(KTSG Online) – Bạn tôi là người kinh doanh dược phẩm nhỏ ở một tỉnh nông nghiệp miền Trung. Anh ấy vốn gắn bó với việc mở nhà thuốc tư nhân và đam mê nghề này mấy chục năm qua. Nhưng, ba năm nay, thay vì đầu tư mở nhà thuốc ở các xã trong huyện hay các thị tứ, phần nhiều thời gian và vốn liếng, anh dành cho việc nắm thông tin và tham gia đấu giá các dự án đất ven biển.
Giờ đây trong tay anh nắm hơn 5 lô đất, mà lô nào anh đấu giá cũng 2-3 tỉ đồng và tiền lời của mấy nhà thuốc không đủ trả lãi ngân hàng mỗi tháng, dù anh vay ngân hàng chừng một nửa số tiền mua đất.
Nếu ở các đô thị như TPHCM, Hà Nội, rất nhiều người tham gia đầu cơ bất động sản, tạo lắm cơn sốt mà báo chí hay đề cập thì ở các tỉnh, các vùng quê yên bình, nhất là các vùng đang “lên” thị trấn, thị xã hay thị xã lên thành phố, sức hấp dẫn của bất động sản không hề kém cạnh chút nào.
Lô đất của Nhà nước sát biển một tỉnh miền Trung giá khởi điểm 1 tỉ đồng, qua buổi đấu giá vọt lên 3 tỉ đồng là chuyện thường, bởi theo lời bạn tôi, nhiều người có tiền nhưng không biết làm gì, mua đất là cách lựa chọn của họ.
Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú trong bài trả lời phỏng vấn KTSG Online ngày đầu năm 2022 cho biết dòng tín dụng chảy vào các lĩnh vực tồn tại nhiều rủi ro, gồm bất động sản, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp sẽ được Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt chẽ. Những hoạt động liên quan tới đầu cơ, đẩy giá bất động sản sẽ được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Hình như năm nào cũng như năm nào, kể từ khi có nợ xấu bất động sản, hình thành việc mua bán nợ xấu, thì quan điểm của Ngân hàng Nhà nước đều giống nhau, cũng đều có “kiểm soát chặt chẽ”.
Nhưng một mình hệ thống ngân hàng làm sao có thể chặt đứt “vòi bạch tuộc” bất động sản đang hút quá nhiều vốn, bởi như bạn tôi ở trên, có nghĩa rất nhiều người lao vào bất động sản, nhất là nhà kinh doanh nhỏ lẻ, cá nhân… là đầu tư bằng tiền vốn nhàn rỗi cá nhân.
Dẫu không nổi đình nổi đám nhưng sức hút phân lô bán nền, “xẻ thịt” đồi chè, đồi cà phê làm dự án ở tỉnh Lâm Đồng, hay cảnh xe 7 chỗ chở người ở Hà Nội, TPHCM, có cả yếu tố người nước ngoài, mang theo từng bao tiền mặt gom đất ở ven biển Phú Yên 2 năm trước là câu chuyện mà người dân các tỉnh lẻ thường ngồi bàn tán ở quán cà phê, quán nhậu.
“Vòi bạch tuộc” bất động sản hiện nay không chỉ nguy hiểm cho ngân hàng khi mang lại nợ xấu, mà tác động rất xấu tới sản xuất kinh doanh. Còn ai ở tỉnh đam mê lập trang trại nuôi cá, trồng cây, khởi sự kinh doanh khi phải vò đầu bứt tai trong làm ăn, còn bỏ tiền vào mua đất, mua nhà cứ chôn vốn đó chờ thời, có khi trúng mánh mà chẳng suy nghĩ nhiều.
Bạn của tôi là một điển hình, lẽ ra với số vốn mình có cùng kinh nghiệm và đam mê kinh doanh dược phẩm, rất có thể nay anh đã có hệ thống nhà thuốc 5, 7 cái, nhưng anh đã chuyển hướng ném tiền vào đất vì tâm lý “khi trúng rất đậm, mua 1 bán 2”.
Bao nhiêu quan chức nông nghiệp, cơ quan khuyến nông hô hào nông dân liên kết, đầu tư sản xuất lớn, tham gia hợp tác xã để hình thành nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn, liên kết nhà chế biến xuất khẩu… nhưng thật khó khi giá đất cứ tăng, mua đất có lời nhiều hơn làm nông?
Rõ ràng, nếu chỉ một mình hệ thống ngân hàng siết vốn bất động sản không thôi thì khó lòng chặt đứt “vòi bạch tuộc” đang thâu tóm dần tiền vốn trong dân, làm cạn kiệt nguồn tiền đầu tư vào sản xuất kinh doanh, mà rất cần những chính sách luật pháp khác. Đó có thể là thuế đánh vào tài sản; thuế đánh vào thu nhập kinh doanh bất động sản; quy hoạch sử dụng đất.
