(KTSG Online) – Theo đại diện các doanh nghiệp thực phẩm, việc thực hiện Nghị định 09 đã tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng đến chiến lược bán hàng của doanh nghiệp, thậm chí là tăng thêm nhiều chi phí.
- Mì ăn liền Hảo Hảo tôm chua cay nội địa không chứa ethylene oxide
- Hạn ngạch thuế quan nhập khẩu muối năm 2024 là 88.000 tấn
Nhiều văn bản gỡ rối nhưng vẫn còn vướng
Chiều ngày 15-7, Hội thảo “Góp ý về chính sách tăng cường vi chất dinh dưỡng vào nguyên liệu sử dụng trong chế biến thực phẩm” được 5 hiệp hội gồm Hội lương thực thực phẩm TPHCM (FFA), Hiệp hội thực phẩm minh bạch, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao và Hiệp hội nước mắm Phú Quốc phối hợp tổ chức ở TPHCM. Tại đây, bà Lý Kim Chi, Chủ tịch FFA, nêu ra những bất cập khi thực hiện Nghị định số 09/2016/NĐ-CP (Nghị định 09) quy định về tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm.
Theo đó, tại điểm a và điểm b Khoản 1 Điều 6 của Nghị định 09 quy định “Muối…, dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường i-ốt” và “Bột mì dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường sắt và kẽm”. Quy định này đã khiến cộng đồng doanh nghiệp của nhiều ngành hàng thực phẩm lo ngại về việc đáp ứng sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
“Với quy định này, các doanh nghiệp chế biến thực phẩm cho xuất khẩu và tiêu dùng nội địa gặp nhiều khó khăn suốt gần 8 năm qua. Không những vậy, quy định này còn thiếu hiệu quả trong cải thiện vi chất cho người dân,đang đi ngược với các khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Điều này dẫn đến nguy cơ tổn hại sức khỏe cho nhóm đối tượng đủ và thừa vi chất”, bà Chi nói.
Đứng trước tình hình này, Hội lương thực thực phẩm TPHCM và một số ngành nghề đã nhiều lần kiến nghị với mong muốn kịp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp ngành chế biến thực phẩm.
Dù những năm qua, các cơ quan ban ngành đã ban hành nhiều văn bản, trong đó có dự thảo nghị định sửa đổi Nghịđịnh 09 của Bộ Y tế để tháo gỡ cho doanh nghiệp thực phẩm. Thế nhưng, bà Chi cho biết: “Bản chất quy phạm pháp luật của Nghị định 09 vẫn giữ nguyên, chưa giải quyết được triệt để các kiến nghị của các Hiệp hội về những bất cập mà doanh nghiệp ngành đang đối mặt”.
Ngoài ra, sau khi phân tích các nội dung Dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 09, đại diện các doanh nghiệp đều cho rằng những lập luận trong Dự thảo là thiếu cơ sở khoa học và thực tiễn; quá bất hợp lý và gây khó khăn cho sản xuất, kinh doanh; không phù hợp với kinh nghiệm quốc tế; cũng như báo cáo tác động chính sách chưa đầy đủ và chưa đủ cơ sở thuyết phục.
Phát sinh thêm chi phí
Theo ông Phạm Trung Thành, Trưởng ban đối ngoại của Công ty cổ phần Acecook Việt Nam, cho biết thực tế, việc thực hiện Nghị định 09 đã có tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh, thậm chí là ảnh hưởng đến chiến lược bán hàng của doanh nghiệp.
Thứ nhất, doanh nghiệp gặp khó khăn trong thủ tục xuất khẩu tới nhiều thị trường có cơ chế kiểm duyệt phức tạp đối với thực phẩm nhập khẩu có bổ sung vi chất sắt, kẽm, i-ốt như Nhật Bản, Nauy, Đan Mạch, Philippines, Úc, New Zealand, Hàn Quốc, Đài Loan… Do đó, khi xuất khẩu sang các thị trường này, công ty phải kê khai vi chất chi tiết trên bao bì hoặc bổ sung nội dung tem dán (Úc, New Zealand, Hàn Quốc, Đài Loan…) khiến tốn thêm thời gian và chi phí.
