(KTSG) - Từ đầu năm sau sẽ bỏ phương pháp khoán thuế đối với hộ kinh doanh; trước mắt từ ngày 1-6-2025 các hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng mỗi năm trở lên trong một số ngành nghề phải bắt đầu chuyển sang kê khai thuế theo doanh thu thực tế.
- Thu 74,4 ngàn tỉ đồng tiền thuế từ thương mại điện tử
- Cục Thuế yêu cầu hỗ trợ hộ kinh doanh dùng hóa đơn điện tử kể cả ngày nghỉ
Thay vì một mức khoán thuế nhất định, nay các hộ và cá nhân sẽ phải nộp thuế dựa trên doanh thu x (1% thuế VAT + 0,5% thuế thu nhập cá nhân).
Xét về mặt lợi ích khi áp dụng chính sách mới này, có thể thấy người có doanh thu và lợi nhuận cao phải nộp thuế nhiều hơn chứ không cào bằng như thuế khoán, từ đó tạo ra sự công bằng và môi trường kinh doanh bình đẳng. Cách tính thuế mới cũng buộc việc kinh doanh dù nhỏ hay lớn dần dần phải đi vào nề nếp, ghi chép sổ sách rõ ràng, không có chỗ cho móc ngoặc, gian lận thuế.
Nhưng để chuyển đổi, các hộ kinh doanh phải chịu nhiều chi phí trong giai đoạn đầu tiên. Đó có thể là tiền trang bị máy tính tiền, mua phần mềm, tạo chữ ký số và phải mất thời gian học cái mới. Các hộ phải chuyển sang mua từ nguồn cung cấp hàng hóa có chứng từ đầy đủ nên giá có thể cao hơn.
Cách tính thuế mới cũng chưa tính đến nhiều yếu tố gây tốn kém trong thực tế như có nhiều khách hàng mua trả chậm, lấy hàng ngay nhưng tiền phải vài tháng sau mới thanh toán. Không lẽ bắt họ nộp thuế trên doanh thu chưa thực hiện?
Như vậy, để chuyển đổi thành công cách tính thuế với hộ kinh doanh gia đình, cần tìm cách nâng lợi ích và giảm chi phí. Ngành thuế nên ước tính được mức thuế thu thêm khi áp dụng cách tính thuế theo doanh thu để đề xuất với cấp có thẩm quyền áp dụng những biện pháp hỗ trợ. Có thể đó là cung cấp phần mềm miễn phí thay vì để các hộ mua từ nhiều nguồn sẽ không có sự liên thông, nhất quán.
Đó thậm chí có thể là phát miễn phí máy tính tiền hay các trang bị đơn giản khác cho tiểu thương kèm theo là các buổi tập huấn ngắn hạn. Người dân nước ta rất nhạy bén với cái mới, sẵn sàng áp dụng công nghệ nếu thấy rõ lợi ích như họ từng bắt đầu sử dụng loa báo chuyển khoản rộng rãi chỉ trong một thời gian ngắn.
Nên xem thời điểm từ nay đến đầu năm 2026 khi bắt đầu chính thức áp dụng thuế trên doanh thu là giai đoạn thí điểm diện rộng. Ngành thuế có thể cam đoan không xử phạt các trường hợp tính sai, kê khai sai vì chưa quen với phương pháp mới để tạo thuận lợi cho người dân. Đa phần các hộ kinh doanh đều nói họ chỉ sợ sai chứ không phải không muốn chuyển đổi.
Quốc hội vừa mới thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có quy định: “Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu”.
Đây là một cơ sở quan trọng để khuyến khích hộ kinh doanh gia đình đăng ký thành lập doanh nghiệp vì trước sau gì họ cũng phải áp dụng phương thức kê khai và nộp thuế theo doanh thu nhưng khi trở thành doanh nghiệp, họ sẽ được miễn thuế trong ba năm đầu tiên.
Nhiệm vụ của ngành thuế, vì vậy là chuyển tải, nhấn mạnh các lợi ích này đến người nộp thuế sao cho họ thấy được lợi ích lâu dài lớn hơn nhiều lần so với chi phí bỏ ra ban đầu. Lúc đó có thể tin chắc việc tuân thủ sẽ lan rộng và không còn những hình thức tìm cách trốn doanh thu như không nhận thanh toán bằng chuyển khoản như hiện nay.
