(KTSG Online) – Hiện phong trào chạy bộ đang phát triển mạnh tại khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng một số giải chạy chưa có các bước kiểm tra y tế toàn diện để kiểm soát các vấn đề về sức khỏe như tim mạch, huyết áp… của người tham gia. Do đó các chuyên gia y khoan cho rằng người tham gia các giải chạy nên lắng nghe và hiểu các giới hạn của cơ thể để về đích an toàn.
- Các tiến bộ y khoa mới làm chậm tiến triển bệnh thận mạn
- Chi tiền tỉ cho trường quốc tế vay: món đầu tư nhiều rủi ro
Tử vong khi chạy bộ, nguyên nhân do đâu?
Vừa qua, một vận động viên tham gia chạy cự ly 50km trong giải chạy Vietnam Ultra Marathon 2024 (VUM 2024) có biểu hiện mệt mỏi, ngất xỉu; sau đó được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình nhưng không qua khỏi.
Thực tế, nước ta đã ghi nhận không ít trường hợp tử vong khi tham gia các giải chạy, hoạt động thể thao ở lứa tuổi học sinh và cả người lớn. Trước đó, vào đầu tháng 3, một nam sinh lớp 9 tại huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình cũng có biểu hiện mệt mỏi, tím tái và tử vong sau khi tham gia nội dung chạy 200m tại Hội khỏe Phù Đổng cấp huyện.
Từ những trường hợp đáng tiếc tham gia giải chạy bị tử vong, chia sẻ với KTSG Online, Thạc sĩ, bác sĩ Trịnh Quang Anh, Giám đốc Trung tâm Houston Memorial Rehab – Phục hồi chức năng và hình thể chuẩn Mỹ, Bệnh viện Quốc Tế Phương Châu cho biết, hiện nay phong trào chạy bộ đang phát triển mạnh tại khắp các tỉnh, thành phố và thu hút rất đông người dân ở mọi lứa tuổi tham gia. Những giải chạy bộ giúp rèn luyện, nâng cao sức khỏe của các vận động viên, đồng thời góp phần thúc đẩy phong trào tập luyện thể dục trong cộng đồng.
Tuy nhiên, hiện nay một số người vẫn còn chủ quan, không tìm hiểu kỹ và lượng sức khỏe của mình, đặc biệt các bệnh lý tim mạch trước khi đăng ký tham gia giải chạy. Bởi các giải chạy nó rất khác với chạy bộ tập thể dục. Ngoài ra, ban tổ chức một số giải chạy cũng chưa có những bước kiểm tra y tế toàn diện để kiểm soát các vấn đề về chức năng tim phổi của… của người tham gia. Điều này có thể tiềm ẩn mối nguy hiểm cho sức khoẻ người chạy, thậm chí có nguy cơ xảy ra tình trạng đột tử.
Về nguyên nhân, bác sĩ Anh cho biết những trường hợp tử vong do chạy hoặc chơi thể thao đa phần liên quan đến vấn đề về tim mạch. Có khoảng 80% các trường hợp đột tử khi chơi thể thao là người có bệnh lý tim mạch từ trước. Hiện có hai sai lầm mà người chơi thể thao không chuyên thường gặp phải. Thứ nhất là người có bệnh lý tim mạch chưa được phát hiện. Thứ hai là những người đã biết trước bệnh lý tim mạch nhưng vẫn chủ quan nghĩ là nhẹ.
Vị bác sĩ này cho biết đột tử có thể xảy ra ở bất cứ lứa tuổi nào khi chơi thể thao đối kháng hoặc những bộ môn cần nhiều sức như chạy đường dài, chạy thi đấu… Các trường hợp chạy hoặc tập luyện gắng sức dễ bị ảnh hưởng tới tim mạch. Có những trường hợp bình thường rất khỏe mạnh nhưng bản chất có thể mắc một số bệnh lý tiềm ẩn về cơ tim, van tim, mạch vành, mạch não… Họ có thể không biết hoặc đi khám không đúng chuyên khoa nên không được phát hiện.
Với những trường hợp tham gia chạy cự ly dài, “người chạy có thể đối mặt với các tình trạng nguy hiểm khác như thiếu oxy não, thiếu oxy cơ tim do hệ hô hấp không bù kịp, mất nước và điện giải, hạ đường huyết do mất năng lượng quá nhiều. Thông thường các giải thi đấu nuớc ngoài, ban tổ chức tiếp sức bằng chai năng lượng và điện giải, không phải bằng nước suối như một số giải chạy ở nước ta hiện nay”, bác sĩ Anh nói.
Ngừa đột tử khi tham gia chạy
Trước tình hình phong trào chạy bộ đang ngày càng nở rộ, nhất là trong thời tiết nắng nóng như hiện nay, bác sĩ Anh lưu ý những người tham gia phong trào chạy bộ cần phải kiểm tra tình trạng sức khỏe trước, tìm hiểu về kỹ thuật chạy. Đặc biệt, người chạy phải biết lượng sức mình để đăng ký cự ly chạy phù hợp, không được quá gắng sức khi thấy cơ thể mệt mỏi hoặc có dấu hiệu bất thường.
Bên cạnh đó, “người tham gia chạy nên đến gặp bác sĩ thể thao hoặc huấn luyện viên thể lực để được tư vấn, khám sàng lọc để nắm được liệu bản thân có đang mắc những bệnh liên quan đến tim, phổi, huyết áp, cơ xương khớp, thậm chí thực nghiệm chức năng tim phổi… Như vậy, quá trình kiểm tra sức khỏe bao gồm kiểm tra tổng quát và kiểm tra thể lực, kiểm tra chuyên sâu tim mạch, hô hấp, hệ vận động”, bác sĩ này chia sẻ.
Những người có bệnh lý nền cần hạn chế tham gia các giải chạy. Nếu tham gia, thay vì chạy bộ thì người bệnh chỉ nên đi bộ nhẹ nhàng như để đồng hành, đẩy mạnh tinh thần thể dục, thể thao trong cộng đồng.
Để chơi thể thao an toàn, bác sĩ này cũng khuyến cáo người dân phải vận động kỹ càng trước khi chạy hoặc chơi thể thao để các cơ quan, tim, phổi có thời gian để thích nghi. Mọi người nên bắt đầu tập thể dục từ từ và không tham gia vào các hoạt động cường độ cao, đặc biệt nếu chưa từng tập luyện trước đây.
