(KTSG) - Giá vàng mới đây đã chính thức vượt mốc 3.000 đô la Mỹ/ounce, thiết lập mức kỷ lục mới. Sự bứt phá này diễn ra khi chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump làm dấy lên những lo ngại về triển vọng kinh tế toàn cầu.
Giá vàng đạt mức cao kỷ lục
Ngày 14-3-2025, giá vàng - tài sản trú ẩn an toàn hàng đầu trong thời điểm biến động kinh tế và chính trị - có lúc đã tăng lên mức 3.005,08 đô la Mỹ/ounce, trước khi điều chỉnh giảm nhẹ xuống. Giá vàng kỳ hạn cũng đã vượt trên mức 2.940 đô la/ounce không lâu sau khi các biện pháp thuế quan của Mỹ đối với thép và nhôm bắt đầu có hiệu lực.
Kể từ đầu năm đến nay, giá vàng đã tăng khoảng 14%, trong khi chỉ số S&P 500 của chứng khoán Mỹ giảm hơn 4% và vừa rơi vào vùng điều chỉnh trong tuần trước (tuần kết thúc vào ngày 14-3). Ngay cả các cổ phiếu blue-chip như Apple cũng vừa trải qua tuần giao dịch tồi tệ nhất trong năm năm qua.
Theo Bloomberg, nhìn rộng hơn, trong hai thập niên qua, giá vàng đã tăng gấp 10 lần kể từ năm 2000, vượt xa mức tăng gấp 4 lần của chỉ số S&P 500 trong cùng giai đoạn. Điều này càng chứng minh sức hấp dẫn bền vững của kim loại quý này như một công cụ giữ giá trị hiệu quả trong dài hạn.
Dòng vốn đầu tư vào vàng cũng đang ở mức cao kỷ lục. Hơn 23 triệu ounce vàng, trị giá khoảng 70 tỉ đô la Mỹ, đã chảy vào các kho của sàn giao dịch tương lai Comex ở New York trong giai đoạn từ ngày bầu cử Tổng thống Mỹ đến ngày 12-3-2025. Dòng chảy này đã góp phần đẩy thâm hụt thương mại của Mỹ lên mức kỷ lục trong tháng 1-2025.
Bất ổn thuế quan thúc đẩy giá vàng
Yếu tố chính thúc đẩy giá vàng tăng là chính sách thuế quan gây nhiều bất ổn từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Bà Helima Croft, trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa toàn cầu tại RBC Capital Markets, đã nhận định: “Mặc dù sự bất ổn chung và suy giảm kinh tế đang thúc đẩy nhu cầu đối với vàng, nhưng biến động giá vàng vẫn chủ yếu xoay quanh sự bất ổn liên quan đến thuế quan”.
Yếu tố chính thúc đẩy giá vàng tăng là chính sách thuế quan gây nhiều bất ổn từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Bà Helima Croft, trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa toàn cầu tại RBC Capital Markets, đã nhận định: “Mặc dù sự bất ổn chung và suy giảm kinh tế đang thúc đẩy nhu cầu đối với vàng, nhưng biến động giá vàng vẫn chủ yếu xoay quanh sự bất ổn liên quan đến thuế quan”.
Chính sách thuế quan “lúc áp đặt, lúc dỡ bỏ” của ông Trump đã tạo ra những cú sốc đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Bên cạnh mức thuế 25% đối với nhôm và thép nhập khẩu vừa có hiệu lực hôm 12-3-2025, nhà lãnh đạo Mỹ thời gian qua liên tục có những động thái áp thuế lên các đối tác thương mại lớn như Canada, Mexico, Trung Quốc. Đi kèm với đó là những đe dọa thuế quan với Liên minh châu Âu (EU) và kế hoạch áp thuế đối ứng lên tất cả đối tác thương mại vào đầu tháng 4-2025.
