Nhiều băn khoăn về việc hỗ trợ lãi suất

Nhiều băn khoăn về việc hỗ trợ lãi suất

Trách nhiệm của ngân hàng sẽ nặng nề hơn khi thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất của Chính phủ. Ảnh: Lê Toàn

(TBKTSG Online) – Với quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ lãi suất 4%/năm cho các doanh nghiệp vay vốn sản xuất kinh doanh, Ngân hàng Nhà nước đã có thông tư hướng dẫn, đồng thời tổ chức cuộc họp với các ngân hàng thương mại để phổ biến chủ trương này.

>> Hỗ trợ lãi suất, đang chờ hướng dẫn cụ thể  

>> Chỉ hỗ trợ lãi suất các khoản vay trong 2009

Ngày 4-2, tại TPHCM, đại diện của các ngân hàng thương mại ở khu vực phía Nam đã đến tham dự buổi triển khai thực hiện việc hỗ trợ lãi suất của Chính phủ  với rất nhiều thắc mắc xoay quanh việc cấp bù lãi suất 4% nói trên.  

Trách nhiệm nặng hơn

Tại cuộc họp, ông Lý Xuân Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng Á Châu (ACB), nêu lên một loạt mười điểm thắc mắc. Một trong những điều có vẻ mâu thuẫn được ông Hải nêu lên là thông tư ghi rõ ngân hàng không được từ chối hỗ trợ lãi suất nhưng lại cũng có nói các ngân hàng phải từ chối hỗ trợ lãi suất với các mục đích không đúng.

“Ngân hàng thương mại chỉ là một kênh dẫn vốn hỗ trợ từ NHNN đến các khách hàng, và ngân hàng có thể xác định khách hàng này thuộc đối tượng hỗ trợ, khách hàng kia là không, sự xác định này có thể đúng cũng có thể sai. Và trong thời gian chờ Ngân hàng Nhà nước trả lời có đúng đối tượng không, các ngân hàng luôn ở trong trạng thái có thể bị kiện vì không chịu hỗ trợ”, ông Hải nói, và yêu cầu NHNN cần có cơ quan xử lý nhanh các tình huống như trên của các ngân hàng.  

Ông Hải cũng thắc mắc về việc ngân hàng phải đảm bảo giám sát việc sử dụng đúng mục đích nguồn vốn được hỗ trợ lãi suất. Ông đặt trường hợp, giả sử khi nguồn vốn quay vòng và doanh nghiệp sử dụng để dùng không đúng mục đích thì ai sẽ chịu trách nhiệm? Ông Hải nêu ví dụ, doanh nghiệp có thể mua hàng buổi sáng và bán buổi chiều sau đó nhận tiền về đem sử dụng cho mục đích khác thì ngân hàng làm thế nào để giám sát?!  

Việc thẩm định mục đích sử dụng vốn của khách hàng như thế nào cũng là vấn đề được nhiều ngân hàng nêu ra. Bà Nguyễn Thị Kim Xuyến, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á, tỏ ra băn khoăn về việc ngân hàng phải xác định mục đích sử dụng vốn của khách hàng theo giấy đăng ký kinh doanh (để loại bỏ ngành nghề), hay theo phương án kinh doanh của doanh nghiệp.

Đối với các vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Giàu, Thống đốc NHNN, cho rằng tất cả đều phụ thuộc vào khả năng thẩm định các khoản vay của các ngân hàng, và chắc chắn là phải căn cứ trên phương án sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp hoạt động đa ngành. Ông cho biết thêm, Vụ Chính sách tiền tệ sẽ là đầu mối để giải quyết các vấn đề phát sinh; tuy nhiên mọi thắc mắc của các ngân hàng thì NHNN cũng cần có thời gian để giải quyết. 

Đại diện một ngân hàng cổ phần nói với Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online rằng việc hỗ trợ này sẽ rất khó khăn cho ngân hàng vì nếu sai sót trong giám sát việc sử dụng vốn vay thì sẽ bị NHNN truy cứu trách nhiệm, còn nếu cẩn thận dẫn đến hạn chế các khoản hỗ trợ lãi suất thì sẽ bị doanh nghiệp kiện.  

Ngân hàng bị “giam” tiền

Theo hướng dẫn, hàng tháng các ngân hàng sẽ được trả tiền hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp từ NHNN và chỉ nhận được 80% tổng số tiền được hỗ trợ. Việc chuyển số lãi tiền vay đã hỗ trợ lãi suất còn lại trong năm 2009 được thực hiện sau khi nhận được báo cáo quyết toán về hỗ trợ lãi suất của ngân hàng thương mại.  

Tuy nhiên, theo đại diện các ngân hàng, việc này sẽ gây thiệt thòi cho ngân hàng, vì ngoài các chi phí phát sinh thêm về giấy tờ, thủ tục thẩm định… thì một phần tiền lãi từ các khoản vay của ngân hàng lại bị giam trong vòng 8 tháng trong khi số tiền đó lẽ ra có thể dùng để xoay vòng tạo lợi nhuận.

Bà Xuyến, Ngân hàng Đông Á, cho rằng căn cứ theo tình hình dư nợ cho vay vốn lưu động tại Ngân hàng Đông Á khoảng 20.000 tỉ đồng thì 20% lãi suất này cuối năm sẽ là một con số khá đáng kể.

Kết thúc buổi giải đáp thắc mắc, hầu hết các ngân hàng cho biết sẽ mất nhiều thời gian để triển khai thực hiện việc hỗ trợ lãi suất. Trước hết, các ngân hàng cần họp nội bộ để thống nhất các đối tượng được hỗ trợ, sau đó mới triển khai đến toàn hệ thống ngân hàng. Các ngân hàng đều nhận định trách nhiệm của mình sẽ nặng nề thêm là điều không tránh khỏi trong thời gian tới.

Tuy nhiên, Thống đốc Nguyễn Văn Giàu đã kiên quyết các ngân hàng phải thực hiện nghiêm túc quyết định này của Thủ tướng Chính phủ và nếu làm sai, buộc phải chịu trách nhiệm với NHNN. Ông Giàu nhấn mạnh, tất cả các ngân hàng cần phải có động thái thực hiện chính sách này ngay trong ngày 5-2, cụ thể là triển khai đến các phòng ban trong toàn hệ thống.

THỦY TRIỀU