Cuộc chạy đua giao hàng bằng UAV ở Trung Quốc
Chánh Tài
(TBKTSG Online) – Trong nỗ lực giải quyết bài toán chi phí giao hàng chặng cuối đắt đỏ, các công ty thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc Alibaba và JD.com đang chạy đua phát triển thiết bị máy bay không người lái (UAV) để giao hàng ở những khu vực miền núi và nông thôn của Trung Quốc, nơi 590 triệu người đang sinh sống.
 |
| UAV của JD.com đang bay đến một ngôi làng ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây (Trung Quốc) để giao hàng. Nó mất năm phút để vượt qua chặng đường 2,3km. Ảnh: Getty |
Giải pháp giao hàng hữu hiệu ở các vùng xa xôi
Hôm 19-6, công ty thương mại điện tử lớn thứ hai Trung Quốc JD.com đã triển khai một UAV ở thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây để giao một gói hàng có kích cỡ bằng quả bóng đá đến một ngôi làng ở miền núi. UAV có sáu cánh quạt này là một trong 40 UAV mà JD.com thiết kế nhằm giảm thời gian giao hàng đến những khu vực xa xôi, nơi mà nếu vận chuyển bằng đường bộ sẽ mất rất nhiều thời gian và chi phí. UAV của JD.com có nhiều kích cỡ và hình dạng, trong đó, chiếc UAV bay nhanh nhất có thể đạt tốc độ 100km/giờ và có tầm hoạt động 100km.
JD.com đã tích lũy được tổng cộng 5.000 giờ bay thử nghiệm của UAV giao hàng. Cho đến nay, chuyến giao hàng xa nhất của JD.com bằng UAV là 15km. Công ty này cho biết chi phí giao mỗi gói hàng đến vùng nông thôn có thể tốn gấp năm lần so với các thành phố, do vậy, UAV là giải pháp hữu hiệu để cắt giảm chi phí này này.
Cui Zheng, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển UAV ở Tây An của JD.com, nói: “Mọi người sống ở các khu vực miền núi, những nơi hầu như không thể tiếp cận bằng giao thông đường bộ cũng có quyền mua sắm. Chúng tôi mang lại cho họ trải nghiệm mua sắm, giá cả giống như ở đô thị bằng cách sử dụng UAV”.
Cui Zheng cho biết một nhân viên giao hàng phải mất bốn tiếng đồng hồ để giao một gói hàng đến một ngôi làng nằm bên một rặng núi nhưng UAV có thể thực hiện hành trình giao hàng này trong vòng vài phút. Ông nói thêm, có 200 người làm việc ở chương trình phát triển UAV của JD.com và có nhiều công ty đang liên hệ đặt mua UAV của JD.com.
Năm ngoái, Cục Quản lý hàng không dân dụng Trung Quốc (CAAC) đã cho phép JD.com và SF Holding, công ty giao hàng lớn nhất Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm giao các hàng bằng UAV ở một số khu vực nông thôn. Đến tháng 3-2018, SF Holding trở thành công ty đầu tiên ở Trung Quốc được CAAC chính thức cấp phép giao hàng bằng UAV.
Cả JD.com lẫn SF Holding đều không tiết lộ họ tiết kiệm được bao nhiêu khi giao hàng bằng UAV nhưng họ kỳ vọng chi phí sẽ thấp hơn so với các hình thức vận chuyển truyền thống một khi công nghệ UAV được sử dụng trên quy mô rộng.
 |
| Mô hình máy bay không người lái cỡ lớn để vận chuyển trọng lượng hàng một tấn, do công ty Beihang Unmanned Aircraft System và công ty kho vận Cainiao hợp tác phát triển. Ảnh: Popular Science |
Vận chuyển hàng với khối lượng lớn
Cui Zheng tiết lộ thêm rằng JD.com đang phát triển một loại máy bay không người lái, cánh cố định cỡ lớn có thể chở trọng lượng hàng nặng đến 5 tấn để vận chuyển hàng giữa các nhà kho. Ông nói trong 3 năm tới, JD.com sẽ sản xuất 2.000 máy bay như vậy.
Tham vọng của JD.com là xây dựng một mạng lưới bao gồm những UAV nhỏ giao hàng chặng cuối và cả các máy bay cánh cố định không người lái, cất cánh từ các sân bay nhỏ hoặc các bãi đất trống để vận chuyển những lô hàng lớn giữa các nhà kho với nhau.
Trong khi đó, SF Holding đang muốn kết hợp UAV giao hàng chặng cuối với các máy bay không người lái lớn hơn trong hoạt động vận chuyển hàng hóa đến những trung tâm phân phối và các máy bay vận tải truyền thống để đạt mục tiêu bảo đảm giao hàng trong lãnh thổ Trung Quốc, trong vòng chưa đến 36 tiếng đồng hồ.
Li Dongqi, Phó Chủ tịch phụ trách mảng UAV ở SF Holding nói: “Máy bay không người lái cỡ lớn chở một hoặc hai tấn hàng hóa trong những tuyến giao hàng trong phạm vi vùng có thể giúp giảm chi phí vận chuyển ở những khu vực miền núi kém phát triển xuống mức tương đương chi phí vận chuyển đường bộ bằng xe tải ở đồng bằng”. Ông cho biết máy bay không người lái cánh cố định sẽ hoạt động ở các sân bay nhỏ, nơi phục vụ máy bay trực thăng hay máy bay cá nhân hoặc ở những bãi đáp tại các nhà kho.
Alibaba gia nhập cuộc đua
Alibaba, công ty thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, cũng đang giao hàng bằng UAV ở Thượng Hải. Hồi tháng 5, công ty giao đồ ăn Ele.me (công ty con của Alibaba) đã được cấp phép vận chuyển đồ ăn bằng UAV ở 17 tuyến bay nằm trong khu công nghiệp Kim Sơn, ngoại ô Thượng Hải.
Quy trình vận chuyển đồ ăn bằng UAV sẽ được thực hiện như sau: Ban đầu, một nhân viên sẽ đến các nhà hàng, quán ăn để lấy đồ ăn mà khách đã đặt mua. Tiếp đó, người này sẽ đưa đồ ăn đến một trung tâm phân phối của Ele.me, nơi hộp đồ ăn sẽ được đặt lên một UAV để vận chuyển đến một nhân viên khác sống gần khu vực của khách hàng và người này sẽ lấy hộp đồ ăn để mang đi giao cho khách.
Nhờ sử dụng UAV, các nhân viên giao hàng của Ele.me có thể tránh được những tuyến đường đông đúc và giảm thời gian giao đồ ăn cho khách hàng trong khu vực từ 30 phút xuống còn 20 phút.
Công ty giao nhận Cainiao, một công ty liên kết của Alibaba, cũng đang hợp tác với công ty Beihang Unmanned Aircraft System Technology để phát máy bay không người lái cánh cố định cỡ lớn có thể vận chuyển trọng lượng hàng nặng đến một tấn trong quãng đường 1.500km. Cả hai công ty này hy vọng sẽ bay thử nghiệm các máy bay không người lái siêu lớn này vào năm 2020 và bắt đầu triển khai giao hàng vào năm 2025.
(Theo Bloomberg, Popular Science, Wired)
