(KTSG) - Mặc dù tiêu chuẩn sàn UpCom vẫn thường được đánh giá ở mức thấp hơn so với HOSE và HNX nhưng không ít doanh nghiệp trên sàn này có tài sản, có hoạt động kinh doanh cốt lõi khá ổn định, chỉ là cổ phiếu chưa được dòng tiền chú ý thời gian qua nên có thị giá thấp.
Vốn hóa và thanh khoản gia tăng
Tính đến ngày 21-10-2021, giá trị vốn hóa sàn UpCom đã đạt mức 1,42 triệu tỉ đồng (tăng gần 50% so với đầu năm), gấp hơn 3 lần sàn HNX và bằng 26% sàn HOSE. Trong số 903 doanh nghiệp đang đăng ký giao dịch trên UpCom, 23 doanh nghiệp có vốn hóa trên 10.000 tỉ đồng, một số mã đạt giá trị rất cao như ACV, VGI, MCH, BSR.
Trong thời gian qua, sàn UpCom đã thu hút dòng tiền mạnh mẽ, thể hiện rõ nhất qua việc chỉ số UpCom-Index tăng điểm và thanh khoản cải thiện mạnh. Nếu như vào thời điểm cuối tháng 4-2021, chỉ số này mới chỉ ở mức 47,7 điểm thì đến cuối tháng 10-2021 đã tiến lên mốc 105 điểm. Ngoài việc điểm số tăng thì thanh khoản sàn UpCom cũng ghi nhận đà tăng trưởng qua từng tháng. Theo thống kê, tính riêng trong tháng 9-2021, có hơn 2,4 tỉ cổ phiếu được chuyển nhượng qua sàn này, tăng 12,7% trong khi giá trị giao dịch đạt 42.400 tỉ đồng, tăng 9,39% so với tháng trước đó.
Không chỉ khối lượng giao dịch của nhà đầu tư trong nước tăng, mà sàn UpCom cũng đang ngày càng thu hút được sự quan tâm của khối ngoại. Cụ thể, trong quí 3-2021, khối này mua ròng 613 tỉ đồng, trong đó riêng tháng 9, họ giao dịch 45,2 triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị gần 1.700 tỉ đồng, giá trị mua ròng hơn 378 tỉ đồng. Tốp 5 cổ phiếu được nhà đầu tư nước ngoài mua nhiều nhất trên sàn UpCom trong tháng 9 là HHV, QNS, VEA, ACV, TV6 với khối lượng giao dịch lần lượt đạt 5,4 triệu đơn vị; 5,2 triệu đơn vị; 3,9 triệu đơn vị; 2,2 triệu đơn vị và 1,5 triệu đơn vị.
Dòng tiền thông minh tìm đến UpCom
Trước đây, sàn UpCom thường bị coi là “sân chơi hạng 2”, nơi chủ yếu quy tụ các cổ phiếu có chất lượng không cao, hoặc các cổ phiếu bị hủy niêm yết trên sàn HOSE, HNX, buộc phải đăng ký giao dịch trên UpCom. Bên cạnh đó, thanh khoản và quy mô của sàn này vẫn còn khá khiêm tốn khi so sánh với hai sàn HOSE, HNX. Một điểm trừ khác là cổ phiếu trên UpCom chưa được phép giao dịch ký quỹ (margin) - điều nhà đầu tư cá nhân rất quan tâm.
Ngoài những câu chuyện riêng của doanh nghiệp thì những cổ phiếu trong “tầm ngắm” của giới đầu tư cũng thường gắn với câu chuyện lớn của ngành, đi theo từng dòng chứ không đơn lẻ.
Mặc dù vậy, các nhà đầu tư gần đây cũng đã không còn quá ngần ngại đầu tư trên sàn này khi phần lớn họ đều là nhà đầu tư cá nhân năng động nên dễ dàng chuyển hướng mua bán khi thị trường thay đổi. Thậm chí, với biên độ dao động giá cổ phiếu trong ngày được phép lên đến 15%, gấp đôi so với HOSE (7%) và gấp rưỡi so với HNX (10%), không ít cổ phiếu trên UpCom đã và đang mang lại cơ hội kiếm lời lớn cho nhà đầu tư. Tất nhiên, song hành cùng với đó cũng là nguy cơ thua lỗ tương ứng nếu thị trường quay đầu giảm điểm.
