(KTSG Online) - Nhiều doanh nghiệp Mỹ như hãng tìm kiếm Google, hãng hàng không Delta Air Lines, Tập đoàn công nghệ IBM đã lược bỏ yêu cầu phải có bằng đại học cho một số vị trí tuyển dụng trong bối cảnh thị trường lao động đang thắt chặt.
- Singapore: Tài xế công nghệ có bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn lao động
- Suy thoái kinh tế khiến thế giới mất đi 40 triệu việc làm
Tình trạng thiếu nhân lực đang khiến nhiều nhà tuyển dụng ở Mỹ loại bỏ một trong những yêu cầu lớn nhất đối với nhiều công việc được trả lương cao: phải có bằng đại học.
Các công ty như Google của Alphabet, Delta Air và IMB đã giảm yêu cầu về trình độ học vấn đối với một số vị trí nhất định và tuyển dụng theo hướng tập trung nhiều hơn vào kỹ năng và kinh nghiệm.
Trong năm nay, chính quyền bang Maryland cũng đã cắt giảm các yêu cầu về bằng đại học đối với nhiều công việc của tiểu bang. Điều này dẫn đến lượng tuyển dụng tăng vọt. Josh Shapiro, thống đốc sắp tới của bang Pennsylvania, cũng đã vận động cho một sáng kiến tương tự.
Tỷ lệ tuyển dụng yêu cầu có bằng cử nhân giảm
Theo phân tích của Viện Burning Glass, tổ chức tư vấn về tương lai việc làm, tỷ lệ tin tuyển dụng ở Mỹ yêu cầu ứng viên phải có ít nhất bằng cử nhân chỉ ở mức 41% trong tháng 11, giảm so với mức 46% vào đầu năm 2019. Tỷ lệ này thậm chí còn giảm mạnh ở thời kỳ đầu của đại dịch Covid-19.
Sự thay đổi này diễn ra khi nhu cầu lao động vẫn cao và tỷ lệ thất nghiệp thấp. Số lượng vị trí tuyển dụng vượt xa số lượng người thất nghiệp đang tìm việc ở Mỹ, với khoảng 10,7 triệu tin tuyển dụng trong tháng 9 so với 5,8 triệu người thất nghiệp. Điều này tạo ra sự cạnh tranh gay gắt bất thường cho nhà tuyển dụng.
Thị trường lao động liên tục thắt chặt đã đẩy nhanh xu hướng giảm yêu cầu bằng cấp đại học vốn hình thành từ cuộc tranh luận về lợi ích và hạn chế của việc khuyến khích nhiều người theo học bốn năm đại học và khi các tổ chức cố gắng giải quyết sự chênh lệch chủng tộc tại nơi làm việc.
Một số nghề cần yêu cầu về bằng cấp đại học như bác sĩ và kỹ sư, trong khi những nghề khác như nhân viên bán lẻ thường không có yêu cầu trình độ học vấn cao hơn. Có một nền tảng trung bình, chẳng hạn như các vị trí công nghệ, có yêu cầu học vấn ở nhiều mức độ khác nhau tùy thuộc vào ngành, công ty và sức mạnh của thị trường lao động và nền kinh tế.
Lucy Mathis, 28 tuổi đã giành được suất học bổng để tham dự hội nghị khoa học máy tính dành cho phụ nữ. Tại đó, cô biết được thông tin về một kỳ thực tập công nghệ thông tin tại Google. Vì vậy, cô đã bỏ chương trình đại học về khoa học máy tính để làm việc toàn thời gian cho hãng tìm kiếm này. Mathis hiện kiếm được mức lương sáu con số với tư cách là một chuyên gia hệ thống.
Theo thông tin của Google, có hơn 100.000 người ở Mỹ đã hoàn thành chương trình thay thế đại học của Google. Chương trình dạy trực tuyến này cung cấp đào tạo trong các lĩnh vực đang phát triển nhanh như tiếp thị kỹ thuật số và quản lý dự án. Google và 150 công ty khác hiện đang sử dụng chương trình này để thuê nhân viên mới vào nghề.
Ashley Bright, người phát ngôn của IBM cho hay, phần lớn các vị trí việc làm tại Mỹ của IBM đều không còn yêu cầu bằng cấp đại học 4 năm nữa sau khi công ty đánh giá lại các tiêu chí tuyển dụng.
Hãng hàng không Delta cũng đã nới lỏng các yêu cầu về học vấn đối với phi công vào đầu năm nay. Hãng cho biết, ứng viên có bằng đại học bốn năm vẫn được ưu tiên hơn nhưng không còn bắt buộc đối với người xin việc.
Tập đoàn bán lẻ Walmart, nhà tuyển dụng tư nhân lớn nhất nước Mỹ, cho biết đánh giá cao các kỹ năng và kiến thức có được nhờ kinh nghiệm làm việc. 75% quản lý cửa hàng của Walmart được trả lương cao ở Mỹ bắt đầu sự nghiệp bằng công việc trả lương theo giờ.
