Sébastien Laval và “Những cộng đồng sống bên lề thời gian”
Thoa Nguyễn
 |
| Một bức ảnh trong triển lãm “Những cộng đồng sống bên lề thời gian” của nhiếp ảnh gia người Pháp – Sebastien Laval. |
(TBKTSG Online) – Ngày 17-1, nhiếp ảnh gia người Pháp Sébastien Laval đã mang tới những trải nghiệm thú vị về những vùng đất, những con người Á Đông đầy bí ẩn đến Triển lãm ảnh “Những cộng đồng sống bên lề thời gian” tại Trung tâm Văn hóa Pháp, 24 Tràng Tiền, Hà Nội.
Ngôi nhà – thuyền lênh đênh trên sông nước, bếp lửa bập bùng, nụ cười trẻ thơ trong veo, khuôn mặt khắc khổ của ông già Cơ-Tu, cái tẩu thuốc nghênh nghênh trên môi người phụ nữ Pacô… là những hình ảnh ấn tượng mạnh với người xem triển lãm.
Chất liệu ảnh đen trắng, bố cục hết sức đơn giản với những góc chụp đa số đều gần nhân vật, xoáy sâu nơi ánh mắt, nụ cười, từng chi tiết biểu cảm trên gương mặt làm toát lên cái hồn của tác phẩm.
Bức ảnh chụp hoàn toàn ngẫu nhiên, không sắp xếp đã mang lại nét tự nhiên, qua đó là những câu chuyện riêng mà người xem có thể cảm nhận bằng chính các giác quan của mình.
Sébastien Laval là nhiếp ảnh gia nổi tiếng người Pháp, anh đi theo con đường nhiếp ảnh chuyên nghiệp từ năm 1993 và hiện đang sống tại thành phố Poitiers, Pháp. Nhiều năm qua, nghệ sĩ nhiếp ảnh người Pháp này thường xuyên trở lại Việt Nam để theo đuổi ý tưởng thực hiện bộ sách ảnh về 54 dân tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam.
Năm 1995, lần đầu tiên Sébastien Laval đến Sapa. Thị trấn vùng cao khi đó hãy còn bạt ngàn một màu xanh yên ả của núi rừng, cây cỏ. Anh bị ấn tượng với hình ảnh những cái chợ lụp xụp, bày bán đủ các thứ đặc sản địa phương. Vài năm sau trở lại, Sébastien Laval chẳng tìm thấy một cái chợ “cóc” nào nữa. Cơn lốc du lịch đã cuốn phăng những hình ảnh êm đềm về miền đất lãng đãng sương giăng, thay vào đó là những nhà hàng, khách sạn bề thế. Và anh sợ đến một ngày nào đó, tất cả các dân tộc đều có một lối sống giống nhau; không còn tồn tại cái gọi là bản sắc văn hoá vùng miền.
Xuất phát từ điều lo lắng ấy, năm 2005, anh bắt đầu lịch trình xuyên Việt cùng chiếc máy ảnh, hối hả lưu giữ lại những đặc trưng rất có thể sẽ mai một về cuộc sống, tập tục, nghi lễ của đồng bào dân tộc thiểu số.
Tác giả giải thích về những bức ảnh không có chú thích và được sắp xếp lộn xộn trong triển lãm là để người xem được tư do suy nghĩ, chiêm nghiệm và cảm nhận những nét tương đồng thú vị giữa các cộng đồng dân tộc thiểu số thuộc ba quốc gia: Việt Nam, Lào, Campuchia.
Cư trú cách các cố đô Angkor (Campuchia), Prabang (Lào), Huế (Việt Nam) không xa, nhưng ở những cộng đồng này vẫn hiện hữu một lối sống, một bản sắc văn hoá cùng những tập tục truyền thống tách biệt khỏi dòng chảy của cuộc sống hiện đại. Sébastien Laval gọi họ là những cộng đồng “sống bên lề thời gian”.Triển lãm sẽ kéo dài đến hết ngày 11-2.
