát đều thấp hơn nhiều so với dự báo. Năm 2014, Nghị quyết của Quốc hội đưa ra mức lạm phát kế hoạch khoảng 7%, thực tế chỉ tăng 1,84%. Còn năm 2015, dự báo 5% thì ước chỉ tăng từ 1,5% đến 2,5%.
Một mặt, theo Ủy ban Kinh tế, có ý kiến cho rằng đây là điều tích cực, củng cố thêm tình hình kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc hơn, tạo niềm tin vào tiền đồng Việt Nam. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến khác lại cho rằng việc kiểm soát chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa thắt chặt đã tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, ảnh hưởng đến tổng cầu và sức mua.
Số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể lớn trong những năm qua là hiện tượng đáng báo động và sẽ tác động tiêu cực trong trung, dài hạn. Năm 2013 có khoảng 60.000 doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể. Năm 2014 con số này khoảng 67.800 và năm 2015, mới qua 9 tháng đầu năm đã có 54.566 doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể.
Chín tháng đầu năm, số doanh nghiệp gặp khó khăn tương đương cả năm 2011 và 2012, theo số liệu được Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ KH-ĐT) cung cấp.
Chính phủ cũng khẳng định: GDP năm nay sẽ vượt kế hoạch 0,3 điểm phần trăm (6,5% so với kế hoạch 6,2%). Các chỉ tiêu vĩ mô khác như tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu khoảng 10%, tỉ lệ nhập siêu/xuất khẩu sẽ bằng hoặc thấp hơn kế hoạch (3,6% so với kế hoạch 5%).
Tuy nhiên, việc khai thác dầu thô vượt kế hoạch (vượt 1,2 triệu tấn so với kế hoạch) trong điều kiện giá dầu ở mức rất thấp; khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản 9 tháng chỉ tăng ở mức 2,08% so với mức tăng 3% của cùng kỳ năm 2014 là dấu hiệu giảm sút.
Mặt khác, năm 2015 tình trạng nhập siêu đã trở lại sau 3 năm 2012-2014 xuất siêu, rồi khu vực kinh tế trong nước luôn ở tình trạng nhập siêu (giai đoạn 2011-2014 nhập siêu 56,3 tỉ đô; 9 tháng đầu năm 2015 nhập siêu 15,8 tỉ đô la Mỹ), trong khi khu vực có vốn FDI luôn xuất siêu (9 tháng đầu năm xuất siêu 11,9 tỉ đô la Mỹ), là những biểu hiện cho thấy phục hồi tăng trưởng không bền vững, nhất là ở các chỉ tiêu quan trọng như lạm phát hay nhập siêu của khối kinh tế trong nước.
Mời xem thêm: