(KTSG Online) – Chi phí lao động thấp và các ưu đãi thuế từ Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) đã thúc đẩy các nhà sản xuất và bán lẻ hàng may mặc lớn của Nhật Bản tăng tốc chuyển hoạt động từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Campuchia và Indonesia.
- Doanh nghiệp may mặc không dám nhận thêm đơn hàng vì thiếu lao động
- Thách thức đối với doanh nghiệp may mặc khi thị trường thế giới tăng trở lại
Trong bối cảnh đồng yen mất giá và chi phí nguyên vật liệu tăng cao, các công ty may mặc Nhật Bản đang sử dụng mọi giải pháp có sẵn để giảm chi phí. Hiệp định RCEP có hiệu lực hồi tháng 1 năm nay đã mang đến cho các công ty này một cứu cánh mới.
Những công ty sản xuất và bán lẻ may mặc lớn của nước này như Adastria, Aoyama Trading và nhiều nhà cung cấp của Uniqlo đang chuyển một số cơ sở sản xuất từ Trung Quốc sang các nước thành viên của RCEP ở Đông Nam Á để tận dụng các ưu đãi giảm hoặc miễn thuế nhập khẩu hàng dệt may.
Adastria, công ty sở hữu các thương hiệu thời trang nổi tiếng bao gồm Global Work, đã tăng sản xuất tại Campuchia và Việt Nam trong năm nay, chủ yếu ở các tuyến sản phẩm tiêu chuẩn như áo cánh… Đến tháng 8, tỷ lệ sản xuất của công ty này ở Đông Nam Á đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, lên 22%.
Adastria đang có kế hoạch mở rộng sản xuất sang Indonesia, Bangladesh và các quốc gia khác, đồng thời tăng sản lượng ở Đông Nam Á lên 50% vào năm tài chính kết thúc vào tháng 2-2026.
Trong số quần áo mà Adastria nhập khẩu vào Nhật Bản, số lượng các mặt hàng được sản xuất tại Trung Quốc đã giảm xuống còn 59% vào năm 2021, so với 81% của một thập niên trước đó.
Trong khi đó, Aoyama Trading, một công ty lớn về trang phục nam giới cũng đang mở rộng hoạt động thu mua sản phẩm từ Indonesia và Việt Nam. Hàng may mặc từ Trung Quốc chiếm 36% lượng hàng nhập khẩu của công ty này trong năm tài chính 2021, giảm 7 điểm phần trăm so với năm trước.
“Trong trung và dài hạn, tỷ lệ sản xuất ở Trung Quốc có thể sẽ giảm hơn nữa”, Osamu Aoyama, Chủ tịch Aoyama Trading nói.
Tập đoàn Matsuoka, nhà sản xuất gia công của Uniqlo, công ty con của Fast Retailing đã sản xuất 50% quần áo (tính theo doanh số bán hàng) tại Trung Quốc trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3-2022. Tuy nhiên, Matsuoka có kế hoạch giảm tỷ lệ này xuống còn 29% vào năm tài chính 2025.
Trong cùng thời gian, công ty sẽ tăng sản lượng ở Bangladesh từ 28% lên 34% và ở Việt Nam từ 16% lên 28%. Matsuoka cũng đang tăng năng lực sản xuất ở hai nước này, cam kết đầu tư 8,7 tỉ yen (64 triệu đô la Mỹ) vào các nhà máy mới trong thời gian hai năm từ tháng 3-2021 đến tháng 3-2023.
Nhiều quy trình trong ngành may mặc vẫn dựa vào bàn tay con người vì hoạt động may mặc khó có thể tự động hóa, khiến nhân công trở thành chi phí sản xuất lớn nhất bên cạnh nguyên liệu thô.
Từ thập niên 1980, các công ty Nhật Bản đã bắt đầu chuyển hoạt động sản xuất ở trong nước sang Trung Quốc để tận dụng nguồn lao động giá rẻ. Tuy nhiên, từ khoảng năm 2010, những công ty này đã mở rộng sang Đông Nam Á như một phần của chiến lược “Trung Quốc + 1 “, trong bối cảnh chi phí lao động ở Trung Quốc tăng cao khi nền kinh tế phát triển.
Theo Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO), mức lương trung bình hàng tháng của một công nhân nhà máy ở Quảng Châu (Trung Quốc) gần đây đạt khoảng 670 đô la Mỹ, vượt xa mức lương hàng tháng khoảng 270 đô la Mỹ ở TPHCM và 120 đô la Mỹ ở Dhaka (Bangladesh).
Ngoài ra, chính sách zero Covid của Trung Quốc với các đợt phong tỏa quy mô lớn để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất và hậu cần ở đây. Điều này khiến nhà sản xuất hàng may mặc của Nhật Bản gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu và cho thấy rủi ro của việc tập trung sản xuất ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, đối với nhiều công ty sản xuất hàng may mặc Nhật Bản, Trung Quốc vẫn còn sức hấp dẫn nhờ có vị trí gần gũi. “Trung Quốc có năng lực công nghệ cao và chuỗi cung ứng phát triển tốt đối với các nguyên liệu thô như vải vóc”, Hiroyuki Kaneko, Giám đốc tài chính Tập đoàn Matsuoka nói.
Theo Nikkei Asia
