Liều thuốc đắng
 |
| Ngân hàng Sacombank triển khai nhiều dịch vụ cho vay bất động sản. Nhân viên ngân hàng đang giới thiệu dịch vụ “Cho vay lãi cấn trừ bất động sản” với khách hàng - Ảnh: Sacombank |
(TBKTSG Online) - Ngay sau khi chỉ số giá cả tháng 1-2008 được công bố tăng 2,38% so với tháng 12-2007, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tiếp đưa ra những liều thuốc mới với độ đắng đậm hơn nhằm kềm chế “con ngựa bất kham” lạm phát.
Thị trường tiền tệ phản ứng dữ dội tức thì. Lãi suất tiền đồng qua đêm trên thị trường liên ngân hàng, lần thứ hai kể từ một thập kỷ qua, vọt tới 15%/năm. Một số ngân hàng bắt đầu tăng lãi suất tiết kiệm.
Siết cho vay bất động sản
Tuần gần đây, các ngân hàng mới thành lập, mới chuyển lên đô thị chạy đôn đáo để có tiền trả nợ các khoản vay ngắn hạn liên ngân hàng. Nguyên do là để làm đẹp bản cân đối tài sản, nâng tổng dư nợ, cuối năm 2007 các ngân hàng này đã liên tục vay vốn liên ngân hàng để cho khách hàng vay dài hạn hơn (do vốn huy động thấp và áp lực tăng trưởng trên vốn điều lệ cao). Cứ thế họ lấy khoản vay nọ gối khoản vay kia. Cộng thêm với việc nhiều ngân hàng lo dự trữ tiền đồng, đề phòng nhu cầu vốn của doanh nghiệp tăng vào thời điểm cận Tết Nguyên đán, nhu cầu tiền đồng trở nên căng thẳng.
Chính vào lúc đó lan truyền thông tin không chính thức rằng NHNN chuẩn bị xem xét cho vay bất động sản. Một số ngân hàng thương mại họp gấp với khách hàng, nhất là chủ các dự án đầu tư nhà đất.
Ngày 28-1-2008, Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (Agribank) đành “bóp bụng” trả lãi suất tới 12,6%/năm cho kỳ hạn một tuần để vay được 4.000 tỉ đồng từ NHNN. Xem ra Agribank vẫn còn may mắn vì hôm sau cũng với số lượng vay 4.000 tỉ đồng từ NHNN, một ngân hàng quốc doanh khác phải trả lãi suất qua đêm tới 14,5%/năm. Một ngân hàng cổ phần ở TPHCM nhận được hai đề nghị tài trợ vài trăm tỉ đồng với lãi suất qua đêm 15%/năm, nhưng vẫn lưỡng lự. Tổng giám đốc ngân hàng này nói: “Chúng tôi còn phải cân nhắc vì có khả năng lãi suất qua đêm liên ngân hàng sẽ vượt đỉnh 17%/năm của lần trước”.
Kiểm soát dư nợ bất động sản đã là đích ngắm của NHNN từ cuối tháng 12-2007 khi tín dụng tăng với tốc độ nóng chưa từng thấy. Tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng trên địa bàn TPHCM tháng cuối cùng của năm ngoái bất ngờ nhảy lên 8,55%, cột mốc chưa bao giờ đạt được nhiều năm trước đây. Thống kê của NHNN chi nhánh TPHCM cho thấy cho vay bất động sản là một trong các nhân tố chính đẩy tín dụng tăng trưởng cao. Trong tổng số 320.000 tỉ đồng dư nợ đến 31-12-2007, cho vay bất động sản chiếm 35.000 tỉ đồng (hơn 11% tổng dư nợ).
Tuy nhiên, con số này có thể chưa đầy đủ, bởi theo một nguồn tin đáng tin cậy mà chúng tôi có được, dư nợ bất động sản của hệ thống ngân hàng toàn quốc đến cuối năm ngoái đã lên mức báo động: 108.000 tỉ đồng. Đây là một trong những lý do giải thích vì sao NHNN quyết định thanh tra các ngân hàng có tốc độ tăng trưởng tín dụng cao hơn 25% năm qua.
Cho vay bất động sản sẽ bị siết và lần này là siết chặt. Nguồn tin của TBKTSG cho biết NHNN đang nghiên cứu hạn mức tối đa mà một ngân hàng có thể tài trợ cho bất động sản là 50% vốn điều lệ (vốn điều lệ chứ không phải tổng dư nợ hoặc tổng tài sản có). Một phép tính cho thấy: vốn điều lệ của năm ngân hàng quốc doanh khoảng 50.000 tỉ đồng; vốn điều lệ của tất cả các ngân hàng cổ phần cộng lại cũng khoảng chừng đó. Vậy hạn mức tối đa mà hệ thống ngân hàng có thể cung ứng cho bất động sản là 50.000 tỉ đồng, chưa bằng một nửa dư nợ bất động sản hiện tại. Các ngân hàng không thể nào không cảm thấy sức ép bị dồn đến ngày khó khăn!
Tuy nhiên, không giống như chỉ thị 03 bất thình lình cắt ngang việc cho vay chứng khoán, lần này việc kiểm soát dư nợ bất động sản sẽ có lộ trình. Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu nói với TBKTSG thị trường bất động sản đang nằm trong tầm ngắm của Chính phủ và các biện pháp hạ sốt bất động sản sẽ được thực hiện phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành liên quan. “Liều thuốc đắng” bất động sản của NHNN sẽ có hiệu lực cùng lúc với việc Bộ Tài chính ban hành các qui định về thuế bất động sản.
HẢI LÝ
>> Mời bạn đọc theo dõi phần còn lại của bài viết trên TBKTSG số 6-2008, ngày 31-1-2008.
Số báo này cũng có những phân tích của các chuyên gia kinh tế về tác động của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới lên nền kinh tế Việt Nam và các giải pháp nhằm giảm mức tác động này.
