(KTSG Online) – Ấn Độ, nhà cung cấp gạo lớn nhất cho thế giới đang xem xét nới lỏng các hạn chế xuất khẩu đối với một số loại gạo để tránh tình trạng nguồn cung trong nước dư thừa trong mùa thu hoạch mới sắp tới.
Giá cổ phiếu của các công ty xuất khẩu gạo ở Ấn Độ tăng vọt sau thông tin này.
- Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo để kiểm soát giá cả trong nước
- Điều gì sẽ đến nếu Ấn Độ quay lại ‘đường đua’ xuất khẩu gạo?
Đề xuất nối lại xuất khẩu gạo tấm và gạo trắng phi basmati
Hãng tin Bloomberg hôm 8-7 dẫn các nguồn thạo tin cho biết, chính phủ Ấn Độ đang cân nhắc cho phép xuất khẩu gạo trắng phi basmati và gạo tấm nhưng sẽ áp một mức thuế cố định. New Delhi cấm xuất khẩu hai loại gạo này từ tháng 7-2023 khiến giá gạo trên thị trường quốc tế tăng vọt. Lệnh cấm nhằm bảo đảm an ninh lương thực trong nước và bảo vệ người tiêu dùng trước các cú sốc giá. Lệnh cấm cũng giúp nông dân bán lúa với giá cao trong bối cảnh hiện tượng thời tiết El Nino làm giảm sản lượng lúa gạo.
Các nguồn tin tiết lộ thêm, chính phủ cũng có thể hủy bỏ mức thuế xuất khẩu 20% đối với gạo đồ (loại gạo thu được từ thóc được ngâm nước nóng hoặc sấy trong hơi nước rồi phơi khô).
Trong khi đó, nhật báo tài chính Mint của Ấn Độ đưa tin, cuộc họp liên bộ hôm 3-7 đề xuất thay thế lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng phi bamasti và gạo tấm bằng giải pháp cho phép xuất khẩu nhưng áp thuế. Cuộc họp cũng đưa ra kiến nghị giảm mức giá xuất khẩu tối thiểu đối với gạo thơm bamasti.
Chính sách mức giá tối thiểu được thiết kế nhằm ngăn chặn các lô hàng xuất khẩu gạo phi bamasti được gắn mác là gạo bamasti để tránh thuế. Giá gạo bamasti trên thị trường quốc tế đang dao động ở mức 750-800 đô la Mỹ/tấn, thấp hơn mức giá xuất khẩu tối thiểu 950 đô la/tấn theo quy định của chính phủ Ấn Độ. Các đề xuất đã được gửi đến Bộ Thương mại Ấn Độ để xem xét.
Đề xuất nới lỏng các biện pháp hạn chế xuất khẩu được đưa ra trong bối cảnh lượng gạo dự trữ trong các nhà kho của chính phủ dồi dào và kỳ vọng về một vụ thu hoạch bội thu sắp tới nhờ thời tiết thuận lợi. Đồng thời, việc nới lỏng như vậy sẽ giảm bớt áp lực cho các nhà kho và mang lại doanh thu từ thuế xuất khẩu. Dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ cho thấy, gạo dự trữ trong các nhà kho của Ấn Độ lên mức cao kỷ lục do chính sách hạn chế xuất khẩu.
Bất kỳ quyết định nới lỏng xuất khẩu nào của Ấn Độ cũng có thể giúp hạ nhiệt giá gạo chuẩn ở châu Á, từng đạt đỉnh cao nhất trong 15 năm hồi tháng 1-2024. Đó là là tin vui đối với các nước ở Tây Phi và Trung Đông, những nơi dựa vào nguồn cung gạo từ Ấn Độ để đáp ứng nhu cầu trong nước.
Bộ Thực phẩm và Bộ Thương mại Ấn Độ chưa bình luận gì về thông tin trên. Tờ Hindu Business Line cho hay, tuần trướ, tại cuộc họp do Bộ Thương mại chủ trì, các nhà xuất khẩu gạo đề xuất giảm mức giá xuất khẩu tối thiểu đối với gạo bamasti xuống 500 đô la/tấn.
Gạo dự trữ cao gấp 4 lần mức bắt buộc
Trong thư gửi cho Bộ trưởng Thực phẩm Pralhad Joshi gần đây, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ (TREA), BV Krishna Rao kêu gọi dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm và gạo trắng phi basmati.
Theo đó, hiện vùng đệm gạo dự trữ của Tổng Công ty lương thực Ấn Độ (FCI) trực thuộc Bộ thực phẩm đã cao gấp 4 lần tiêu chuẩn thông thường. Vì vậy, chính phủ nên nối lại xuất hai loại gạo này và có thể kiếm thêm nguồn thu bằng cách áp thuế xuất khẩu 30-150 đô la mỗi tấn. Nguồn thu này có thể sử dụng để bình ổn giá gạo trong nước.
FCI đang nắm 50 triệu tấn gạo, gấp hơn ba lần so với yêu cầu dự trữ bắt buộc là 13,54 triệu tấn. Con số này chưa tính khoảng 17 triệu tấn gạo mà FCI sẽ nhận từ nhà máy xay xát gạo theo thỏa thuận đổi thóc lấy gạo.
Một nguồn tin tiết lộ, chính phủ Ấn Độ sẽ bán lại gạo dự trữ cho chính quyền của các bang và các thương nhân để giảm tải cho công suất lưu trữ cũng như giảm chi phí dự trữ.
Trong hai tháng đầu tiên của năm tài chính 2024-2025, bắt đầu vào ngày 1-4, xuất khẩu gạo của Ấn Độ giảm 21% so với một năm trước đó, xuống còn 2,9 triệu tấn. Xuất khẩu gạo trắng phi basmati giảm 32%, xuống 1,93 triệu tấn trong cùng kỳ.
Nông dân Ấn Độ đang gieo hạt cho vụ lúa chính trong năm khi mùa mưa bắt đầu. Hoạt động gieo hạt sẽ cao điểm vào tháng 7 và vụ thu hoạch sẽ bắt đầu sớm nhất là vào tháng 9.
Bộ Nông nghiệp Ấn Độ cho biết, diện tích gieo lúa đạt 6 triệu hecta, tính đến ngày 8-7, tăng 19% so với một năm trước. Theo ước tính mới nhất của Bộ Nông nghiệp, sản lượng gạo của Ấn Độ trong niên vụ 2024 có thể đạt 136,7 triệu tấn so với 135 triệu tấn vào năm ngoái. Trong khi đó, mức tiêu thụ nội địa trong năm nay dự kiến vào khoảng 100 triệu tấn.
Thông tin về đề xuất dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu đã đẩy tăng giá cổ phiếu của các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ. Trong phiên giao dịch sáng 9-7, giá cổ phiếu của Chaman Lal Setia Exports, KRBL và LT Foods tăng từ 9 đến 15%.
Theo Bloomberg, Mint, Hindu Business Line
