Từ Venmo đến Apple Pay: cuộc đua quyết liệt
Thanh Hương
 |
| Ảnh: BUSINESSWEEK |
(TBKTSG) - Venmo là một trong hàng ngàn công ty cung cấp dịch vụ thanh toán di động, nhưng khi người trẻ bắt đầu nói “Venmo cho tớ...”, gợi nhớ sự phát triển của Google sau khi người ta cũng dùng thương hiệu này như một động từ, thì giới phân tích phải giật mình, và những gã công nghệ khổng lồ phải nhanh chóng lao đầu vào cuộc đua thanh toán di động...
Venmo: khi thương hiệu biến thành động từ
Kriten Geil, người viết quảng cáo cho một công ty tiếp thị Internet ở Chicago, nghe nói đến Venmo lần đầu tiên cách đây hai năm. Bạn cùng phòng mới của cô đến từ New York kể về một ứng dụng cho phép người dùng chuyển tiền và nhận tiền bằng điện thoại thông minh. Cô bạn này khẳng định với Geil nó tuyệt đối an toàn và đáng tin cậy, cùng với các tiện ích gắn với mạng xã hội có thể cho phép chia sẻ các hóa đơn theo cách rất thú vị. Cộng thêm, không phải chờ xác minh séc, đỡ phải lụi hụi với máy ATM, nên Geil đồng ý dùng thử ứng dụng này.
Sau khi tải Venmo về máy, cô lập tức kết nối Venmo với tài khoản ngân hàng của mình và tài khoản cá nhân trên Facebook. Ứng dụng cho phép người dùng theo dõi thu chi trên ví tiền trực tuyến của họ và rút tiền mặt từ tài khoản. Geil thường giữ một khoản trên ví tiền Venmo của cô để chia phần hóa đơn với bạn bè cho các bữa ăn, tiền xăng, tiền quà cưới và vô số các khoản lặt vặt mà bất cứ người trẻ tuổi nào hay tụ tập bạn bè cũng phải trao đổi hàng ngày. Venmo không hề tính cô lấy một xu từ các giao dịch đó.
Kể từ khi xuất hiện vào năm 2009, ứng dụng này nhanh chóng lan truyền ở các thành phố lớn như New York và San Francisco bằng cách từ điện thoại này sang điện thoại khác, rồi sau đó đã lan ra khắp nước Mỹ. Cho đến quí 3-2014, Venmo đã đạt 700 triệu đô la giao dịch, tăng 141 triệu so với năm trước.
Điều làm giới trẻ mê Venmo như điên là nó còn được thiết kế như một mạng xã hội. Cứ mỗi lần người dùng thực hiện một cuộc giao dịch với bạn bè thì phải tóm tắt mục đích của cuộc giao dịch đó, và nó được chia sẻ trên trang mạng xã hội của cả hai bên, tất nhiên không hiển thị số tiền cụ thể. Dĩ nhiên bạn có thể đặt cuộc giao dịch dưới chế độ riêng tư, nhưng đa số mọi người đều không làm vậy. Bởi việc liên tục theo dõi các hoạt động kinh tế của bạn bè dưới dạng những câu chọc cười và biểu tượng cảm xúc là lý do khiến nhiều người chọn Venmo. Ví dụ như, “John Doe trả Bob Smith vì đá bóng siêu đẳng hơn”...
“Tôi không sử dụng Venmo chỉ để thanh toán cho xong”, Geil nói, “khi dùng nó, dù để nhận tiền hay trả tiền, tôi thích xem chuyện gì đang diễn ra. Mọi người đều thích vui nhộn, ai cũng muốn sáng tạo và nói gì đó hài hước, rất thú vị”.
Cùng với các ứng dụng điện thoại thông minh khác, Venmo đã dần trở thành một phần của nhịp sống thường ngày của hàng triệu người. Nhịp sống đó có thể bắt đầu bằng việc gọi một chiếc xe bằng Uber đến một bữa tiệc, rồi bật một vài bản nhạc sôi động bằng Spotify khi đến nơi, rồi chụp một vài chục bức ảnh đưa lên Instagram, và cuối cùng thức dậy vào sáng hôm sau để thực hiện các khoản thanh toán có kèm các biểu tượng thật vui trên Venmo để trả nợ. Bây giờ thay vì nói “gửi tớ ít tiền”, người ta nói “Venmo cho tớ...”. Jordan McKee, một nhà phân tích tư vấn công nghệ của tập đoàn Yankee, nói “một khi thương hiệu đã trở thành một động từ, nó đã tạo nên tác động rất sâu rộng”.
Hiện nay, Venmo về cơ bản là một tài khoản thế hệ mới. Người dùng có thể chọn hoặc gửi tiền vào ngân hàng hoặc bỏ qua một bước và để số tiền đó ngay trên Venmo. Hiển nhiên rằng càng nhiều người lựa chọn cách thứ hai thì Venmo càng tỏ ra là một mối đe dọa đối với phương thức thanh toán truyền thống qua ngân hàng.
CEO của Venmo, Bill Ready, khẳng định Venmo là một bước đơn giản để người dùng làm quen với cách thức thanh toán di động. Venmo cũng khiến thị trường này “nở” ra nhanh chóng. Năm 2012, Braintree, một công ty chuyên về hệ thống thanh toán di động và Internet cho ngành thương mại điện tử đã mua Venmo với giá 26,2 triệu đô la Mỹ. Chỉ một năm sau, PayPal của eBay mua Braintree với giá 800 triệu! Nếu dịch vụ thanh toán với các cửa hàng (mới mở rộng) của Venmo cũng thành công như thanh toán giữa bạn bè, các công ty phát hành thẻ sẽ phải hết sức lo âu.
