Vấn đề giữa người ủy nhiệm và người thừa hành
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Bài 23:
Vấn đề giữa người ủy nhiệm và người thừa hành
Trong một cơ cấu doanh nghiệp thông thường, chủ sở hữu (người ủy nhiệm) thuê các nhà quản lý (người thừa hành) và trao cho họ một số quyền để điều hành doanh nghiệp. Do chủ sở hữu không trực tiếp điều hành công ty nên họ có ít thông tin hơn các nhà quản lý. Kết quả là người thừa hành có thể có các hành động không phục vụ cho lợi ích của chủ sở hữu. Điều này có thể xảy ra theo nhiều cách.
Thông thường, lương của một nhà quản lý không thay đổi tùy theo nỗ lực của anh ta dành cho lợi ích cao nhất của chủ sở hữu, đó là tối đa hóa giá trị vốn đầu tư. Do đó, nhà quản lý không có động cơ để cố gắng đạt được mục đích này. Việc giá cổ phiếu của công ty tăng hay giảm không ảnh hưởng đến số tiền trả cho anh ta. Vấn đề này thường được đề cập đến như là “tâm lý ỷ lại”.
Vấn đề nghiêm trọng hơn là mâu thuẫn về lợi ích giữa người ủy nhiệm và người thừa hành. Người quản lý của một công ty có thể theo đuổi các mục đích riêng của mình. Anh ta có thể thực hiện các đặc quyền gây tốn kém cho công ty, chẳng hạn lắp đặt tiện nghi xa xỉ hay chi tiêu hoang phí quá mức. Anh ta sẽ tìm kiếm tiền thưởng theo số hàng bán hơn là giá bán tối ưu cho công ty. Anh ta có thể chạy theo các dự án lớn nhằm mở rộng quyền lực của mình, dù các dự án đó không có lãi hay quá rủi ro. Những mục tiêu này không làm tăng, thậm chí còn làm giảm, giá trị của vốn chủ sở hữu trên thị trường.
Nhằm hạn chế các vấn đề về thừa hành như vậy, cơ chế hiển nhiên nhất là người chủ trực tiếp giám sát người thừa hành để đảm bảo họ hành động theo lợi ích của mình. Tuy nhiên, việc giám sát là tốn kém và có thể không khả thi. Trong bài kế tiếp, chúng ta sẽ xem xét một cơ chế gián tiếp trong đó quyền chọn cổ phiếu được sử dụng để hài hòa các lợi ích của người chủ và người thừa hành.
English:
The principal-agent dilemma
In a typical business structure, owners (principals) hire managers (agents) and delegate to the agents a certain amount of authority to run the business. Since the owners are not directly involved in the running of the firm, they are less informed than the managers. As a result, the agents may have actions that do not serve the principals interests. This can occur in several ways.
Usually, a manager’s wage does not vary with the effort he expends in serving the ultimate interest of the owners: maximizing the value of their investment. Therefore the manager has no incentive to expend his best efforts in attaining this goal. Neither an increase nor a decrease in the firm’s stock price as the result of its business performance will affect the payment to the manager. This problem is often referred to as “moral hazard.”
A more serious problem is the conflict of interest between the principal and his agent. The manager of a firm may pursue his own goals. He may indulge in perks at the expense of the company, such as constructing luxurious facilities or undertaking other excessive spending sprees. He may look for sale bonuses rather than optimum sale prices of the company. He may seek to take on large projects in order to expand his power, even when the projects are not profitable or too risky. These goals may not help increase, and may even decrease, the market value of the owners’ equity.
The most obvious mechanism for limiting these agency problems is for the principal to engage in direct monitoring of the agents to ensure that the agents act in the principal’s interest. However, monitoring is costly and can be unfeasible. In the next article, we will consider an indirect mechanism that uses stock options to align the interests of principals and agents.
(Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới)