Tại Nhật Bản, i-ốt lại không thuộc danh sách những vi chất dinh dưỡng được phép sử dụng dựa theo Điều 12 trong Luật an toàn thực phẩm của Nhật Bản. Ngoài ra, sắt và kẽm cũng phải tuân theo các tiêu chuẩn rất nghiêm ngặt, đặc biệt kẽm không được phép bổ sung trong các thực phẩm khác ngoài các sản phẩm thay thế sữa mẹ và thực phẩm được dùng để duy trì sức khỏe theo đúng chỉ định cụ thể của Nhật Bản.
Vì vậy, “để mì Hảo Hảo xuất đi Nhật Bản, chúng tôi buộc phải sử dụng nguyên liệu không bổ sung các vi chất dinh dưỡng trên và tổ chức sản xuất riêng biệt với sản phẩm Hảo Hảo nội địa và sản phẩm xuất khẩu. Điều này khiến hiệu suất sản xuất mì xuất khẩu Nhật Bản không cao, tăng thêm nhiều chi phí”, ông Thành chia sẻ.
Thứ hai, chi phí trong việc tránh nhiễm chéo giữa các loại nguyên liệu có tăng cường vi chất dinh dưỡng (sử dụng cho sản xuất sản phẩm tiêu dùng nội địa) và không tăng cường vi chất dinh dưỡng (dùng cho sản xuất sản phẩm xuất khẩu) trong tất cả công đoạn bảo quản và sản xuất đã phát sinh thêm 13.5 tỉ đồng/năm.
Thứ ba, năng suất sản xuất bị ảnh hưởng. Dù có hệ thống dây chuyền sản xuất tự động hiện đại, nhưng để đảm bảo tránh nhiễm chéo, công ty không thể sử dụng hệ silo chứa và tự động cấp bột mì chung cho cả nguyên liệu có bổ sung vi chất và không bổ sung vi chất. “Thay vào đó, công ty buộc phải bảo quản bột mì không bổ sung vi chất trong các bao tải, và trực tiếp cấp bột một cách thủ công từ các bao tải này vào máy trộn. Việc này khiến thời gian hoạt động tăng lên nhưng năng suất sản xuất giảm”, đại diện Acecook Việt Nam cho biết thêm.
Cuối cùng, từ thực tế sản xuất và kết quả kiểm nghiệm sản phẩm của Acecook Việt Nam, đại diện công ty này cũng cho biết, hiệu quả của việc sử dụng muối có tăng cường i-ốt đối với người tiêu dùng là hầu như không có. Trong quá trình sản xuất, i-ốt bị bay hơi khi qua công đoạn xử lý ở nhiệt độ 150-160 độ C, sản phẩm cuối hoàn toàn mất đi i-ốt.
Trong khi đó, ông Nguyễn Phúc Khoa, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Việt Nam Kỹ nghệ Súc Sản (VISSAN) cho rằng, quy định bổ sung vi chất dinh dưỡng mang lại cho người tiêu dùng không rõ ràng. Điều này vừa làm gia tăng chi phí và giá thành sản phẩm của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, quy định còn làm giảm khả năng cạnh tranh sản phẩm tại thị trường trong và ngoài nước.
Qua những phân tích và thực tế triển khai 8 năm vừa qua, đại diện các doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp thực phẩm kiến nghị không nên bắt buộc các doanh nghiệp chế biến thực phẩm phải dùng muối i-ốt, bột mì trong chế biến thực phẩm. Thay vào đó, Chính phủ chỉ nên khuyến khích bổ sung i-ốt cho muối và sắt, kẽm vào bột mì dùng trong chế biến thực phẩm công nghiệp. Doanh nghiệp cũng sẽ tự tìm hướng sản xuất phù hợp để đưa vi chất dinh dưỡng thân thiện vào trong sản phẩm. Đến khi ra sản phẩm cuối cùng vẫn đảm bảo chi số dinh dưỡng theo yêu cầu.
Cộng đồng doanh nghiệp và các hiệp hội ngành thực phẩm cũng mong muốn dự thảo Nghị định 09 sửa đổi ban hành sẽ phù hợp với cơ sở khoa học và quản lý rủi ro. Bên cạnh đó, dự thảo cũng sẽ phù hợp với thực tiễn trong nước và thông lệ quốc tế. Điều này góp phần vào việc cải thiện sức khỏe người dân một cách công bằng, không thiên lệch; cũng như tháo gỡ dứt điểm các bất cập đã kéo dài quá lâu để doanh nghiệp ngành thực phẩm yên tâm sản xuất kinh doanh và phát triển.
