(KTSG Online) - Mạng xã hội X đang xúc tiến vụ kiện một nhóm 8 người Việt Nam tạo ra tương tác giả để nhận tiền. Đây là hồi chuông cảnh báo cho những ai trục lợi bằng click farm và nghĩ rằng "dễ gì họ tìm ra mình".
- Tội phạm mạng lợi dụng sự bùng nổ tiền điện tử tại Việt Nam
- Tội phạm mạng tấn công với mục tiêu trục lợi
Theo báo The Independent (Anh), cuối tuần qua mạng xã hội X (trước đây là Twitter) của tỉ phú Elon Musk đã nộp đơn kiện lên một toà án ở bang Texas (Mỹ) nhóm 8 người Việt Nam với cáo buộc gian lận, tạo ra các tương tác giả như xem, thích, bình luận, chia sẻ... cho các nội dung mà nhóm này tạo ra để nhận tiền theo chương trình chia sẻ doanh thu “Creator Revenue Sharing Program” được X đưa ra từ tháng 8-2023 (*).
Theo đơn kiện của X, một tài khoản tạo ra càng nhiều tương tác thì chủ tài khoản càng được thưởng nhiều tiền và X đã bị chiếm đoạt tiền vì các tương tác hoàn toàn giả của nhóm người nói trên. Dù X không công bố khoản thanh toán cho nhóm người này nhưng với mức chi trả mà mạng xã hội này áp dụng bình quân khoảng 8 đô la cho một CPM (một triệu lượt hiển thị) thì con số này không phải là nhỏ.
Đây không phải là lần đầu tiên các vụ gian lận quảng cáo, gian lận tương tác, mạo danh do người Việt Nam thực hiện bị tập đoàn công nghệ Mỹ như Microsoft, Google, Facebook... khởi kiện ra các tòa án tại Mỹ. Hồi giữa năm 2021 Facebook đã khởi kiện bốn người Việt chiếm đoạt tài khoản quảng cáo trên nền tảng mạng xã hội này với mức bồi thường được đưa ra lên đến 36 triệu đô la Mỹ.
Trong năm 2023, Microsoft đã kiện ba người Việt Nam với cáo buộc đã tạo và bán khoảng 750 triệu tài khoản Microsoft (Hotmail, Outlook) phục vụ lừa đảo thu lợi bất chính nhiều triệu đô la. Cùng năm này, Google đệ đơn kiện hai người Việt với cáo buộc lợi dụng tính năng bảo vệ bản quyền DMCA của Google để báo cáo sai sự thật khiến hơn 100.000 website của các công ty đối thủ bị xóa khỏi công cụ tìm kiếm Google.
Thủ đoạn qua mặt mạng X cũng được báo The Independent chỉ ra đó là nhóm người nói trên đã dùng click farm để tạo tương tác giả đánh lừa hệ thống kiểm soát và chi trả của X thông qua một phần mềm do họ tự phát triển.
Click farm hay phone farm là những hệ thống kết nối từ vài chục đến vài trăm chiếc điện thoại thông minh (smartphone) cũ vào máy tính để điều khiển đồng loạt. Với phần mềm chuyên dụng để điều khiển theo kịch bản từ máy tính cộng với hàng ngàn thậm chí hàng chục ngàn tài khoản nhiều mạng xã hội khác nhau được "nuôi" sẵn, một hệ thống phone farm có thể tạo ra hàng triệu lượt tương tác đủ loại như xem, click, bình luận, đăng bài... theo bất cứ kịch bản nào.
Thiệt hại gây ra cho các mạng xã hội, nhà quảng cáo là rất lớn vì bản chất đây là một dạng đánh lừa các hệ thống chi trả thù lao theo tương tác trong khi 100% tương tác do click farm là giả, không có giá trị.
Điểm đáng chú ý là so với trước đây, các vụ gian lận, trục lợi ngày càng bị phát hiện nhanh hơn. Trong vụ kiện của mạng X, khoảng vài tháng sau khi X công bố chương trình chia sẻ doanh thu, vụ gian lận nói trên đã bị phát hiện. Mạng xã hội này đã âm thầm thu thập chứng cứ và thông tin cá nhân đầy đủ, bao gồm ảnh chân dung rất rõ nét của nhóm 8 người này, có cả ảnh chụp địa điểm mà nhóm này ngồi làm việc.
Hơn 20 năm trước, các vụ đánh lừa hệ thống để cung cấp dịch vụ tăng thứ hạng tìm kiếm của Google hay trục lợi từ quảng cáo Google Ads khá phổ biến. Ở giai đoạn đó, những người trục lợi thường tự đắc nghĩ rằng họ là "cao thủ ẩn mình trong bóng tối", các tập đoàn công nghệ không thể biết họ là ai và ở đâu nên cứ ung dung ra tay mà không sợ bị "sờ gáy".
Cách đây hơn 10 năm, Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã thành công trong việc dẫn dụ một hacker ra khỏi Việt Nam để bắt giữ tại đảo Guam và đưa ra tòa ở Mỹ với bản án 40 năm tù rồi giảm còn 13 năm tù và thời gian người này thụ án thực tế là 7 năm.
Hiện nay, với mức độ hợp tác tư pháp ngày càng chặt chẽ hơn giữa Việt Nam với các nước, việc xác định nghi phạm các vụ trục lợi trên mạng ngày càng nhanh và dễ dàng hơn. Vì vậy, những vi phạm của người Việt Nam trên môi trường internet có thể bị đưa ra tòa án xét xử ở nước khác không còn là việc không thể xảy ra.
Các bạn trẻ với kỹ năng tin học cao đừng nghĩ rằng mình có thể "vô hình" trên mạng rồi làm những việc có hại như qua mặt các hệ thống mạng xã hội, mạng quảng cáo để lừa đảo hay trục lợi. Với việc che giấu thông tin ngày càng giảm hiệu quả, thân phận một khi đã bị phơi bày thì có hối tiếc "chơi dao có ngày đứt tay" cũng đã muộn!
-------------------------------
(*) https://www.independent.co.uk/news/world/americas/elon-musk-x-vietnam-engagement-farming-b2756948.html