Cuộc đua quyết liệt
Các nhà phân tích đã dự đoán các ứng dụng điện tử có thể thay thế tiền mặt, thẻ tín dụng và séc. Một nghiên cứu vào năm 2013 của công ty phân tích thị trường Forrester Research đã ước lượng số tiền mà người Mỹ sẽ sử dụng thông qua thanh toán di động sẽ là 90 tỉ đô la vào năm 2017, so với 12,8 tỉ cách đây hai năm. Và trong những năm tới đây, thanh toán qua điện thoại sẽ trở thành hình thức thanh toán chủ yếu.
Cách Venmo kiếm tiền không phải là thu từ việc chuyển khoản giữa người dùng mà là thu từ các doanh nghiệp. Theo lý thuyết, nếu càng có nhiều người sử dụng Venmo, thì sẽ càng khuyến khích các doanh nghiệp thừa nhận nó là một đầu ra. “Chúng tôi giúp các công ty và doanh nghiệp dễ dàng truy cập các hình thức thanh toán mà sau này sẽ trở nên khả dụng và tiện lợi”, Ready nói. “Sẽ có rất nhiều lựa chọn nhưng sẽ không có đến hàng trăm. Bởi các công ty chỉ muốn làm việc với số ít nhưng quan trọng”.
Vì thế mà vào lúc này đây, cuộc chiến thanh toán di động đã diễn ra khá quyết liệt, bởi vì các ngân hàng, ông lớn ngành công nghệ hiển nhiên không muốn bị mất thị phần vào tay Venmo.
Vào tháng 10, Apple quyết định bước vào đấu trường, tung ra Apple Pay, hệ thống cho phép giao dịch ở các cửa hàng chỉ bằng cách di chuyển ngón tay trên iPhone. Chỉ mới hơn một tháng nay, Apple Pay đang nhanh chóng làm dài thêm danh sách các ngân hàng và nhà phát hành thẻ hỗ trợ dịch vụ thanh toán của mình. Cuối tuần qua, Hiệp hội thẻ tín dụng Mỹ (America First Credit Union) đã tuyên bố thâu nạp dịch vụ Apple Pay, trở thành nhà phát hành thẻ thứ 18 liên kết với Apple Pay, chưa kể hệ thống các cửa hàng chấp nhận hình thức thanh toán này.
Một khi Apple đã “làm đậm” như thế, không ngạc nhiên sao Google cũng quảng cáo ồn ào trở lại cho Google Wallet của mình, ứng dụng thanh toán trên nền tảng di động Android đã ra đời từ mấy năm trước nhưng chưa phát triển mấy. Dù có hạn chế là chỉ kiểm soát trên phần mềm (so với Apple là cả phần mềm lẫn phần cứng), nhưng trong khi Apple Pay chỉ làm việc với một số có giới hạn ngân hàng hay nhà phát hành thẻ nào đó, Google Wallet có thể tương thích với bất kỳ ngân hàng hay loại thẻ tín dụng nào.
Facebook cũng chẳng kém cạnh, đã manh nha lên tiếng sẽ sớm tham gia cuộc chơi. Tuần trước, Facebook đã tuyển sếp cũ của PayPal, David Marcus, để điều hành Messenger của Facebook, cho thấy mạng xã hội này nhất quyết nhảy vào lĩnh vực “chi trả giữa bạn bè”. Ngày 17-11 vừa qua, Snapchat cũng đưa ra công cụ Snapcash cho phép người dùng gửi tiền qua các ứng dụng tin nhắn phổ biến...
Theo một khảo sát mới nhất của AngelList, một trang web chuyên khảo sát các công ty đang trong giai đoạn đầu, hiện tại có 1.470 công ty dịch vụ thanh toán số. Bất kể công ty nào thu hút được nhiều người dùng và doanh nghiệp nhất sử dụng dịch vụ của mình không những thu được hàng triệu đô la phí giao dịch, mà còn “nẫng” được những thông tin quý giá về thói quen tiêu dùng của người mua. Bất kể người tiêu dùng đi đâu, các nhà cung cấp đương nhiên sẽ đi theo đến đó, nhất là khi xu hướng của mọi người đã trở nên quá rõ ràng.
Vậy còn ngân hàng sẽ ở đâu trong tương lai? Theo một báo cáo của FDIC được The New York Times trích lại, người tiêu dùng cho rằng ngân hàng ngày càng trở nên đắt đỏ với đủ loại phí giao dịch. Hiện nay, 50 triệu người Mỹ không có tài khoản ngân hàng, 68 triệu người khác có tài khoản nhưng hiếm khi dùng, mà lại dùng các dịch vụ tài chính khác (80% trong số này là người Mỹ sinh tại Mỹ, không phải người nhập cư không có đủ giấy tờ đâu nhé). Và, quan trọng hơn, 30% những người không thèm xài ngân hàng này dùng các dịch vụ thanh toán di động, và 57% trong số này có điện thoại thông minh (so với mức trung bình 44% của toàn dân số Mỹ).
Ngân hàng truyền thống đã chậm một nhịp đổi mới để bắt kịp những xu hướng của giới trẻ mà “sành điệu” đồng nghĩa với công nghệ di động và mạng xã hội.
Vì vậy, thị trường “không ngân hàng” rất rộng lớn, tuy thế cuộc đua cũng đang rất quyết liệt!
Theo Businessweek, Mashable, Forbes, TechCrunch