Các vòng áp thuế của Mỹ nhanh chóng gặp phải các biện pháp trả đũa từ Trung Quốc, EU và Canada. Trong đó, Canada và EU đã đáp trả bằng các mức thuế tương ứng. Những diễn biến này đe dọa tới các quy tắc thương mại toàn cầu, tạo ra một môi trường đầy bất ổn, và làm gia tăng nguy cơ về một cuộc chiến thương mại.
Bên cạnh đó, những lo ngại về việc áp thuế trực tiếp lên nhập khẩu vàng cũng đã dẫn đến tình trạng tích trữ vàng tại Mỹ. Các nhà đầu tư tổ chức đã vận chuyển số lượng lớn vàng vật chất vào các kho ở New York để phòng ngừa nguy cơ thuế quan, tạo ra sự chênh lệch giá giữa các thị trường London và New York.
Các yếu tố hỗ trợ khác
Ngoài bất ổn thuế quan, nhiều yếu tố khác cũng hỗ trợ đà tăng giá vàng.
Đầu tiên là làn sóng mua vàng của các ngân hàng trung ương. Lượng mua vàng của các ngân hàng trung ương trên thế giới đã tăng gấp đôi từ khoảng 500 tấn lên hơn 1.000 tấn mỗi năm sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát hồi năm 2022. Trong năm ngoái, ba quốc gia mua vàng nhiều nhất là Ba Lan, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ. Trung Quốc cũng đã đẩy mạnh mua vàng từ năm 2022, mặc dù xu hướng này đã chậm lại khi giá vàng tăng mạnh.
Bên cạnh đó, nhiều quốc gia cũng đẩy mạnh xu hướng giảm phụ thuộc vào đô la Mỹ. Sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát hồi năm 2022, nhiều tài sản bằng đô la Mỹ của Nga đã bị các nước phương Tây đóng băng, cho thấy đô la Mỹ có thể được sử dụng như một “vũ khí” địa chính trị. Điều này đã thúc đẩy các ngân hàng trung ương đa dạng hóa dự trữ bằng vàng để giảm phụ thuộc vào đô la Mỹ. Xu hướng này đặc biệt mạnh mẽ ở các quốc gia như Trung Quốc.
Giá vàng hiện tại vẫn còn cách xa mức đỉnh cao đã điều chỉnh theo lạm phát, khoảng 3.800 đô la/ounce từng được thiết lập vào năm 1980. Mức giá đó xuất hiện trong bối cảnh kết hợp của tăng trưởng kinh tế yếu, lạm phát phi mã và căng thẳng địa chính trị gia tăng - những điều kiện hoàn toàn có thể xuất hiện trong thời gian tới.
Lo ngại kinh tế và lạm phát cũng là yếu tố hỗ trợ giá vàng. Khảo sát của Đại học Michigan (Mỹ) cho thấy người tiêu dùng đang có tâm lý bi quan về nền kinh tế Mỹ ở mức cao nhất kể từ năm 2022. Kỳ vọng lạm phát đã tăng lên 4,9%, mức cao nhất kể từ tháng 11-2022. Nhiều người tiêu dùng chia sẻ rằng, “những biến động thường xuyên trong chính sách kinh tế” khiến việc lập kế hoạch tài chính trở nên khó khăn.
Ông Joe Cavatoni, chiến lược gia trưởng tại Hội đồng Vàng thế giới, cho biết ông và những người khác đã dự đoán cột mốc mới nhất của vàng trong nhiều tháng, lưu ý rằng “những thách thức và rủi ro toàn cầu trong việc quản lý tài chính” đã làm gia tăng lo ngại và khiến nhiều người hướng tới công cụ trú ẩn an toàn như vàng.
Dự báo triển vọng giá vàng
Các tổ chức tài chính lớn đều dự báo giá vàng sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Theo BNP Paribas, giá vàng có thể đạt mức trung bình trên 3.100 đô la/ounce trong quí 2-2025 nếu căng thẳng thương mại tiếp tục leo thang. Chiến lược gia hàng hóa cấp cao David Wilson viết trong một báo cáo: “Chính quyền Tổng thống Donald Trump đưa ra hàng loạt đe dọa về thuế quan và việc tái định hình các mối quan hệ quốc tế đã tạo thêm những sự bất ổn kinh tế vĩ mô và địa chính trị, thúc đẩy đáng kể giá vàng”.
