Mở lò ươm dừa sáp
Khánh Nguyễn
![]() |
Anh Phu My đang chăm sóc vườn dừa sáp giống. Ảnh: Khánh Nguyễn. |
(TBKTSG) - Dừa sáp là một loại trái cây đặc sản nổi tiếng của tỉnh Trà Vinh, được trồng chủ yếu ở huyện Cầu Kè. Và để duy trì, bảo tồn giống dừa quý hiếm này, anh Thạch Phu My ở ấp Chông Nô 2, xã Hòa Tân, huyện Cầu Kè, đã tìm cách ươm trồng và cung cấp cây giống cho nông dân.
Khôi phục giống dừa quý
Theo Phòng Nông nghiệp huyện Cầu Kè, tại tỉnh Trà Vinh, dừa sáp được trồng chủ yếu trên địa bàn các xã, thị trấn của huyện như Ninh Thới, Hòa Ân, Thông Hòa, Phong Phú, Phong Thịnh, Châu Điền… nhưng tập trung chủ yếu ở xã Hòa Tân.
Người dân địa phương cho biết: dừa sáp là giống dừa hoang có nguồn gốc ở Philippines. Nhìn bề ngoài, cây và trái dừa sáp không khác gì dừa bình thường, từ màu sắc đến kích cỡ. Điểm khác duy nhất là phần cơm dừa. Cơm dừa sáp dày, xốp, có mùi thơm đặc trưng. Vì thế giá dừa sáp khá đắt, từ 80.000-100.000 đồng/trái.
Theo hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp huyện, chúng tôi tìm đến nhà anh Phu My, người được bà con nông dân nơi đây xem là người đầu tiên khôi phục giống dừa sáp.
Anh Phu My cho biết trước đây gia đình anh chủ yếu sống bằng nghề làm ruộng, làm vườn. Thu nhập cũng chỉ đủ ăn. Anh luôn nghĩ ở xứ Cầu Kè này cây dừa sáp có giá trị kinh tế rất cao, giá bán cao gấp mấy chục lần loại dừa thường, tại sao không thử ươm giống trồng, trong khi đó nhu cầu về giống dừa sáp của bà con thì rất nhiều?
Năm 2004, anh ươm thử mấy trái dừa sáp sẵn có trong nhà. “Cứ nghĩ ươm thử để trồng chứ đâu dám bán buôn gì, vậy mà người dân hay tin tìm đến nhà mua rất nhiều, không đủ dừa để bán”, anh Phu My kể. Do nhu cầu dừa giống của bà con ngày một nhiều, anh phải lặn lội khắp nơi để thu gom dừa khô về ươm bán.
Hai năm sau, vào năm 2006, Viện Nghiên cứu dầu và cây có dầu TPHCM phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Trà Vinh thực hiện dự án ươm bảo tồn giống dừa sáp trên địa bàn huyện Cầu Kè. Dự án đã hỗ trợ nông dân xã Hòa Ân, Hòa Tân và thị trấn Cầu Kè phát triển diện tích trồng dừa sáp lên đến 6 héc ta. Anh Phu My đã được chọn cung cấp giống cho dự án.
Làm chơi ăn thật
Anh Phu My cho biết khi mới bắt tay vào ươm giống dừa sáp, anh gặp rất nhiều khó khăn, chẳng hạn như không biết vạt mặt trước khi ươm nên dừa lâu đâm chồi, không biết xịt thuốc phòng trừ bọ cánh cứng…
Theo kinh nghiệm của anh Phu My, để ươm giống dừa sáp thành công, khi cây ra khoảng 2-3 lá, cần dùng xơ dừa trộn với phân chuồng, trấu mục đặt vô bầu để cây phát triển nhanh. Do đặc thù của loại dừa sáp tỷ lệ trái cho sáp trong một buồng chỉ khoảng 25-30% nên việc chọn cây giống bố mẹ để ươm giống là rất khó. Nếu muốn lấy giống, khi thu hoạch cần “sơ tuyển” bằng cách cầm quả dừa lắc thử. Nếu nghe tiếng thanh, nước hơi kẹo thì có thể lấy làm giống. “Trước khi thu hoạch phải chọn cây giống bố mẹ có độ tuổi ít nhất từ 15 năm trở lên, vì cây càng lâu năm thì tình trạng đậu trái và cho sáp rất ổn định”, anh giải thích.
Để từng bước phát triển vườn dừa, từ năm 2007-2008, anh Phu Mỹ mạnh dạn đứng ra thành lập tổ hợp tác, đến năm 2009 thành lập hợp tác xã chuyên cung cấp giống dừa sáp. Anh cho biết có rất nhiều loại dừa sáp, nhưng có hai loại thông thường là dừa sáp dạng sáp, cơm dày, mềm, béo, có nước dạng sệt màu đục; loại thứ hai là dừa sáp dạng nước, độ béo nhiều hơn. Trồng dừa sáp mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, ước tính 1 héc ta dừa cho thu nhập từ 80-100 triệu đồng/năm.
Hiện nay, bình quân mỗi tháng hợp tác xã của anh Phu My mua khoảng 700-1.000 trái dừa sáp cung cấp cho thị trường TPHCM.