“Chúng tôi không yêu cầu bằng cấp đối với hầu hết các công việc của chúng tôi trong lĩnh vực này và với nhiều vị trí khác làm việc từ xa”, Kathleen McLaughlin, Phó chủ tịch điều hành Walmart nói.
Phá bỏ rào cản cho lao động không có bằng đại học
Theo báo cáo năm 2021 của Trung tâm Giáo dục và nhân lực tại Đại học Georgetown, thu nhập trọn đời của một nhân viên có bằng tốt nghiệp phổ thông trung học là 1,6 triệu đô la Mỹ trong khi thu nhập trọn đời của người có bằng cử nhân là 2,8 triệu đô la Mỹ.
Tuy nhiên, nhiều người Mỹ hiện nay không có bằng đại học hoặc chưa học xong đại học và lại đang gánh núi nợ. Hơn 43 triệu người ở Mỹ đang có tổng cộng 1,6 nghìn tỉ đô la nợ vay sinh viên. Dù bằng đại học cung cấp các kỹ năng làm việc cụ thể, người lao động vẫn có thể đạt được các kỹ năng cần thiết cho nhiều công việc mà không cần nó.
Tại Mỹ, người da đen và gốc Tây Ban Nha ít có bằng đại học hơn so với người da trắng và người châu Á, và đàn ông ít có bằng đại học hơn phụ nữ, theo Bộ Thương mại Mỹ.
“Dù giáo dục được cho là mở ra những cánh cửa và cơ hội nhưng theo một cách nào đó, chúng lại trở thành thứ đóng lại cơ hội”, Nicole Smith, nhà kinh tế trưởng của Trung tâm Giáo dục và nhân lực tại Đại học Georgetown, nói.
Mùa hè này, Hội đồng Quảng cáo (AC), một tổ chức tiếp thị phi lợi nhuận nhắm đến các vấn đề như lái xe khi say rượu đã phát động một chiến dịch quảng cáo trên toàn quốc kéo dài nhiều năm nhằm giảm bớt các rào cản đối với lực lượng lao động không có bằng đại học.
“Hãy suy nghĩ lại các yêu cầu về bằng cử nhân và khám phá thế giới nhân tài”, một áp phích quảng cáo của AC dán tại trạm xe buýt cho biết.
Chính quyền cũng giảm yêu cầu bằng đại học
Chính quyền bang và các địa phương ở Maryland đã phải vật lộn để thuê nhân viên trong điều kiện thị trường lao động chặt chẽ. Hồi tháng 3, Thống đốc bang Maryland Larry Hogan cho biết, chính quyền sẽ giảm các yêu cầu về bằng đại học đối với mọi công việc của bang.
Nửa năm sau, tình hình đã có chuyển biến tích cực. Trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 8, số lượng nhân viên nhà nước được tuyển dụng ở bang Maryland không có bằng cấp đại học tăng 41% so với một năm trước, trong khi tổng số lượng nhân viên được tuyển dụng tăng 14%.
Opportunity@Work, một tổ chức phi lợi nhuận vận động cắt giảm các yêu cầu về bằng cấp, đã làm việc với Maryland trong chương trình tuyển dụng mới. Bridgette Grey, giám đốc phụ trách khách hàng của Opportunity@Work, cho biết có khoảng 70 triệu người Mỹ trên 25 tuổi đang tham gia lực lượng lao động và không có bằng đại học. Khoảng bốn triệu người trong số đó đang đảm nhận những công việc lương cao.
“Đại học là một con đường rõ ràng để thăng tiến trong sự nghiệp, nhưng nó không phải là con đường duy nhất”, bà nói.
Một tin tuyển dụng gần đây ở Maryland cho vị trí viên chức hành chính được trả tới gần 80.000 đô la Mỹ một năm. Tin tuyển dụng mô tả công việc này yêu cầu bằng tốt nghiệp phổ thông trung học và ba năm kinh nghiệm. Công việc tương tự trước đây đã yêu cầu ứng viên phải có bằng đại học 4 năm.
Philip Deitchman, người đứng đầu bộ phận nhân sự thuộc Sở Dịch vụ vị thành niên của bang Maryland, cho biết trước đây ông đã từ chối các ứng viên không có bằng cấp phù hợp dù những người này có các kỹ năng cần thiết chỉ vì bảng thông số học vấn nghiêm ngặt cho các yêu cầu của công việc.
Các nhà kinh tế cho biết, các chính quyền kém linh hoạt hơn và đặt ra nhiều yêu cầu bằng cấp nghiêm ngặt hơn so với khu vực tư nhân, một phần vì họ thường có các quy tắc nhằm giúp giảm tham nhũng và thiên vị chính trị. Theo Deitchman, kể từ khi chính sách thay đổi, ông đã tiếp nhận lượng ứng viên nhiều hơn với chất lượng cao hơn.
Theo WSJ
