Nông dân chờ đợi hơn nửa thế kỷ

Nông dân chờ đợi hơn nửa thế kỷ

Võ Minh Duy

Nhờ có đạm Phú Mỹ, thị trường phân bón u rê không còn sốt nóng, nông dân hy vọng thị trường phân DAP cũng sẽ tương tự. Ảnh: Hồng Văn.

(TBKTSG Online) – Với những ai ít quan tâm tới nông nghiệp thì sự kiện nhà máy sản xuất phân DAP đầu tiên của Việt Nam cho ra mẻ sản phẩm đầu tiên vào ngày 22-4 được nhiều báo đài đưa tin, sẽ lọt thỏm trong hàng tá tin tức thời sự nóng hổi trong ngày hôm đó.

Thế nhưng, với nông dân và những ai am hiểu nông nghiệp, đó là một chặng đường dài tới hơn nửa thế kỷ chờ đợi.

Khác với sản xuất phân u rê từ hai nguồn nguyên liệu chính là than đá hoặc khí đồng hành trong khai thác dầu khí thì phân DAP lại từ mỏ quặng Apatit, mà Việt Nam đã bắt đầu khai thác Apatit quy mô lớn từ năm 1954, sau khi  hòa bình lập lại ở miền Bắc. Vậy nhưng hơn nửa thế kỷ qua, nông dân Việt Nam lệ thuộc hoàn toàn vào DAP nhập khẩu.

Nói tới phân bón trong nông nghiệp, nhất là trồng lúa thì hai loại phân gần như không thể thiếu là u rê và DAP. U rê, tuy mãi tới năm 2004 Việt Nam mới có nhà máy đạm Phú Mỹ sản xuất quy mô lớn từ khí đồng hành, chiếm hơn 30% nhu cầu u rê trong nước, nhưng từ hàng chục năm trước, Việt Nam cũng đã có sản xuất u rê từ than cám có công suất nhỏ.

Vậy mà DAP thì không, dù có mỏ Apatit đồ sộ, nông dân trong nước vẫn phải mua DAP ngoại nhập hoàn toàn mà giá cả thì có lúc lên cơn sốt nóng với hơn 1 triệu đồng 1 bao DAP 50 kg như đợt sốt phân bón vào giữa năm ngoái. Còn thực tế trên thị trường thì bao năm qua, DAP vẫn luôn là loại phân đắt giá nhất trong các loại phân bón nhưng nông dân không thể không mua cho sản xuất của mình.

Nhà máy DAP ở khu kinh tế Đình Vũ- Hải Phòng có công suất sản xuất 330.000 tấn DAP mỗi năm mà theo ước tính của ngành nông nghiệp, chiếm hơn 50% nhu cầu phân DAP cho nông nghiệp, như vậy Việt Nam vẫn còn phải phụ thuộc một nửa lượng DAP còn lại vào thị trường thế giới.

Dù sao, việc một nhà máy sản xuất DAP trong nước chiếm hơn 50% nhu cầu chắc chắn một điều rằng những cơn sốt nóng giá phân DAP sẽ bớt xảy ra hơn, nông dân ít thiệt hại hơn khi mua phân.

Cứ tưởng tượng có lúc giá phân DAP trên thị trường có giá 15.000 đồng nhưng 1 tháng sau vọt lên hơn 20.000 đồng/kg, một bao phân, nông dân mất thêm 250.000 đồng. Đó là chưa kể hàng năm Việt Nam tiết kiệm được hàng trăm triệu đô la Mỹ bỏ ra để nhập khẩu DAP.

Theo ước tính, mỗi năm cả nước nhập DAP tốn gần 500 triệu đô la Mỹ thì việc nhà máy DAP Đình Vũ hoạt động có thể giảm nhập khẩu một nửa.

Sau năm 2004, năm mà nhà máy phân đạm Phú Mỹ đi vào hoạt động, tuy chỉ đáp ứng 30% nhu cầu u rê cả nước nhưng các cơn sốt nóng giá phân u rê gần như không còn, như một thực tế sản xuất nông nghiệp đã chứng minh và cũng không khó hiểu nếu những ai quan tâm tới nông nghiệp, chú ý theo dõi sát sao nhà máy DAP này ngay từ khi nó động thổ.

Hơn 330.000 tấn phân DAP của nhà máy Đình Vũ không chỉ đơn thuần có hàm lượng dinh dưỡng cho cây trồng tương đương 1 triệu tấn phân lân cộng với 100.000 tấn phân u rê, mà còn thể hiện công nghiệp phân bón, hóa chất Việt Nam đã tiến một bước có ý nghĩa quan trọng.