Goldman Sachs cũng nâng dự báo giá vàng vào thời điểm cuối năm 2025 từ 2.890 đô la lên 3.100 đô la/ounce. Ngân hàng Bank of America thậm chí còn nhận định giá vàng có thể đạt 3.500 đô la/ounce nếu nhu cầu đầu tư tăng 10%.
Còn trong dài hạn, các chuyên gia cho rằng nếu không có sự leo thang liên tục về căng thẳng thương mại, giá vàng sẽ khó duy trì đà tăng trong nửa cuối năm. BNP Paribas dự đoán rằng vào nửa cuối năm 2025, “thị trường vàng sẽ dần bình thường hóa” các rủi ro thương mại do chính quyền ông Trump gây ra.
Tuy nhiên, giá vàng hiện tại vẫn còn cách xa mức đỉnh cao đã điều chỉnh theo lạm phát, khoảng 3.800 đô la/ounce từng được thiết lập vào năm 1980. Mức giá đó xuất hiện trong bối cảnh kết hợp của tăng trưởng kinh tế yếu, lạm phát phi mã và căng thẳng địa chính trị gia tăng - những điều kiện hoàn toàn có thể xuất hiện trong thời gian tới.
Phân tích kỹ thuật cũng cung cấp những dự đoán thú vị. Phân tích mô hình “bars pattern” dự báo giá vàng có thể tăng lên quanh mức 3.365 đô la/ounce, cao hơn khoảng 13% so với mức giá đóng cửa hôm thứ Sáu tuần trước (14-3-2025). Mô hình này cho thấy đà tăng có thể kéo dài đến đầu tháng 6-2025.
Những lưu ý cho nhà đầu tư
Vàng thường được giới đầu tư xem là công cụ phòng ngừa lạm phát và biến động thị trường. Những người ủng hộ đầu tư vàng gọi nó là “công cụ trú ẩn an toàn”, cho rằng vàng có thể giúp đa dạng hóa và cân bằng danh mục đầu tư, đồng thời giảm thiểu rủi ro trong tương lai.
Tuy nhiên, trên thực tế, tài sản này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro, và các chuyên gia khuyên nhà đầu tư không nên đặt tất cả trứng vào một giỏ. Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai cũng từng cảnh báo mọi người nên thận trọng khi đầu tư vào vàng. Kim loại quý này có thể biến động mạnh, và giá tăng khi nhu cầu tăng - có nghĩa là “khi lo lắng hoặc bất ổn kinh tế ở mức cao, những người thường thu lợi từ kim loại quý là người bán”.
Một điểm quan trọng cần lưu ý là vàng không dễ thanh khoản như thường được mô tả, đặc biệt là đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Rob Haworth, chiến lược gia đầu tư cấp cao tại U.S. Bank Wealth Management, ví von với Fortune: “Bạn không thể gửi vàng để mua pizza Domino’s”.
Về cơ bản, nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ khó mua và bán vàng ở mức giá cạnh tranh như các nhà đầu tư tổ chức, vốn thường có khả năng tiếp cận thị trường vàng tốt hơn và có lượng vàng lớn hơn để giao dịch. Ông Haworth cũng lưu ý rằng trong trường hợp suy thoái kinh tế, giá vàng có thể chịu áp lực giảm. “Vì lúc đó mọi người đều cần đến tiền mặt”.
Do vậy, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng về tính thanh khoản và biến động của vàng trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Vàng có thể là một phần trong chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư, nhưng không nên là kênh đầu tư duy nhất. Trong bối cảnh kinh tế và chính trị đầy bất ổn hiện nay, việc có một chiến lược đầu tư cân bằng và thận trọng là vô cùng quan trọng.
Nguồn: Reuters, Investopedia, Investing.com, New York Times, Time, Yahoo Finance, Bloomberg, Fortune