Nếu như trước kia, những “cá mập” trên thị trường thường bỏ công tìm cổ phiếu tốt trên sàn HOSE thì nay khá nhiều nhà đầu tư lại đang có xu hướng chuyển sang tìm kiếm điều này trên sàn UpCom và HNX. Dòng tiền tìm đến UpCom cũng không quá “vu vơ” như trước đây mà thường xem xét, phân tích khá kỹ lưỡng về các doanh nghiệp được bỏ vốn vào đầu tư.
Ở chiều ngược lại, khi dòng tiền nóng rút khỏi một mã cổ phiếu mục tiêu mà không quay trở lại, khả năng hồi phục và lấy lại những gì đã mất ở những cổ phiếu này có thể sẽ khó khăn hơn, nếu thực sự chuyển biến về giá không đến từ nội tại doanh nghiệp.
Nhìn chung, đối với từng doanh nghiệp riêng lẻ, nhà đầu tư sẽ không quá quan trọng cổ phiếu được giao dịch trên sàn nào, miễn là đáp ứng được tiêu chí về đầu tư như định giá hấp dẫn, doanh nghiệp có tiềm năng phát triển, hoặc có sản phẩm đặc thù có khả năng mang lại kết quả kinh doanh khả quan.
Trên thực tế, một bộ phận doanh nghiệp hiện nay đã đủ tiêu chuẩn để niêm yết trên sàn HOSE hay HNX, nhưng các doanh nghiệp này vẫn đang ở lại sàn UpCom. Nguyên nhân có thể là do tỷ lệ sở hữu của cổ đông đại chúng thấp, trong khi cổ đông nội bộ không có nhu cầu giao dịch nên không có nhu cầu chuyển sàn. Ngoài ra, khi ở sàn UpCom, doanh nghiệp không phải chịu nhiều áp lực về công bố thông tin cũng như các nghĩa vụ khác như khi niêm yết.
Mặc dù tiêu chuẩn sàn UpCom vẫn thường được đánh giá ở mức thấp hơn so với HOSE và HNX nhưng không ít doanh nghiệp trên sàn này có tài sản, có hoạt động kinh doanh cốt lõi khá ổn định, chỉ là cổ phiếu chưa được dòng tiền chú ý thời gian qua nên có thị giá thấp. Ngoài những câu chuyện riêng của doanh nghiệp thì những cổ phiếu trong “tầm ngắm” của giới đầu tư cũng thường gắn với câu chuyện lớn của ngành, đi theo từng dòng chứ không đơn lẻ.
Về định hướng phát triển sàn UpCom, theo lãnh đạo HNX, một trong những quan điểm xuyên suốt của cơ quan quản lý là vận hành thị trường UpCom như “cái nôi” để nuôi dưỡng và phát triển các doanh nghiệp, qua đó giúp họ có giai đoạn làm quen với các hoạt động của thị trường chứng khoán. Chính vì vậy, qua từng năm, cùng với việc củng cố và gia tăng chất lượng thị trường niêm yết, HNX tập trung nghiên cứu phương án đổi mới UpCom để gia tăng sức hấp dẫn của mảng thị trường chưa niêm yết, góp phần thúc đẩy tiến trình cổ phần hóa, thoái vốn và minh bạch hoạt động thị trường.
Mới đây, HNX đã ban hành quy chế tổ chức và quản lý thị trường giao dịch chứng khoán chưa niêm yết, trong đó cập nhật các quy định mới về cổ phần hóa và bán phần vốn của Nhà nước theo phương thức dựng sổ. HNX cũng đã và đang đưa ra các giải pháp cụ thể để củng cố và bổ sung tính thị trường cho UpCom, hoàn thiện và đưa mảng thị trường này thành mảnh ghép của thị trường cổ phiếu. Ngoài ra, công tác giám sát trên UpCom cũng đã được đẩy mạnh, dần tiến tới mức giám sát cao như đối với thị trường niêm yết.
