Campuchia và Bakong

(KTSG) Có lẽ chúng ta sẽ nghe nói nhiều về Bakong trong thời gian tới – đây là đồng tiền kỹ thuật số do Ngân hàng Trung ương Campuchia phát hành, vừa được báo Nikkei (Nhật) trao giải một trong những sản phẩm và dịch vụ xuất sắc nhất năm 2021 vào tuần trước.

Tháng 10-2020, Ngân hàng Quốc gia Campuchia trở thành một trong những ngân hàng trung ương đầu tiên trên thế giới phát hành đồng tiền kỹ thuật số quốc gia hoạt động trên nền tảng chuỗi khối (blockchain). Người dân Campuchia không cần có tài khoản ngân hàng để sử dụng đồng Bakong, họ chỉ cần tải ứng dụng Bakong về điện thoại di động là đã có thể nạp tiền, chi tiêu tại các cửa hàng hay chuyển tiền cho người thân. Ngoài ra, nhờ hệ thống hợp tác giữa Ngân hàng Quốc gia Campuchia với các ngân hàng trong nước, người dân cũng có thể sử dụng ứng dụng của các ngân hàng thương mại để giao dịch bằng Bakong.

Tính đến tháng 11-2021, đồng tiền kỹ thuật số này đã vươn đến 7,9 triệu người dân Campuchia, tức gần một nửa dân số nước này, hiện là 16,7 triệu người. Tổng cộng có 6,8 triệu giao dịch trị giá chừng 2,9 tỉ đô la Mỹ thông qua đồng Bakong. Riêng ứng dụng Bakong đã có 270.000 người tải về và cài đặt trên điện thoại di động. Người dùng có thể quét mã QR hay nhập số điện thoại của người nhận là có thể chuyển tiền trực tiếp trên ứng dụng.

Trả lời phỏng vấn của tờ Nikkei, Tổng giám đốc Ngân hàng Quốc gia Campuchia, Chea Serey cho rằng Bakong giúp tạo ra sự tương tác giữa nhiều đối tượng khác nhau trong hệ thống tài chính, từ đó giúp việc thanh toán điện tử dễ dàng hơn hiệu quả hơn. Bà Serey cũng nhấn mạnh yếu tố san bằng khoảng cách giữa người dân thành thị có tài khoản ngân hàng với người dân nông thôn chưa từng sử dụng dịch vụ ngân hàng, nên nhờ đó tạo ra sự gắn kết xã hội.

Theo Ngân hàng Thế giới với số liệu của năm 2017, tại Campuchia chỉ có 22% dân số trưởng thành là có tài khoản ngân hàng hay tài khoản thanh toán di động. Đó là cơ sở để ngân hàng trung ương nước này nhanh chóng bắt kịp xu hướng mới – phát hành đồng tiền kỹ thuật số dựa trên nền tảng blockchain để giúp người dân tiếp cận dịch vụ tài chính. Nikkei cho biết Ngân hàng Quốc gia Campuchia hợp tác với công ty chuyên về công nghệ blockchain Soramitsu của Nhật Bản để phát triển đồng Bakong, được đặt tên theo tên một đền thờ cổ ở Campuchia.

Ngân hàng Quốc gia Campuchia còn hợp tác với các tổ chức tài chính ở nước ngoài để mở rộng địa bàn sử dụng Bakong. Vào tháng 8-2021 ngân hàng này ký kết hợp tác với Ngân hàng thương mại Malaysia (Malayan Banking) để thiết lập kênh chuyển ngân xuyên biên giới bằng Bakong.

Hiện ở Campuchia đô la Mỹ vẫn còn được sử dụng rộng rãi, nhất là trong các giao dịch giá trị lớn, song song với đồng riel. Vì thế ngân hàng trung ương nước này hy vọng ứng dụng Bakong sẽ khuyến khích người dân sử dụng đồng riel ngày càng nhiều hơn, giảm bớt sự phụ thuộc vào đô la Mỹ, từ đó mới nâng cao hiệu quả của các chính sách tiền tệ.

Ngân hàng trung ương nhiều nước đang nghiên cứu để phát hành đồng tiền kỹ thuật số của riêng mình. Theo một khảo sát của Ngân hàng Thanh toán quốc tế (Bank for International Settlements) vào đầu năm 2021, đến 86% trong số 65 ngân hàng trung ương được khảo sát cho biết đang ở trong các giai đoạn khác nhau trong quá trình phát hành một đồng tiền như thế.